Το στερνό αντίο στη Δανάη

Σήμερα στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, συγγενείς, φίλοι και θαυμαστές της Δανάης Στρατηγοπούλου της είπαν το στερνό αντίο.

Μεγάλο το γλέντι εκεί που πάει, λίγοι εκείνοι που πήγαν να της πουν το στερνό αντίο. Λίγοι μα καλοί και αγαπημένοι της.

Ήταν και η κηδεία της Δανάης Στρατηγοπούλου μια ανθρώπινη κηδεία όπως ανθρώπινη υπήρξε σε όλη τη ζωή κι εκείνη.

Η ΔΑΝΑΗ που υποκλινόμαστε:

Στη Δύναμη που μας δίδαξε με τη ζωή της.

Στην Αγάπη που πρόσφερε στον άνθρωπο όπου γης.

Στο Νου της το φωτεινό.

Στην Αλήθεια της.

Στον Ήλιο που μας χάρισε για να δείχνει το δρόμο σε όποιον άνθρωπο θέλει να λέγεται άνθρωπος.

Άνθρωποι της τέχνης, των γραμμάτων, σύντροφοί της στον αγώνα, μαθητές της στο τραγούδι, φίλοι και συγγενείς και άνθρωποι καθημερινοί που τη λάτρεψαν. Κι ανάμεσά τους εκπρόσωποι της δεύτερης πατρίδας της, της Χιλής, που φρόντισαν στην ύστατη ώρα να αποτίσουν ακόμη μία φορά τιμή στην προσφορά της:

Πρώτη έλαβε το λόγο η μοναχοκόρη της, η Λήδα. Κι αποχαιρέτησε τη μανούλα της με λόγια απλά μιλώντας για το μεγάλο γλέντι που γίνεται εκεί που πάει... Με τον αγαπημένο της να την καρτερεί, το Γιώργο το Χαλκιαδάκη, να τη σφίξει και πάλι στην αγκαλιά του. Τον Αττίκ, το Βάρναλη, το Ρίτσο, το Μενέλαο Λουντέμη, τον Πάμπλο Νερούντα... και τόσους άλλους μεγάλους του αιώνα που πέρασε, του αιώνα της Δανάης, και που σταθήκανε οι φίλοι της οι αγαπημένοι.

Έπειτα η εγγονή της και μετά μια αγαπημένη της ανιψιά, να μας διαβάζουν ποιήματα δικά της. Να ζωντανεύουν τη φωνή της. Μια Εξομολόγηση από τις "Λέξεις" της, ένα ξάφνιασμα για όσους δεν την είχαμε ξανακούσει. Που νιώθαμε κείνη την ώρα να μας αποχαιρετά εκείνη και ταυτόχρονα να διαλύει το πένθος μας με το αστείρευτο χιούμορ της...

Μίλησαν κι άλλοι και άλλοι. Δε θυμάμαι, ειλικρινά δε θυμάμαι, κανένα όνομα τρανταχτό. Το τρανταχτό ήταν το ίδιο το έργο της και το πέρασμά της από τη γη μας. Μόνο στεφάνια θυμήθηκαν τουλάχιστον να της στείλουν οι μεγάλοι του τόπου. Προτιμώ να κρατήσω εκείνα που εκφράζαν αληθινή αγάπη:

Της Άντζελας Ζήλια, για την αγαπημένη της Δασκάλα. Γιατί έτσι την έλεγαν γενιές ολόκληρες τραγουδιστών τη Δανάη Στρατηγοπούλου: Δασκάλα! Και ήταν...

Στη Νεράιδα τους, ο Μίμης και η Λουκίλα Πλέσσα. Νεράιδα... Ναι, αυτό ήταν η Δανάη Στρατηγοπούλου. Μια Νεράιδα που μάγευε με τη φωνή της και την παρουσία της.

Αλλά και μια αγωνίστρια αληθινή. Ένας άνθρωπος που άφησε παρακαταθήκη στους αιώνες το φωτεινό του παράδειγμα. Πώς ο αληθινός καλλιτέχνης στις ώρες που ο λαός του υποφέρει γίνεται φλόγα ο ίδιος για να νικήσει το σκοτάδι. Και η Δανάη Στρατηγοπούλου όταν χρειάστηκε αυτό ακριβώς έκανε. Έτσι βρέθηκε στις φυλακές των Γερμανών. Και έτσι την κατέβασαν από τη σκηνή τα Τάγματα Ασφαλείας στα μαύρα χρόνια του Εμφυλίου. Έτσι και πάλι αυτοεξορίστηκε στα χρόνια της χούντας στη μακρινή Χιλή, γνωρίζοντας εκεί τον Πάμπλο Νερούντα, ζώντας από κοντά την επανάσταση των Χιλιάνων, τραγουδώντας, μεταφράζοντας αλλά και διδάσκοντας Λαογραφία στο πανεπιστήμιο.

Πώς να μην την αποχαιρετήσουμε δακρύζοντας και τραγουδώντας:

Ας ερχόσουν για λίγο
μοναχά για ένα βράδυ
να γεμίσεις με φως
το φριχτό μου σκοτάδι
και στα δυο σου τα χέρια
να με σφίξεις ζεστά
ας ερχόσουν για λίγο
κι ας χανόσουν μετά...

Έτσι, ακριβώς έτσι, πέρασε και η Δανάη Στρατηγοπούλου από τον άχαρο κόσμο μας. Τον γέμισε με φως, μας κράτησε ζεστά απ' το χέρι... Και τώρα χάθηκε, έφυγε, στους δικούς της φωτεινούς κόσμους.

Για τη συνολική της προσφορά στη γνήσια λαϊκή μας παράδοση το ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ από το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων. Εκεί που όπως διαβάσαμε θα δοθεί και το μοναδικό αντικείμενο που σώθηκε από το σπιτάκι της όταν το λαμπάδιασαν οι φλόγες πριν λίγα χρόνια. Μια κιθάρα... Η πρώτη της κιθάρα. Αυτή γλίτωσε όταν το 2003 έγινε στάχτη το σπίτι της και κόντεψε να καεί και η ίδια. Από κει και μετά και για λόγους ακατανόητους σε μας η μεγάλη αυτή κυρία κατέληξε σε γηροκομείο... Ντροπή σε όλους μας!

Ρώτησα και δεν μπόρεσα σήμερα να μάθω το γιατί. Ίσως και επειδή οι άνθρωποι δεν ήθελαν να μιλήσουν περισσότερο. Λυπάμαι. Ειλικρινά λυπάμαι που έτσι αφήσαμε την αχαριστία μας να πικράνει έναν άνθρωπο με τέτοια τεράστια προσφορά.

Μα είμαι σίγουρη πως εκείνη κακία δε μας κράτησε. Γιατί ποτέ της δε ζήτησε τίποτα για τον εαυτό της. Ξεκίνησε σε δύσκολες εποχές τη ζωή της, μέσα σε πολέμους και με ένα αχλάδι μόνο για φαγητό... Και όταν ήρθε η δόξα εκείνη απλή και πάλι παρέμεινε. Δε θαμπώθηκε. Όπως δεν μπορεί το θάμπος να ζηλέψει τον εαυτό του...

Στο στερνό της ταξίδι, από τα αμέτρητα που έκανε όσο ζούσε, είμαι σίγουρη πως μας άκουγε και χαμογελούσε χαρούμενη κι ευτυχισμένη. Γιατί έλειψαν οι φανφάρες. Γιατί εκείνοι που πήγαν σήμερα στο Α΄ Νεκροταφείο πήγαν μονάχα για την αγάπη της. Όπως κι ο κυρ Δημήτρης ο Σόμπολας που με την κιθαρούλα του ακολουθούσε το φέρετρο και της τραγουδούσε:

Τα καημένα τα νιάτα τι γρήγορα που περνούν..
Σαν τραγούδι ερωτικό, σαν αστέρι διαβατικό

Και σαν το τριανταφυλλάκι που της άφησε κάποιο χέρι... Εκεί, στο τελευταίο της σπίτι. Εκεί που η Δανάη μας κοιμάται πια τον ύπνο τον ανεξύπνητο.

Με τραγούδια κι εκεί το στερνό αντίο. Και ο κόσμος να ραίνει με λουλούδια και να δακρύζει...

Καλό σου Ταξίδι, Δανάη

Καλό Ταξίδι αγαπημένη μας

Sterno antio sti D...

_________________

Σημείωση:

Στο βιντεάκι που ανεβάσαμε ο ήχος είναι απαράδεκτος. Για το λόγο αυτό ανεβάσαμε και ηχητικό μόνο απόσπασμα από το στερνό αντίο στη Δανάη εκ μέρους των φίλων της. Ακούγεται ο κ. Δημήτρης Σόμπολας που όπως μας υποσχέθηκε θα κρατήσει ζωντανά τα τραγούδια της Δανάης στο ταβερνάκι του, στη "Γειτονιά του Σόμπολα", Κοιμήσεως Θεοτόκου 13 και Φιλολάου, τηλέφωνο 210 7563333. Εμείς πάντως τον ευχαριστούμε από καρδιάς για το σημερινό αντίο στη μεγάλη τραγουδίστρια. Χάρη σε εκείνον ήταν σαν να ακούγαμε την ίδια να μας αποχαιρετά. Κι ελπίζουμε σύντομα να βρεθούμε στο ταβερνάκι του, να πιούμε ένα κρασί στη μνήμη της και να μιλήσουμε για εκείνη.