Στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας αγνοούμε ακόμη και πότε πέθανε ο Εθνικός μας Ποιητής...

Προχτές το λάθος αφορούσε τη γέννηση του Γιώργου Σεφέρη. Έπειτα βρήκαμε λάθος την ημερομηνία απελευθέρωσης των Ιωαννίνων. Και τώρα ήρθε και έδεσε το κακό... Δεν ξέρουμε ούτε πότε πέθανε ο εθνικός μας ποιητής...

Να πω την αλήθεια, δεν είμαι πια καθόλου σίγουρη ότι ξέρουμε και το όνομά του. Διευκρινίζω το λοιπόν ότι μιλάμε για τον Διονύσιο Σολωμό.

Κι ακόμη ότι τα λάθη στις ημερομηνίες αφορούν την υπηρεσία ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ της ΕΡΤ.

Σήμερα λοιπόν, 22 Φεβρουαρίου, για την ΕΡΤ είναι επέτειος θανάτου του Σολωμού. Έλα μου ντε που δεν είναι σήμερα. Και δεν έχει σημασία που μόνο μια μέρα έπεσαν έξω αυτή τη φορά - 9 του μηνός Φεβρουαρίου με το παλιό, 21 με το καινούριο, του έτους 1857, πέθανε ο μεγάλος Ζακυνθινός ποιητής - αλλά που η αδιαφορία και η ακηδία έρχεται σε καιρούς που τέτοια συμπεριφορά όχι μόνο προκαλεί τη θλίψη μας μα και την οργή μας.

Στις μέρες που η χώρα μας δίνει μάχες στα διεθνή φόρα για να προστατεύσει ένα όνομα, τη Μακεδονία μας, δειχνόμαστε ασεβείς και επιλήσμονες σε ένα πρόσωπο σύμβολο του λαού μας. Σολωμός βρε αχμάκηδες είναι αυτός. Η φωνή και η αηδονολαλιά της αψηλότερης στιγμής της ιστορίας μας, του '21... Και του στιχουργού που έκανε χιλιάδες έλληνες ως τα τώρα να αναρριπίζονται τα φυλλοκάρδια τους και να αφήνουν ακόμη και την τελευταία τους πνοή με τα δικά του λόγια στα χείλη. Κι εμείς; Το δικό του θάνατο, τη στιγμή που εκείνος έφυγε για το τελευταίο του ταξίδι, πώς την τιμούμε; Και πώς του αποδίδουμε όσα του χρωστάμε;

Πονάει πολύ ετούτη η νέα παρατυπία. Με πόνεσε και ο Σεφέρης. Δε λέω. Τον αγαπώ ιδιαίτερα και εκείνον. Και ντράπηκα πολύ σαν είδα στο διαδίκτυο να τον προβάλλουν οι άσπονδοι γείτονες, οι Τούρκοι... με βίντεο από το σπίτι του που μουσείο το έχουν κάνει. Πόνεσαν και τα Γιάννενα, πατρίδα μου ιδιαίτερη. Μια πατρίδα παραμελημένη και ξεχασμένη για την υπόλοιπη Ελλάδα. Που έσωσαν να την πούνε εύανδρο για τους ευεργέτες που χάρισε στο έθνος και την κατάντησαν έπειτα τη φτωχότερη γωνιά της Ευρώπης. Μα τώρα, με το Σολωμό και με τη συγκυρία των ημερών, οργίστηκα και μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι.

Και πιο πολύ οργίζομαι όταν θυμάμαι πέρυσι τέτοιες μέρες να κόπτονται ούλοι - αφέντες, δούλοι - για το βιβλίο Ιστορίας... Αχ, τρομάρα μας. Στη χώρα των ανιστόρητων να κλαίγονται και να ολοφύρονται για την ιστορία που μαθαίνουν τα εκτάκια. Ε, της υποκρισίας μας ο μέγας ύμνος! Και της αμετροέπειάς μας το μεγαλείο το αξεπέραστο...

Όχι τίποτε άλλο, μα μόλις χτες, έτσι για να τιμήσουμε τον ποιητή, βάλαμε μπρος με τα Μικρά μου Τερατάκια, τα 18 εκτάκια μου, ένα θεατρικό βασισμένο στη Γυναίκα της Ζάκυθος. Θα έπρεπε να δείτε από μια γωνιά τον ενθουσιασμό τους που θα παίξουν Σολωμό. Ο αντίθετος πόλος της δικής μου απογοήτευσης απόψε... Που πέρα κι από το λάθος της χρυσοπληρωμένης μας ΕΡΤ, άδικα έψαχνα να βρω έστω μια μικρή αναφορά στον τύπο για τη μέρα αυτή... Μόνο κάτι σε Σολωμό με φασόλια και σέλερι βρήκα. Ναι, έτσι ακριβώς. Όχι Σολομό, που σημαίνει ψάρι, μα Σολωμό!!! που είναι το όνομα του εθνικού ποιητή. Το σέλερι μωρέ μας μάρανε. Εδώ κάναμε βραστό κοτζάμ εθνικό ποιητή. Και κατά τα άλλα η περί του ονόματος της Μακεδονίας μάχη καλά κρατεί. Σοφολογιώτατοι και περισπούδαστοι και το χάλι μας το μαύρο.

Πέστε μου τώρα εσείς... Τι να διδάξω σε τούτα τα αγγελούδια; Για ποιο Σολωμό να τους μιλήσω και ποιο Σολωμό να ανεβάσω στις 25 του Μάρτη; Μα την αλήθεια σε μεγάλο πειρασμό με βάλανε... Να στήσουμε ένα χορό με τους "ξανθούς Απρίληδες" στην αυλή του σχολειού μας. Να πάρουμε κι ένα καζάνι και και να βράσουμε φασολάδα με καρότα και με σέλινα, ελληνικά και πατροπαράδοτα, και να βάλω και τα μικρά ζιζάνια να αναστήσουν τον παππού Αριστοφάνη, μπας και ιδρώσει το αυτάκι κανενός. Αντίδοτο στη μπόχα από τα άλλα ... φασόλια.

Προς το παρόν, πρώτες βοήθειες σε όσους τον πόνο μας νιώθουν, αφιερώνω μια ανάσα καθάριο οξυγόνο. Να συνεφέρουμε λιγάκι και να γεμίσουμε Ελλάδα λαμπερή. Να ακούσουμε για Σολωμό από εκείνον που πολύ τον αγάπησε και άλλο τόσο τον μελέτησε. Το Δημήτρη Λιαντίνη. Τον ελληνοέλληνα. Και άφησε εντολή την ώρα που θα πέφτει, το Σολωμό να στεφανώσουνε. Τιμή στον ποιητή και παιάνισμα στην Ελλάδα. Γιατί έτσι κάνουν οι έλληνες. Έτσι που πρόσταξε ο άλλος μεγάλος μας ποιητής:

Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί,

όπου και να θολώνει ο νους σας,

μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό

Οδυσσέας Ελύτης

Η ομιλία πραγματοποιήθηκε στις 8 του Απρίλη του 1998. Ακριβώς 200 χρόνια από τη γέννηση του εθνικού ποιητή. Τονίζω το "ακριβώς", για να μάθουμε και την ημερομηνία γέννησης...

Τίτλος: "Ο Σολωμός ως σωτήρας του μύθου του '21". Το '21 το έσωσε... Εμάς, εμάς ποιος θα μας σώσει από την κατρακύλα μας;

• ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ντοκουμέντα για το πότε πέθανε ο Σολωμός "Ημέρα τση Ζάκυθος"

• ΥΣ Θέλω να πιστεύω ότι προχτές που παρουσιάστηκε βιβλίο για το Σολωμό, θα θυμήθηκαν να πούνε πως κλείνουν 151 χρόνια από το θάνατό του. Αλλά και πάλι αναρωτιέμαι. Χάθηκε ο κόσμος να κάνανε την παρουσίαση δυο μέρες αργότερα; Ανήμερα που έφυγε για να τιμήσουν και τη μέρα; Στην εφημερίδα πάντως δεν έγραψαν το παραμικρό.