Κηδεύει σήμερα η οικογένεια αλλά και η Ελλάδα ολόκληρη τον Αλέξανδρο.
Έναν ακόμη Αλέξανδρο... Αναπόφευκτοι και οι συνειρμοί του ονόματος. Ανάμεσα στο παιδί που σήμερα αποχαιρετούμε δολοφονημένο από όργανο του κράτους, ένα παιδί αθώο που δεν πρόλαβε καν να γίνει άντρας, να γίνει πολίτης. Να σχηματίσει πολιτική συνείδηση.
Βρέθηκε είπαν σε λάθος σημείο στη λάθος στιγμή. Και ξεχνούν πως λάθος έχουμε καταντήσει ολάκερο τον τόπο και ολάκερη την εποχή μας. Ή και προσπαθούν να συγκαλύψουν. Να παραπλανήσουν και να καθησυχάσουν. Ακόμη και στο χάος που ακολούθησε να μην ανοίξουν επιτέλους τα μάτια των φιλήσυχων πολιτών. Να συνεχίσουν με παρωπίδες να πηγαίνουν από το σπίτι στη δουλειά και από τη δουλειά στο σπίτι.
Τον άλλο Αλέξανδρο πάνε χρόνια που τον αποχαιρετήσαμε. Εκείνος πρόλαβε να γίνει Άντρας και με το α κεφαλαίο. Πρόλαβε να ορθώσει ανάστημα και να αφήσει ανεξίτηλο το ίχνος του στην ιστορία του τόπου. Δολοφονία κι εκεί, έτσι είπαν... Ένα τροχαίο που έμοιαζε με ατύχημα αλλά με θύμα που τυχαίο δεν ήταν.
Τώρα παρακολουθούμε τον αντίποδα. Το τυχαίο θύμα από σφαίρα επίσημου οργάνου του κράτους. Ο δολοφόνος δεν κρύβεται. Σηκώνει με κάθε επισημότητα το όπλο και με όλη την εξουσία που η πολιτεία του εμπιστεύτηκε. Δεν κρύβεται. Δεν κάνει καμία προσπάθεια να κρυφτεί.
1976 - 2008. Δυο εγκλήματα. Δυο Αλέξανδροι δολοφονημένοι. Ο πολιτικός και αγωνιστής της Δημοκρατίας ο ένας, το αμούστακο παιδί χωρίς ανάμειξη σε οργανώσεις ο άλλος. Ένα παιδί καλής οικογενείας, είπαν όλοι. Ένα παιδί των βορείων προαστείων. Βρέθηκε απλώς σε λάθος σημείο και τη λάθος στιγμή...
Όταν σκοτώθηκε ο Παναγούλης ήμουν κι εγώ παιδί ακόμα. Στην ηλικία του άλλου Αλέξανδρου. Και σήμερα είμαι στα πενήντα. Εκπαιδευτικός στο επάγγελμα. Υπεύθυνη να διαπαιδαγωγώ παιδιά. Τα παιδιά μας.
Στέκομαι στο πεζοδρόμιο των γεγονότων και τα βλέπω να τρέχουν μπροστά μου. 32 χρόνια... Σαν ταινία, μα ταινία δεν είναι. Είναι η εποχή μου και είναι η δική μου γενιά, των σημερινών πενηντάρηδων, που έφερε εκεί τη χώρα.
Τότε τουλάχιστον δολοφονούσαν όσους αντιστέκονταν. Όσους απειλούσαν το σύστημα. Σήμερα καταφέραμε να κηδεύουμε τα παιδιά που δεν πρόλαβαν καν να καταλάβουν σε τι κόσμο τα φέραμε. Αυτή τη διαφορά τη βλέπει κανένας;
Σήμερα η ομοσπονδία μου έχει κηρύξει απεργία. Διαμαρτυρία στη δολοφονία που έγινε. Οι δάσκαλοι της χώρας συμμετέχουν στην αντίδραση ενός ολόκληρου λαού. Συμμετέχω κι εγώ. Αλλά διαχωρίζω τη θέση μου. Συμμετέχω με το κεφάλι σκυμμένο. Με τη συντριβή του ενόχου.
Γιατί το θύμα ήταν ένα παιδί. Θα μπορούσε να είναι παιδί μου. Θα μπορούσε να είναι ένας από τους μαθητές μου.
Και γιατί το όπλο το κράταγε ένας υπάλληλος του κράτους. Όπως υπάλληλος είμαι κι εγώ. Νιώθω πως και το δικό μου χέρι κράταγε τη σκανδάλη που έστειλε τη σφαίρα (εξοστρακισμένη ή όχι, τι σημασία έχει;) ίσια στην καρδιά ενός 15χρονου. Ενός αθώου 15χρονου. Ενός εφήβου.
Αυτή την αλλαγή, τη θυμάστε άραγε τη λέξη; Την ΑΛΛΑΓΗ! που μας έταξαν κάποτε... και που τώρα τη ζούμε... τη νιώθουμε; Τη συνειδητοποιούμε; Αν όχι, πώς θα συνεχίσουμε από αύριο τη ζωή μας;
Κι εμείς που στα χέρια έχουμε τη νέα γενιά, πώς θα ξανακοιτάξουμε στα μάτια τα υπόλοιπα αγγελούδια; Για ποιον κόσμο θα τους μιλήσουμε όταν τα μεγάλα αθώα τους μάτια θα ζητάνε να μάθουν;
Σήμερα στις 3 γίνεται η κηδεία. Αχνίζουν ακόμη τα γεγονότα. Η ιστορία θα αργήσει πολύ να κάνει το δικό της καθήκον. Νηφάλια και ψύχραιμα να καταγράψει και πράξεις και αιτίες και αποτελέσματα. Μα όταν έρθει η ώρα της, τι νομίζετε πως θα γράψει;
Οι δάσκαλοι του τότε θα ξέρουν τι ακριβώς να διδάξουν. Στη γενιά που ακόμη είναι αγέννητη. Οι σημερινοί όμως δάσκαλοι, στη γενιά που δέχτηκε τη σφαίρα, τι μπορούν να πουν; Και τι μπορούμε να πούμε και στον καθρέφτη μας που μας κοιτά αδυσώπητα; Και σημαδεύει εμάς τους ίδιους ως ενόχους;
Το '76 ήμασταν από την πλευρά των αθώων και των θυμάτων. Σήμερα;
Σήμερα που κηδεύουμε ένα παιδί που θα μπορούσε να είναι το παιδί του καθένα μας, είμαστε εμείς οι ένοχοι. Μπορεί να μην κρατήσαμε ιδιοχείρως το όπλο. Αλλά αφήσαμε να φτάσουμε ως εδώ. Στο 2008. Που το κάθε παιδί κινδυνεύει να βρεθεί σε φέρετρο χωρίς καμιά αιτία. Χωρίς να φταίξει στο παραμικρό. Μόνο και μόνο γιατί εμείς το φέραμε σε λάθος τόπο και λάθος εποχή.
Κάποτε, αιώνες πριν, ο ελληνικός κόσμος, εκείνος ο ίδιος που ιστόρησε η πένα του Καβάφη:
Κι απ' την θαυμάσια πανελλήνιαν εκστρατεία, [...]
βγήκαμ' εμείς·
ελληνικός καινούριος κόσμος, μέγας.
Εμείς· οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς,
οι Σελευκείς, κ' οι πολυάριθμοι
επίλοιποι Έλληνες Αιγύπτου και Συρίας,
κ' οι εν Μηδία, κ' οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.
Με τες εκτεταμένες επικράτειες,
με την ποικίλη δράσι των στοχαστικών προσαρμογών.
Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά
ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ως τους Ινδούς.
«Στα 200 π.Χ.» (1931)
θρηνούσε το χαμό ενός άλλου Αλέξανδρου και πάλι... Ποιος μπορεί να ξεχάσει τι ακολούθησε; Το έχει φαίνεται η μοίρα της Ελλάδας με τέτοιο όνομα να σηματοδοτεί τους μεγάλους χαμούς. Αλέξανδροι οι ήρωές μας, ένας Αλέξανδρος να φτάνει τον ελληνισμό στα βάθη της Ασίας, κι άλλος μετά, Αλέξανδρος κι αυτός, να φέρνει το σεφέρι και τη λευτεριά. Πώς από τέτοιους Αλέξανδρους και τέτοιες ηρωικές στιγμές καταφέρνουμε να φτάνουμε στο θλιβερό μετά; Ο ίδιος λαός που ακολούθησε τους πρώτους. Τη μία να φτάνει στην κορφή του Ολύμπου και την άλλη να κατρακυλάει στα Τάρταρα. Να σκοτώνει με τα χέρια του τα παιδιά του και να κηδεύει το μέλλον του.
Όσοι τον ίδιο πόνο μοιράζονται, αντί άλλου επικήδειου στη σημερινή κηδεία, ας ξαναδιαβάσουν με δακρυσμένο βλέμμα τον επίλογο του Αλεξανδρινού. Είναι εκείνος που δίνει την απάντηση, με ειρωνία άφθαστη και απόλυτα ταιριαστή:
Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!
Αυτό το στίχο ποιος μπορεί βαθιά να καταλάβει; Την ειρωνεία του Καβάφη να αποκρυπτογραφήσει; Το σπαραγμό του ποιητή να νιώσει; Να δει επιτέλους το μεγάλο λάθος; Και το σαράκι που κατατρώει τα σπλάχνα της φυλής;
Από το βιβλίο του τελευταίου έλληνα που τόλμησε αυτή την αλήθεια να δει στα μάτια κι έπειτα να χαθεί διαμαρτυρόμενος, από τη Γκέμμα του Δημήτρη Λιαντίνη, σημειώνω το νόημα της φράσης, για όσους το αγνοούν και για όσους ηθελημένα το λησμονούν:
"Αυτό το φρόνημα της Σπάρτης που οι ιστορικοί, οι φιλόσοφοι, και οι παιδαγωγοί το παρασιώπησαν αστόχαστα και συνωμοτικά σε ολόκληρη την ιστορική πορεία, το δίνουν απαραχάρακτο τρεις προτάσεις του Πλούταρχου στη βιογραφία του Λυκούργου.
Η πρόταση 13 λέει ότι ο Λυκούργος το σύνταγμά του από το πρώτο ως το τελευταίο άρθρο του τό 'χτισε πάνω στη δύναμη της παιδείας. «Το γαρ όλον και παν έργον της νομοθεσίας εις την παιδείαν ανήψεν.»
Η πρόταση 14 λέει ότι ο τρόπος που ζούσαν οι άνθρωποι στη Σπάρτη δεν ήταν η συμβατική ζωή ενός εύνομου συνόλου. Αλλά ολόκληρο το κράτος ζούσε, όπως θα ζούσε ένας πολίτης που υψώθηκε στην περιωπή της ακραίας γνώσης και της ακραίας άθλησης. «Ου πόλεως η Σπάρτη πολιτείαν, αλλ' ανδρός ασκητού και σοφού βίον έχουσα.»
Βέβαια. Μέσα στη βαρβαρότητα και την κτηνωδία που ζούμε και ανατρέφουμε τα παιδιά μας, βλαστούς απαλούς στη διάκριση και το γούστο μάχλων τράγων, ποιος θα τολμούσε να πιάσει στο στόμα του σήμερα τέτοιους πολίτες;
Μη μιλάτε λοιπόν για Λακαιδεμόνιους!"
Δημήτρης Λιαντίνης, Γκέμμα (236 - 237)
Ανδρός ασκητού και σοφού. Και παν έργον εις την παιδείαν... Για Λακεδαιμονίους μη μιλάτε τώρα. Γιατί εμείς ούτε ασκητές και σοφούς διαθέτουμε, τα Βατοπέδια είναι η καθημερινότητά μας και ούτε στηρίζουμε τα έργα μας στην παιδεία. Εμείς την παιδεία και τα παιδιά μας σήμερα τα κηδεύουμε.
Ώρα 3μμ. Στο νεκροταφείο του Π. Φαλήρου...
Προβολή μεγαλύτερου χάρτη
Συγκοινωνίες για το νεκροταφείο Παλαιού Φαλήρου:
1. ΜΕΤΡΟ: Από το σταθμό της Δάφνης παίρνετε το τοπικό λεωφορείο αριθμός 131
2. ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ: Από το σταθμό της Καλλιθέας το λεωφορείο 219 - Άγιος Δημήτριος
3. ΤΡΑΜ: Στάση Ευαγγελικής Σχολής (περπάτημα 5 λεπτά περίπου ως το νεκροταφείο)
4. Από την Αθήνα υπάρχει και το λεωφορείο προς ΑΝΩ ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ, αλλά λόγω των διαδηλώσεων την ώρα της κηδείας, η γραμμή αυτή δε θα φτάνει ως το κέντρο. Ο αριθμός της πάντως είναι 136 και 137 και περνά μπροστά από το νεκροταφείο. Συνήθως σε μέρες διαδηλώσεων η γραμμή φτάνει ως το σταθμό του ΜΕΤΡΟ στο ΦΙΞ.
Το μέλωμα (καυτό το σιρόπι - κρύα τα μελομακάρωνα)
Καρυδόψιχα και κανελοζάχαρη για το πασπάλισμα 
Τα μελομακάρονα από κοντά...
Με τη συνταγή που σας δώσαμε γίνονται περίπου τριάντα μελομακάρονα, 
- Τσοπάνηδες θωρώ τριγύρω
Άγγελοι, μάγοι, βοσκοί, αγιο - Βασίληδες, καλικαντζαράκια... όλα τα πρόσωπα της φάμπουλας και της μικρής μας τάξης, χορεύουν το Πάει ο παλιός ο χρόνος. Να πάει! Και να μη μας ξανάρθει.... Οι μικροί μας μάγοι έχουν τη δύναμη να το πετύχουν. Μαζί και με τους λίγο μεγαλύτερους που τούτες τις μέρες βγήκαν στους δρόμους. Τόσο μικροί και όμως βρήκαν τη δύναμη να πετάξουν το δικό μας αγιο - Βασίλη και να αναζητήσουν μόνοι τους τα δώρα που δικαιούνται από τη ζωή. Ίσως και γιατί κατάφεραν να κρατήσουν ζωντανή τη μαγεία των Χριστουγέννων... Την αληθινή μαγεία, όχι την άλλη τη δική μας, με τις γαλοπούλες και τα ψεύτικα τα δώρα τα μεγάλα!
