

homo homini lupus
Θέμα της συναυλίας: ΕΡΩΤΑΣ & ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ:
Όπως ανακοίνωσαν σήμερα οι διοργανωτές της συναυλίας στο πρόγραμμα θα λάβει μέρος και μία από τις καλύτερες φωνές της Πολυφωνίας, η Κατερίνα Μπελιέρη από τη Χειμάρρα. Η βραδιά προβλέπεται μαγική και αξέχαστη για όσους καταφέρουν να τη χαρούν...
Η εκδήλωση όπως βλέπετε και στην πρόσκληση είναι ένα μουσικό οδοιπορικό στον περιβόλι του κυρ Νίκου, του Νίκου του Γκάτσου.
Ξεναγοί και οδοιπόροι η μουσική παρέα του συλλόγου μας. Προσκεκλημένοι όλοι όσοι λατρεύουν τέτοια οδοιπορικά...
Η διαδρομή περιλαμβάνει μουσική αλλά και λόγο. Σας δίνουμε και το χάρτη για να βρείτε πιο εύκολα το περιβόλι του κυρ Νίκου. Η είσοδος είναι δωρεάν αλλά προαπαιτούμενο είναι η καλή διάθεση για ένα όμορφο παρεΐστικο απόγευμα. Για το βράδυ, κάποιο στέκι της περιοχής θα βρεθεί για να συνεχίσουμε...
Ποιος είδε ψάρι στο βουνό
και θάλασσα σπαρμένη,
ποιος είδε κόρη λυγερή
στα κλέφτικα ντυμένη:
Τέσσερις χρόνους περβατεί
μ’ αρματολούς και κλέφτες,
κανείς δε την εγνώρισε(ν)
από τη συντροφιά της.
Και μιαν αυγή και μια λαμπρή,
μια ‘πίσημη(ν) ημέρα,
βγήκαν να παίξουν το σπαθί,
να ρίξουν το λιθάρι,
κόπηκε τ’ ασημόκουμπο
κι εφάνη το βυζί της.
Κανένας δεν την λόγιασε
από τα παλικάρια,
μον’ ‘να μικρό κλεφτόπουλο,
σκυφτό χαμογελά της:
- Τι έχεις, βρε βλάμη, και γελάς,
τι έχεις και χαμοβλέπεις;
- Είδα τον ήλιο πο’ ‘λαμψε
κι έφεξε το φεγγάρι,
είδα και το βυζάκι σου,
που ‘ν’ άσπρο σαν το χιόνι.
- Σώπα, μωρέ κλεφτόπουλο,
μιλιά μη μολογήσεις,
και να σε πάρω ψυχογιό,
βαριά να σε πληρώνω,
για να βαστάς το νταμασκί
και το χρυσό τουφέκι.
- Εγώ δε θέλω ψυχογιός,
βαριά να με πληρώνεις,
να σου βαστώ το νταμασκί
και το χρυσό τουφέκι,
σε θέλω για γυναίκα μου
και άντρα να με πάρεις.
- Ποιος πει το «θέλω» ‘μένανε,
πρέπει και ‘να άξιος,
να ‘ναι πρωτοπαλίκαρο
και κλεφτοπολεμάρχης.
- Το ζήτημά σου είναι βαρύ,
μα ‘ν θέλ’ θα γίνει,
αν θέλ’ ο θεός να αγαπάς,
πρώτος απ’ όλους είμαι.
Δείξε μου που ΄ναι οι φωτιές,
οι σπαθισμοί, τα βόλια
Κι εγώ για την αγάπη σου
θα πέσω πρώτος σ’ όλα.
Μεταγραφή από τo βιβλίο του ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΑΤΣΑΛΙΔΑ "ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ". Το τραγούδι καταγράφεται και στις συλλογές των ΦΩΤΙΟΥ-ΛΥΤΗ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΥ, ΝΙΚΑ. Περισσότερα στοιχεία για τη βιβλιογραφία του ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού στην ιστοσελίδα μας www.polyphonic.gr. Η τόλμη του θέματος και των στίχων χαρακτηρίζει, σε κάποιο βαβμό, το πολυφωνικό τραγούδι στο σύνολό του. Το σπάνιο μουσικό είδος, το αγριολούλουδο του λαϊκού πολιτισμού μας που επιβίωσε σε τόπους παραμεθόριους, γεωγραφικά και κοινωνικά απομονωμένους διέσωσε μια ματιά συγκριτικά δυσδιάκριτη στο δημοτικό τραγούδι του υπόλοιπου ελλαδικού χώρου, το οποίο συχνά υπάκουσε στην εξέλιξη των ηθικών επιταγών της κοινωνικής εξέλιξης. Η μεταγραφή πραγματοποιήθηκε από το Λουκά Μάκο στο πλαίσιο του προγράμματος "ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ" που υλοποιεί η ΜΚΟ "ΑΠΕΙΡΟΣ". Σχολιασμός Α.Λ.
Ο Δεκέμβριος είναι ο δωδέκατος και τελευταίος μήνας του ηλιακού μας έτους, αλλά ο δέκατος μήνας, όπως το λέει και το όνομά του (εκ του λατινικού decem = δέκα), από την πρωτοχρονιά της 1ης Μαρτίου, όταν το έτος των Ρωμαίων ήταν δεκάμηνο.
Στο Αττικό αρχαιοελληνικό ημερολόγιο ήταν ο έβδομος μήνας και ονομαζόταν «Ποσειδεών» ή «Ποσειδών» (16 Δεκ. – 15 Ιαν.), προς τιμήν του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα. Αυτόν τον μήνα σύμφωνα με τις δοξασίες των Αρχαίων Αθηναίων, ο Ποσειδώνας με την Τρίαινά του, το σύμβολο της δυνάμεως και εξουσίας, συντάρασσε τις θάλασσες και προκαλούσε μεγάλες τρικυμίες όταν θύμωνε μαζί τους γεγονός που φοβούνταν ιδιαίτερα για τα ταξίδια τους οι ναυτικοί.
Ως προς την πλευρά της αυστηρότητας ο Ποσειδών μπορεί να συσχετιστεί ως θαλασσινός θεός –προστάτης της θάλασσας– με τον δικό μας Άγιο Νικόλαο, ο οποίος τον αντικατέστησε στην πίστη του λαού. Οι Χριστιανοί ναυτικοί μας θεωρούν ότι οι δύσκολες ώρες της θάλασσας οφείλονται στον θυμωμένο άγιο Νικόλαο που είναι αγριεμένος μαζί τους. Για να τον εξευμενίσουν ρίχνουν στα τρικυμισμένα νερά λάδι από το καντήλι του Αγίου, κόλλυβα από αυτά που στέλνουν στην εκκλησία την ημέρα της γιορτής του, ψίχουλα, άρτο ή και μια μικρή εικόνα του. Τα σκορπούν στη θάλασσα και λέγουν: «Αϊ Νικόλα μου, και πάψε την οργή σου!»
Μία «σύγχρονη» ναυτική παράδοση για τον Αϊ Νικόλα τον Κυβερνήτη απ’τη θαλασσινή Μάνη:
Βιβλιογραφία
απόσπασμα Πολύτσαν... |
Από το Φόρουμ αναδημοσιεύουμε και όσα
σχετικά διαβάσαμε για την αποψινή βραδιά:
Στην τελευταία συναυλία της ΧΑΟΝΙΑΣ στην "ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ", φθάνοντας στο δέκατο τραγούδι του πρώτου μέρους συνειδητοποιήσαμε ότι όλα αυτά τα τραγούδια προέρχονταν από την Πολύτσανη, το Χλωμό, τα δύο χωριά του Άνω Πωγωνίου. Τραγούδια από τα πιο αγαπημένα μας. "πέρα σε κείνο το βουνό", "ποια είναι εκείνη που κατεβαίνει". "κόρη που πανεις για νερό", "βοσκοπούλα καθισμένη στην ακρογιαλιά", "τα χιόνια χιόνια περπατώ", "φράγκα φράγκα, φραγκοπούλα", "σε περικαλώ βοριά μου", "μωρέ βασιλικέ μου", "άσπρη κατάσπρη βαμβακιά", "κίνησα να ρθώ το βράδυ", "κάτω στο ρέμα το βαθύ", "πέρασα από να γεφύρι", "καρδιά με δεκαοκτώ κλειδιά", "εψές με την αστροφεγγιά", "εψές προψές απέρασα", είναι μερικά μόνο από τα τραγούδια που μάθαμε να τραγουδούμε ακούγοντας τους ομίλους του Άνω Πωγωνίου. Η πρώτη μας εκδήλωση, 3 Αυγούστου 1998 στο Πολύδροσο Θεσπρωτίας, με Πολυτσανίτες ήτανε. Μερικά από τα πιο αγαπημένα μας πρόσωπα στο είδος από το Άνω Πωγώνι ήτανε- όπως ο Παντελής Μάκος, ο Βαγγέλης Καρέτσος, ο Κώστας Λώλης. Ένας από τους καλύτερους κλώστες του πολυφωνικού τραγουδιού από το Χλωμό είναι. Όταν ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου μας πρότεινε να τραγουδήσουμε στο "Βραχνό Προφήτη" φτάσαμε στο σπίτι του στη Λάρισα για να του αντιπροτείνουμε αυτό τον κλώστη. Τόσο πολλοί οι λόγοι που περιμένουμε απόψε τη συναυλία στην "ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ". Τόσο μεγάλη η χαρά μας και η προσμονή μας. Μια συναυλία που κανείς φίλος του πολυφωνικού τραγουδιού δεν πρέπει να χάσει! Οι φίλοι του φόρουμ ας το διαδόσουν σε άλλους φίλους, το ΧΛΩΜΟ και η ΠΟΛΥΤΣΑΝΗ δεν λένε τίποτε ως ονόματα στις στήλες των εκδηλώσεων των εφημερίδων, που νάξεραν...