ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ ΑΠΟ
Πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 3 Απριλίου αποστολή αλληλεγγύης στους μετανάστες και πρόσφυγες της περιοχής μας.
Τους επισκεφθήκαμε κοντά στο χώρο διαμονής τους και τους μοιράσαμε ρούχα και τρόφιμα. Από το υπαίθριο ιατρείο κοινωνικής αλληλεγγύης πέρασαν περίπου 120 άτομα και έλαβαν φαρμακευτική αγωγή όταν χρειαζόταν. Στα φάρμακα συνεισέφεραν πρωτοβουλιακά ευαισθητοποιημένοι φαρμακοποιοί της περιοχής μας.
Παρατηρώντας τη σύνθεση των μεταναστών, οφείλουμε να επισημάνουμε πως οι εξεγέρσεις στη Βόρεια Αφρική, έχουν φέρει και στην Ηγουμενίτσα πολλούς μετανάστες από εκείνες τις περιοχές.
Επίσης υπάρχουν και πρόσφυγες από το Μπαγκλαντές, Πακιστάν και Ινδία καθώς και αρκετοί ανήλικοι (κυρίως Αφγανοί), ενώ τα αποτελέσματα από τις διαμάχες μεταξύ διαφορετικών εθνοτικών ομάδων για την κυριαρχία των προσβάσεων στο λιμάνι ήταν φανερές.
Εν τω μεταξύ την προηγούμενη μέρα (2/4) ολοκληρώθηκε επιτυχώς η μεταφορά του 11χρονου Αφγανού (θύματος βιασμού) και του δεκαεξάχρονου αδερφού του σε κέντρο φιλοξενίας ανηλίκων. Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλαν μέλη της πρωτοβουλίας μας, αλλά και άτομα και συλλογικότητες απ’ όλη τη χώρα.
Οι αρμόδιες αρχές διαβεβαίωσαν ότι τα παιδιά θα έχουν κοινωνική, ψυχολογική και ιατρική στήριξη. Η όλη διαχείριση του παραπάνω περιστατικού από τις αρμόδιες αρχές, η διαμονή του στα κρατητήρια με άλλους ανηλίκους, (οι οποίοι σε λίγο θα ξανααφεθούν ελεύθεροι, μια και οι θέσεις στα κέντρα φιλοξενίας ανηλίκων είναι περιορισμένες) και η άρνηση κάποιων κέντρων φιλοξενίας να τον δεχθούν, (πιθανά επηρεασμένοι από φήμες, πως είχε λοιμώδες νόσημα), ξαναφέρνουν στο προσκήνιο το ζήτημα της ανυπαρξίας κοινωνικού κράτους με ανθρώπινο πρόσωπο. Οι φιλότιμες προσπάθειες ολίγων έντιμων λειτουργών του, είναι δυστυχώς σταγόνα στον ωκεανό.
Όπως έχουμε και άλλοτε αναφέρει το φαινόμενο συγκέντρωσης πληθυσμών εξαθλιωμένων μεταναστών και προσφύγων, θα παρουσιάσει αυξητικές τάσεις το επόμενο διάστημα εφόσον οι πυρηνικές, περιβαλλοντικές και φυσικές καταστροφές δημιουργούν νέα κύματα προσφύγων. (Σε δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο αναφέρονται εκτιμήσεις πως ο αριθμός τους το καλοκαίρι θα φτάσει τους 3.000.)
Επίσης όσο θα συνεχίζονται οι στρατιωτικές επεμβάσεις σε γειτονικές χώρες, τόσο τα κύματα προσφύγων προς την Ευρώπη θα αυξάνονται. Πρέπει να γίνει κατανοητό πως όσο η χώρα μας διαθέτει στρατεύματα ή βάσεις (πχ Άκτιο ή Σούδα) για μιλιταριστικές επεμβάσεις που εξυπηρετούν μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, σε βάρος των αναγκών των λαών της περιοχής, θα πρέπει να είναι έτοιμη και να αντιμετωπίσει τα ρεύματα προσφύγων που αυτοί οι πόλεμοι θα δημιουργήσουν. Οι παραπάνω πολιτικοί σχεδιασμοί αντί να μειώσουν τους ανθρώπους που ψάχνουν φαγητό στα σκουπίδια θα τους αυξήσουν.
Η οργή του κόσμου πρέπει να στραφεί κατά εκείνων των πολιτικών που δημιούργησαν την κρίση και επωφελούνται μέχρι σήμερα, εισηγούμενοι επιπλέον πολιτικές περιστολής και οικονομικής τρομοκρατίας.
Πρέπει να απαντήσουμε συνολικά με επόμενες συλλογικές πλατιές ενωτικές δράσεις αλληλεγγύης, ξανατονίζοντας πως τα κοινωνικά ζητήματα δεν επιλύονται με πολιτικές περιστολής και καταστολής.
_____________________________________
ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ:
Είναι πραγματικά παρήγορο που μέσα στα τόσα προβλήματα που ταλανίζουν την Ηγουμενίτσα υπάρχουν και Άνθρωποι! Όπως τα μέλη της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας που με τη συνεχή δράση τους κάνουν το αυτονόητο απέναντι στους εκατοντάδες παράτυπους μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί εδώ.
Κι ανάμεσα στους μετανάστες αυτούς, όπως προκύπτει και από την παραπάνω ανακοίνωση, υπάρχουν και πρόσφυγες αλλά και πολλοί ανήλικοι. Πρόσφυγες... Καταλαβαίνουμε τη διαφορά; Καταλαβαίνουμε ελληνικά; Και ανήλικοι. Ανήλικοι και μετανάστες αλλά και πρόσφυγες.
Διαβάζω στην ανακοίνωση για Πακιστάν, για Αφγανιστάν, για Ινδία. Και φέρνω στο νου μου την εκδήλωση που παρακολούθησα πριν λίγες μέρες στο ΠΑΝΘΕΟ της Ηγουμενίτσας. Με ομιλητή το Θανάση Λερούνη. Και θέμα τη φυλή Καλλάσα στο βορειοδυτικό Πακιστάν. Τους ανθρώπους δηλαδή που ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Σε λίγες μέρες θα διδάξω και πάλι τον "Αλέξανδρο" στους μαθητές μου. Και θα μιλήσω για το πώς οι λαοί αυτών των περιοχών τον υποδέχτηκαν. Θα μιλήσω και για τους Καλλάσα. Και την ίδια ώρα, έξω από τα κάγκελα του σχολείου, θα περνάνε παιδιά, ανήλικα παιδιά. Που δεν πάνε σχολείο. Που δεν έχουν στέγη. Δεν έχουν φαγητό. Δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Παιδιά που φτάνουν εδώ κάνοντας το ανάποδο ταξίδι του Αλέξανδρου.
Εκείνα δεν ξέρουν, δεν μπορούν να ξέρουν, πως εδώ ακριβώς ήταν κάποτε μια βασιλοπούλα. Η Πολυξένη. Η κόρη του Νεοπτόλεμου Β'. Που έμεινε ορφανή από πατέρα στα 11. Όσο κι εκείνο το παιδάκι από το Αφγανιστάν που βιάστηκε προχτές εδώ, στην Ηγουμενίτσα...
Η συνομήλική του όμως, η Πολυξένη, γεννημένη 2.373 χρόνια πριν από εκείνον, αν και ορφανή, αν και κορίτσι, αν και έζησε 23 αιώνες νωρίτερα, τα κατάφερε να γίνει βασίλισσα. Και μάλιστα όχι μια ακόμη βασίλισσα.
Το κλειδί ήταν η μόρφωση που έλαβε. Έτσι αναφέρουν οι πηγές. Πως έμεινε καιρό κοντά στους ιερείς της Δωδώνης. Κι έτυχε ξεχωριστής παιδείας, πέρα από την απλή ανάγνωση και τη γραφή. Αργότερα, και με το όνομα πια "Μυρτάλη", βρίσκεται στη Σαμοθράκη. Και μελετά τα μυστήρια των Καβείρων. Εκεί και γνωρίστηκε με τον άνθρωπο που θα γινόταν άντρας της και πατέρας του γιου της. Το Φίλιππο Β', το βασιλιά της Μακεδονίας και πατέρα του Μεγαλέξανδρου...
Η Πολυξένη - Μυρτάλη βρίσκεται έτσι στο θρόνο της Μακεδονίας και συμβασιλεύει με το Φίλιππο επί είκοσι χρόνια. Χρόνια που αφιερώνει στην ξεχωριστή ανατροφή του γιου της. Του Αλέξανδρου. Κλειδί κι εδώ η μόρφωση. Η παιδεία που λαμβάνει ο νεαρός Αλέξανδρος. Όχι μόνο από τη μάνα του αλλά από τον κορυφαίο δάσκαλο εκείνης της εποχής, τον Αριστοτέλη.
Δεν είναι ένα τυχαίο δημιούργημα ο Μέγας Αλέξανδρος. Ο σημαντικότερος έλληνας όλων των εποχών. Και τυχαία δεν έφτασε την Ελλάδα ως πέρα στις Ινδίες. Δημιουργώντας το εξωφρενικό για την Ιστορία γεγονός της δημιουργίας μιας τεράστιας πολυφυλετικής αυτοκρατορίας. Της πρώτης αυτής της μορφής αυτοκρατορίας που γνώρισε η ανθρωπότητα.
Ο Αλέξανδρος δεν κατακτά. Δεν καταπατά. Ο Αλέξανδρος ενώνει λαούς και χώρες. Κι ενώνεται και ο ίδιος, με τη Ρωξάνη. Ποια ήταν η Ρωξάνη; Το βιβλίο που θα διδάξω στους μαθητές μου ίσα που αναφέρει το όνομά της. Και πως γέννησε ένα γιο από το γάμο της με τον Αλέξανδρο. Ποια ήταν όμως η Ρωξάνη; Και τι απέγινε κι αυτή και ο γιος της; Το βιβλίο προτιμά να τα αποσιωπήσει. Όπως νωρίτερα εξαφάνισε και τη μάνα του Αλέξανδρου. Πουθενά δε γράφει πως ο Αλέξανδρος ήταν μισός Μακεδόνας και μισός Ηπειρώτης. Πουθενά το όνομα Ολυμπιάδα. Κι εγώ, που θα διδάξω το μάθημα, χρειάστηκε να γίνω πενήντα χρονών για να ανακαλύψω πως την Ολυμπιάδα δεν την έλεγαν Ολυμπιάδα...
Δε χωράνε όλα μέσα σε ένα βιβλίο Ιστορίας για παιδάκια τετάρτης δημοτικού. Το γνωρίζω αυτό. Αλλά ποιος αποφασίζει τι χωράει και τι όχι;
Η σχολική λοιπόν Ιστορία μένει στα της εκστρατείας του Αλέξανδρου. Στις μάχες που έδωσε. Στην αυτοκρατορία που δημιούργησε. Και διανθίζει με ολίγον Αριστοτέλη, ολίγον Βουκεφάλα και ολίγον Γόρδιο δεσμό. Ο άλλος Αλέξανδρος, ο γιος της Πολυξένης, ο άντρας της Ρωξάνης, απουσιάζει. Απουσιάζει ο άνθρωπος και μένει ο στρατηλάτης. Μα αν ήταν ένας ακόμη στρατηλάτης, η ιστορία δεν θα τον είχε ονομάσει Μέγα. Κι αυτός δε θα είχε αλλάξει τη ροή της Ιστορίας. Και μάλιστα της παγκόσμιας...
Κι αν όλα αυτά δεν τα διδάσκονται ούτε τα Ελληνόπουλα, τα μικρά Αφγανάκια δεν μπορούν να ξέρουν τίποτα. Βαδίζουν μέρες και νύχτες τον ανάποδο δρόμο του Αλέξανδρου, φτάνουν στην πατρίδα της μάνας του και ιδέα δεν έχουν. Όπως ιδέα δεν έχουν κι όσοι τα βλέπουν στους δρόμους της Ηγουμενίτσας. Κι όσοι ακούσανε για το βιασμό του μικρού Αφγανού. Κι έπαθαν λέει σοκ. Πως αυτό το παιδάκι ήρθε εδώ από μια χώρα που κάποτε ενώθηκε με τον δικό μας Αλέξανδρο. Τη χώρα της άγνωστης Ρωξάνης. Της αρχοντοπούλας της Βακτριανής. Αυτής της Βακτριανής που αναφέρει ο Καβάφης:
Στα 200 π.X.
«Aλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων—»
Μπορούμε κάλλιστα να φαντασθούμε
πως θ’ αδιαφόρησαν παντάπασι στην Σπάρτη
για την επιγραφήν αυτή.
«Πλην Λακεδαιμονίων», μα φυσικά.
Δεν ήσαν οι Σπαρτιάται για να τους οδηγούν
και για να τους προστάζουν σαν πολυτίμους υπηρέτας.
Άλλωστε μια πανελλήνια εκστρατεία
χωρίς Σπαρτιάτη βασιλέα γι’ αρχηγό
δεν θα τους φαίνονταν πολλής περιωπής.
A βεβαιότατα «πλην Λακεδαιμονίων».
Είναι κι αυτή μια στάσις. Νοιώθεται.
Έτσι, πλην Λακεδαιμονίων στον Γρανικό·
και στην Ισσό μετά·
και στην τελειωτική την μάχη,
όπου εσαρώθη ο φοβερός στρατός
που στ’ Άρβηλα συγκέντρωσαν οι Πέρσαι:
που απ’ τ’ Άρβηλα ξεκίνησε για νίκην, κ’ εσαρώθη.
Κι απ’ την θαυμάσια πανελλήνιαν εκστρατεία,
την νικηφόρα, την περίλαμπρη, την περιλάλητη, την δοξασμένη
ως άλλη δεν δοξάσθηκε καμιά, την απαράμιλλη:
βγήκαμ’ εμείς· ελληνικός καινούριος κόσμος, μέγας.
Εμείς· οι Aλεξανδρείς, οι Aντιοχείς, οι Σελευκείς,
κ’ οι πολυάριθμοι επίλοιποι Έλληνες Aιγύπτου και Συρίας,
κ’ οι εν Μηδία, κ’ οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.
Με τες εκτεταμένες επικράτειες,
με την ποικίλη δράσι των στοχαστικών προσαρμογών.
Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά
ώς μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ώς τους Ινδούς.
Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!
Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ
(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)
Τώρα όμως βρισκόμαστε στα 2011 μετά Χριστό. Κι όλοι μας, όχι μόνο τα ανήλικα Αφγανάκια, έχουμε ξεχάσει τι έγινε τότε. Κι άκουγα προχτές το Θανάση Λερούνη να μιλάει για τους απογόνους του Αλέξανδρου κι έβλεπα μια αδιόρατη θλίψη στο πρόσωπό του κι αναρωτιόμουν. Από ποιο μακρινό γαλαξία κατέβηκε αυτός ο φωτισμένος άνθρωπος; Αυτός ο σπουδαίος έλληνας;
Κι ήθελα να του μιλήσω για την Πολυξένη. Όχι τη μάνα του Αλέξανδρου. Την Πολυξένη - Μυρτάλη - Ολυμπιάδα κι αργότερα και Στρατονίκη. Μα για την άλλη Πολυξένη, τη σύγχρονη. Τη γιατρίνα της πόλης μας, της Ηγουμενίτσας. Την κυρία Πολυξένη Ανδρεάδου. Τη μοναδική γιατρό αυτής της πόλης που αφιλοκερδώς προσφέρει τις ιατρικές της γνώσεις σε όλους αυτούς τους απόκληρους της Ηγουμενίτσας. Είναι αυτή η γυναίκα που διοργανώνει υπαίθρια ιατρεία και εξετάζει δωρεάν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες της Ηγουμενίτσας.
Ένα παράξενο παιγνίδι της μοίρας. Μια περίεργη σύμπτωση ονομάτων. Της αρχαίας βασιλοπούλας, της Πολυξένης, που έστειλε το γιο της στην Ασία. Να φέρει ως μέσα στη Βακτριανή την ελληνική λαλιά. Και της σύγχρονης Πολυξένης, της ελληνίδας γιατρίνας. Που υποδέχεται στοργικά τα πονεμένα παιδιά αυτής της μακρινής χώρας, που φτάνουν κυνηγημένα από θεούς και ανθρώπους στην Ελλάδα. Κρατώντας ζωντανό τον πολιτισμό της φυλής. Της φυλής που λάτρεψε τον Ξένιο Δία.
Αυτόν τον πολιτισμό βύζαξε ο Αλέξανδρος από τη μάνα του. Την Ηπειρώτισσα μάνα του. Κι αυτόν τον πολιτισμό, και τη λαλιά αυτού του πολιτισμού, διέδωσε ως μέσα στη Βακτριανή κι ως πέρα στην Ινδία.
Ο Θανάσης Λερούνης εκεί ταξιδεύει. Ακολουθώντας τα βήματα του Αλέξανδρου. Για να κρατήσει ζωντανό τον πολιτισμό των Καλλάσα. Να μη σβήσει. Δικά του τα λόγια...
Η Πολυξένη Ανδρεάδου, στον αντίποδα, γιατρεύει και διδάσκει έμπρακτα ελληνικό πολιτισμό τους απογόνους της Ρωξάνης.
Ο Θανάσης τους φτιάχνει σχολεία. Τους κουβαλάει φάρμακα. Τους χτίζει σπίτια μητρότητας. Μόνος αυτός και μια χούφτα εθελοντές.
Τον ρωτήσαμε προχτές με τα μαθητούδια μου. Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε. Ζήτησε να οργανώσουμε έναν κουμπαρά στο σχολείο. Να μαζέψουμε από το χαρτζιλίκι του ο καθένας το κατιτίς. Να το στείλουμε στα παιδάκια των Καλλάσα.
Και στα άλλα παιδιά; Αυτά που με τα μικρά τους ποδαράκια φτάνουν ως εδώ; Που γυρνάνε απροστάτευτα έξω από τα κάγκελα του σχολείου μας; Αυτά που ακόμα και όταν βιάζονται τους κλείνουμε την πόρτα; Φτάνει μόνο μια Πολυξένη; Φτάνει μια χούφτα εθελοντές που τη βοηθάνε να στήνει υπαίθρια ιατρεία και να κουβαλάνε λίγα ρούχα, λίγα τρόφιμα;
Τι μπορούμε εμείς να κάνουμε; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε; Να στήσουμε έναν ακόμη κουμπαρά; Πόσους κουμπαράδες; Κι από ποιες τσέπες;
Τουλάχιστον ας μιλήσουμε επιτέλους για την Πολυξένη και τη Ρωξάνη. Μια πεθερά και μια νύφη. Μια αρχαία Ηπειρώτισσα και μια αρχαία Αφγανή. Γιατί εκεί ακριβώς που ήταν κάποτε η Βακτριανή, είναι σήμερα το Αφγανιστάν. Η πατρίδα εκείνης της ξεχασμένης Ρωξάνης. Κι εδώ, στην Ήπειρο, είναι η πατρίδα της Πολυξένης. Της μετέπειτα Ολυμπιάδας. Της μάνας του Αλέξανδρου.
Όταν τα δικά μας παιδιά έφτασαν στη Βακτριανή οι άνθρωποι τα καλοδέχτηκαν. Τους άνοιξαν τα σπίτια τους. Τους έδωσαν γυναίκες τις κόρες τους. Και στον ίδιο το βασιλιά του έδωσαν τη Ρωξάνη. Και μπορεί εμείς να δολοφονήσαμε τον ένα και μοναδικό γιο τους, το μικρούλη Αλέξανδρο Δ', μα επέζησαν πολλά άλλα παιδιά από εκείνους τους γάμους. Οι Καλλάσα δεν είναι η μοναδική περίπτωση.
Κι είναι το λιγότερο τραγικό να διαβάζεις στους τοίχους της Ηγουμενίτσας: "Έξω οι μετανάστες από την Ελλάδα"! Τραγικό όταν ξέρεις πως ανάμεσα σ' αυτούς τους μετανάστες, σ' αυτούς τους πρόσφυγες, μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι που στα κύτταρά τους υπάρχει DNA ελληνικό... Κι αν όχι στα κύτταρα του σώματος, σίγουρα στα κύτταρα του πολιτισμού τους. Αυτό που και ο Λερούνης και οι άλλοι μελετητές έχουν εντοπίσει στους Καλλάσα. Κι αυτό που εμείς δεν μπορούμε να διακρίνουμε στους ανθρώπους που περπατάνε δίπλα μας στο δρόμο. Γιατί μας λείπει η παιδεία. Και δυστυχώς δεν είναι τυχαίο.
Όπως τυχαία δεν έγραψε και ο σιβυλλικός Καβάφης το "Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα;" Κι ίδια κι εμείς θα πούμε:
Για Πολυξένη και Ρωξάνη να μιλούμε τώρα;
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:
Δημήτρη Λιαντίνη: Γκέμμα (ανάλυση στο ποίημα του Καβάφη "Στα 200 πΧ"
Βρέθηκε η Βακτριανή; και "Βρέθηκε ο θησαυρός της Βακτριανής" άρθρα στο Ριζοσπάστη
Ρωξάνη λήμμα στη Βικιπαίδεια
Η ανατολίτικη εκδοχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου - άρθρο στο Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου