Πραγματική έκπληξη και ευχάριστη είναι για μας ο τρόπος της παρουσίας του liantinis.gr στο διαδίκτυο. Αν και δεν έχει κλείσει ο πρώτος μήνας λειτουργίας, ήδη έχουμε διαπιστώσει τη συνεχή ανανέωση του υλικού, το ζωντανό δηλαδή διάλογο με τους επισκέπτες, κάτι το ασύνηθες για παρόμοιους διαδικτυακούς τόπους που η πεπατημένη τους θυμίζει μαυσωλείο.
Το liantinis.gr όμως έδωσε ήδη το διαφορετικό του στίγμα. Έστω και αν η μορφή του χώρου δεν επιτρέπει την άμεση πρόσθεση και ανανέωση από το διαχειριστή και απαιτείται η παρέμβαση του υπεύθυνου τεχνικού. Περιττό να τονίσουμε τον ενθουσιασμό μας για την επιλογή αυτή.
Στα νεώτερα που προστέθηκαν, στο χώρο ΑΝΑΜΟΝΕΣ - ΠΡΟΣΘΗΜΑΤΑ περιλαμβάνονται τόσο κείμενα του ίδιου του Λιαντίνη όσο και κριτικές άλλων για το έργο του, διαλεγμένα με υψηλό κριτήριο από το αχανές αρχείο του Δημήτρη Λιαντίνη και που ως τώρα η μη επίσημη διαδικτυακή παρουσία δεν επέτρεπε να έρθουν εύκολα στο φως. Ευτυχώς ετούτη η άνοιξη σήμανε μια νέα εποχή για τους μελετητές του έργου του Λιαντίνη. Τώρα πια έχουμε τη χαρά να μελετάμε καθημερινά θα έλεγα και κάτι καινούριο, ώστε να διευκολύνεται η εμβάθυνση στο φιλοσοφικό του στοχασμό και η αποκωδικοποίηση του σπάνιου ποιητικού του ύφους.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που η διαδικασία αυτή οδήγησε σε νέα κατεύθυνση και τους διαλόγους σε άλλους χώρους του διαδικτύου που ασχολούνται με το Λιαντίνη. Επιτέλους ενδιαφέρει ο λόγος του Λιαντίνη και όχι μονόπλευρα η τελευταία πράξη του.
Ένα από τα βασικά ερωτήματα που προέκυψαν κάτω από τη διαδικασία αυτή είναι και η απορία αν είναι φιλόσοφος ή ποιητής ο Δημήτρης Λιαντίνης. Ερώτημα που κι εμείς θέσαμε σε διερεύνηση στο φόρουμ HOMA EDUCANDUS και μάλιστα σε μηδενική βάση:
http://educandus.forumotion.com/forum-f11/topic-t1759.htm
Ήδη μπορείτε εκεί να βρείτε πλούσιο υλικό που απαντά στην απορία, χωρίς βεβαίως να ισχυριζόμαστε πως κατέχουμε σύμπασα την αλήθεια. Το ερώτημα είναι τεράστιο και μόνο ως ανοικτό ερώτημα μπορεί να αντιμετωπιστεί. Και βέβαια με συνεχή αναστροφή στο λόγο του ίδιου του Λιαντίνη και όχι με αυθαίρετα συμπεράσματα.
Ως βασικό κείμενο και κλειδί που ανοίγει το δρόμο για την απάντηση θεωρούμε το πρώτο κεφάλαιο του πρώτου βιβλίου του Δημήτρη Λιαντίνη. Και συγκεκριμένα το κεφάλαιο "Φιλοσοφία και ποίηση" που ξεκινά τα προλεγόμενα στο Έξυπνον Ενύπνιον. Η άποψή μας είναι πως όμοια προλέγει και όλο το υπόλοιπο έργο που δημιούργησε ο Δημήτρης Λιαντίνης.
Και τι σημαίνει αυτό; Πως για να κατανοήσεις τις υπόλοιπες σελίδες του προαπαιτείται η γνώση της μοναδικής και ιδιαίτερης σχέσης της φιλοσοφίας και της ποίησης στο έργο του Λιαντίνη. Είναι μία σχέση διαλεκτική, τονίζει ο ίδιος. Και προσθέτει πως και οι δύο, και η φιλοσοφία και η ποίηση, κατατείνουν σε στόχο κοινό, δηλαδή στην από τον άνθρωπο γνωστική κατάκτηση του όντος.
Έτσι το κείμενο αυτό καθίσταται αυτόματα απαραίτητο συμπλήρωμα του πρώτου κεφαλαίου της Γκέμμας, του κύκνειου άσματος του Δημήτρη Λιαντίνη, της περίφημης δηλαδή Ερώτησης της Μαργαρίτας.
Και θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι η Γκέμμα, ως κύκνειο άσμα, αποτέλεσε επί σειρά ετών και έως σήμερα το πλέον διαβασμένο βιβλίο του Λιαντίνη. Οι πλείστοι των αναγνωστών δεν έχουν καν ανοίξει τα άλλα του βιβλία. Θεωρώντας αφελώς πως η Γκέμμα περιλαμβάνει συμπυκνωμένο όλο το στοχασμό του Λιαντίνη και πως είναι χάσιμο χρόνου να διαβάσει κανείς και τα προηγούμενα βιβλία του.
Ακόμη και έτσι να είναι, διότι και η συστηματική και σε βάθος μελέτη του όλου έργου του δεν αποκλείει κάτι τέτοιο, και πάλι υπάρχει πρόβλημα κατανόησης της Γκέμμας. Διότι ο πυκνός της λόγος και η πληθώρα των συμβολισμών δεν επιτρέπουν τη διείσδυση στο βαθύτερο νόημα και την ασφαλή ερμηνεία των συμβόλων.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο ίδιος ο Λιαντίνης έλεγε για τη Γκέμμα πως θα τη διαβάζουμε και θα τη βρίσκουμε συνεχώς καινούρια. Φυσικά χωρίς μεταφυσικές προεκτάσεις. Και χωρίς τις αφελείς απόψεις του παρελθόντος πως λείπουν κεφάλαια από τη Γκέμμα... Αν λείπει κάτι είναι η μελέτη σε βάθος και των άλλων βιβλίων του Λιαντίνη.
Είναι λοιπόν ουσίας σημαντικόν που πλέον ο Δημήτρης Λιαντίνης εκπροσωπείται στο διαδίκτυο από το μόνο άνθρωπο που γνωρίζει σε όλο το πλάτος το έργο του. Από τη σύζυγό του, κ. Νικολίτσα Γεωργοπούλου - Λιαντίνη. Και που εκτός από σύζυγος του μεγάλου στοχαστή υπήρξε και επί τέσσερις δεκαετίες καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Δίδαξε μάλιστα στους φοιτητές της και μέρος του έργου του άντρα της. Ενίοτε μάλιστα προσερχόταν και ο ίδιος ο Λιαντίνης στην αίθουσα διδασκαλίας και αναλάμβανε ο ίδιος να κοινωνήσει στους νέους ανθρώπους το στοχασμό του.
Και είναι η παράμετρος αυτή, η διδασκαλία δηλαδή του Λιαντίνη στα αμφιθέατρα της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, στη σχολή που δίδασκε η γυναίκα του, από τα στοιχεία εκείνα που απέμειναν στο σκοτάδι για χρόνια. Υμνήθηκε υπερβολικά η παρουσία του στο χώρο του Μαρασλείου και αγνοήθηκε εντελώς η αντίστοιχη επιλογή του να διδάσκει και τους νέους θεολόγους. Γιατί όμως; Μήπως και δεν προορίζονταν και εκείνοι για δάσκαλοι; Πού είναι το παράξενο; Και ποια αιτία οδήγησε στην αποσιώπηση της αλήθειας;
Στους παροικούντας την Ιερουσαλήμ του διαδικτύου είναι πασίγνωστη η αιτία. Διότι στην απόκρυψη αυτής της αλήθειας στηρίχθηκε η οξεία κριτική και αντιπαράθεση για το ποιος ήταν ο Λιαντίνης. Αποκύημα της ίδιας στάσης είναι και η περίπτωση των τελευταίων εβδομάδων. Των εβδομάδων που ακολούθησαν το άνοιγμα του liantinis.gr. Και που επικεντρώθηκε στην άρνηση της ποιητικής φύσης του Λιαντίνη.
Είναι μια επικίνδυνη άρνηση αυτή. Γιατί όπως ήδη δείξαμε στο φόρουμ Homa Educandus και στο θέμα που ειδικά ανοίξαμε προς τούτο, υπονομεύει ολόκληρο το έργο του Λιαντίνη.
Εάν ο Λιαντίνης δεν είναι ποιητής και είναι μόνο φιλόσοφος, εάν η ποίηση εξοβελιστεί από το έργο του και το αντικρίσουμε μόνο ως φιλοσοφικό στοχασμό, τότε είναι που αφήνουμε ορθάνοιχτη την κερκόπορτα για να εισβάλουν οι θρησκευτικές δοξασίες. Έστω και επιμελώς κρυμμένες σε νέου τύπου φερετζέδες.
Ο λόγος είναι και ευρίσκεται στη σχέση τέχνης και θρησκείας. Και δε μιλάμε βέβαια για την όποια τέχνη, μιλάμε για την αληθινή, την κλασική τέχνη, την τέχνη των ελλήνων, την ίδια που εκαλλιέργησε και ο Δημήτρης Λιαντίνης. Γιατί όπως ο ίδιος γράφει στα Ελληνικά του, (σελ. 127 ) η τέχνη των ελλήνων, γεννήθηκε από τον καημό του θανάτου. Εκεί που ο φόβος του θανάτου γέννησε στους λαούς τις θρησκείες. Δηλαδή:
Μη η τέχνη, τότε η θρησκεία αναλαμβάνει ρόλο.
Είναι νόμος αυτός, της φύσης. Να συμπληρώνει τα κενά. Και όσες φορές η ιστορία του ανθρώπου αγνόησε αυτό νόμο της φύσης, αντίκρισε έντρομη την αναξιμάνδρεια τιμωρία.
Ο ελληνικός πολιτισμός έζησε δραματικά αυτή τη μεταστροφή. Η πλήρης περιγραφή του φαινομένου εκτίθεται αναλυτικά στο βιβλίο του Δημήτρη Λιαντίνη: Πολυχρόνιο.
Εκεί μπορεί κανείς να μελετήσει πώς η αρχαία ελληνική φιλοσοφία κατάντησε σύστημα:
"η φιλοσοφία εφόρεσε τα φαιά. Εντύθηκε τους λερωμένους τρίβωνες, τα ράσα, τα πολυτρίχια και τις καλύπτρες. Έγινε δμωή, θεραπαινίδα, αύρα και κλησάρισσα, αλλά ποτέ πια εκκλησιάζουσα. Ancilla theologiae, όπως την είπαν τυπικά. Δούλα της θεολογίας δηλαδή. Και εμόνασε στις μονές μόνη. Κλεισμένη σε κελλιά, καλύβες και κελλάρια κλειστά."
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟ, σελ. 9
Έτσι η βιαστική και ατεκμηρίωτη κριτική που ασκήθηκε στο liantinis.gr, πως τάχα παρουσιάζει το Λιαντίνη ως ποιητή ώστε να τον καταντήσει ακίνδυνο και τα επιχειρήματα πως ο χαρακτηρισμός ποιητής εκπορεύεται από θρησκευτικές αντιλήψεις, προκαλούν θυμηδία σε όσους έχουν μελετήσει πραγματικά το Λιαντίνη. Διότι λέγουν πράγματα φαιδρά και καταμαρτυρούν τρομακτική άγνοια του έργου του Λιαντίνη. Αποδεικνύεται έτσι πως είναι κακοί σύμβουλοι στην αναζήτηση της αλήθειας τόσο η ημιμάθεια όσο και η εμπάθεια που αποτελεί δίδυμη αδερφή της.
Η στάση αυτή, αν και καλύπτεται με μία δήθεν αντιθρησκευτική φρασεολογία, είναι ωστόσο συγγενής πρώτου βαθμού με τη στάση που ακολουθούν συνήθως οι οπαδοί των θρησκειών. Λόγοις αντιστρατεύεται τις θρησκευτικές μεθόδους και τύποις τις υιοθετεί και τις εφαρμόζει απαράλλαχτες. Υπάρχει φανατισμός που ενίοτε φτάνει στα άκρα, στηριγμένος όμως όχι στη γνώση μα σε μισές αλήθειες.
Διότι πράγματι ο Λιαντίνης είναι και φιλόσοφος. Όμως δεν είναι μόνο φιλόσοφος. Όπως επίσης ο Λιαντίνης είναι και ποιητής. Αλλά δεν είναι μόνο ποιητής.
Ο ίδιος στο Έξυπνον Ενύπνιον εξηγώντας αυτή την παράξενη σχέση, ομιλεί για ποιητικούς φιλοσόφους και φιλοσοφικούς ποιητές. Αναφέρει μάλιστα και συγκεκριμένα ονόματα, τόσο ελλήνων όσο και ξένων.
Δε μένει όμως μόνο σ' αυτό. Προχωρά και σε κάτι το τελείως νέο. Στην αναζήτηση ενός νέου ζητητή του όντος. Ενός τρίτου ανθρώπινου τύπου. Που θα είναι πάνω από τους φιλοσόφους και τους ποιητές.
Η αναζήτηση αυτή παραπέμπει αναγκαστικά στην αρχή της απροσδιοριστίας και στο tertium datur. Και που όλοι γνωρίζουμε, έστω και αν έχουμε μελετήσει μόνο τη Γκέμμα, πως αποτέλεσε υπόβαθρο του στοχασμού του Λιαντίνη.
Αναγκάζει έτσι σε νέα οπτική και για το ποιος αληθινά υπήρξε ο στοχαστής, ο Δημήτρης Λιαντίνης. Κατάφερε δηλαδή να υψωθεί στον τρίτο ανθρώπινο τύπο που από τα πρώτα του συγγραφικά βήματα αναζητούσε;
Το ερώτημα δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Διότι αυτόν τον ανθρώπινο τύπο δεν τον έχουμε απαντήσει ξανά. Με ποιο λοιπόν μέτρο σύγκρισης θα γίνει η ταυτοποίηση;
Βλέπετε, είναι άλλο πράγμα να ταυτοτοποιείς ένα σκελετό και άλλο να καλείσαι να πιστοποιήσεις κάτι το εντελώς νέο και άγνωστο ως τώρα. Κι εδώ γίνεται το δεύτερο μεγάλο λάθος: Η μονόπλευρη εμμονή στην τελευταία πράξη του Λιαντίνη, όπως συνηθίσαμε να αποκαλούμε την εξαφάνισή του, ως απόδειξης λέει του φιλοσοφικού του στοχασμού. Και με μόνο κριτήριο την ταυτοποίηση του σκελετού εφτά χρόνια αργότερα.
Έτσι ο Λιαντίνης μετατρέπεται σε μία χούφτα οστά. Και φτάνουμε στο σημείο να συναντάμε ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι κατάλαβαν το Λιαντίνη γιατί κατάφεραν να χουφτώσουν τα οστά του! Και προσοχή. Δεν αποτελεί - δυστυχώς - σχήμα λόγου...
Και στη στάση αυτή αναγνωρίζουμε έντονα τα θρησκευτικά σημάδια. Όμοια και οι πιστοί των θρησκειών τρέχουν να προσκυνήσουν οστά αγίων. Καταφεύγουν ακόμη και σε συλλογές με αντικείμενα του λατρεμένου όντος. Θυμάμαι παιδί ακόμη μια επίσκεψη στο νησί των Φαιάκων. Σήμερα νησί του άγιου Σπυρίδωνα. Και τα φυλαχτά που εκεί μοίραζαν. Κομματάκια υφάσματος από τις παντούφλες του αγίου...
Ε, όμοια ακριβώς άλλοι έφτασαν να διαμαρτύρονται που κατέληξαν λέει στη χωματερή το πουκάμισο και η ζώνη του νεκρού Λιαντίνη. Αλλά και να αναρτούν φωτογραφίες των οστών του! Ώστε εκείνοι που δεν πρόκαμαν να τα αγγίξουν, να τα βλέπουν τουλάχιστον στο διαδίκτυο!Δείτε λοιπόν στο διαδίκτυο και ετούτο: http://www.pare-dose.net/?p=3427
Άρθρο με τίτλο: Η λειψανολατρεία κι ο φετιχισμός στον Χριστιανισμό – Πτώματα, τρίχες, πέτρες, ξύλα, σιδερικά, αποξηραμένο γάλα, ακροβυστίες, κόπρανα και οστά…γαϊδάρου, στην υπηρεσία της «πίστεως».
Έχουμε λοιπόν άδικο να λέμε πως τέτοιες στάσεις συνάδουν με τα καμώματα των πιστών των διαφόρων θρησκειών; Και επομένως απάδουν του στοχασμού του Δημήτρη Λιαντίνη; Του ανθρώπου που πέραν κάθε αμφιβολίας καταδίκασε τις μεθόδους των θρησκειών.
"Οι θρησκείες είναι η ομαδική παράκρουση των λαών να πιστεύουν και να καταθέτουν στο θεμέλιο της ζωής τους υλικά πνεύματος που δεν έχουν καμία σχέση με τη φύση και την αλήθεια."
"Ο κίνδυνος της θρησκείας είναι το εκτροφείο και των τριών άλλων κινδύνων. Του δημογραφικού, του οικολογικού και του πυρηνικού. Γιατί η θρησκεία με την κυρίαρχη δράση της στην ιστορία έκαμε, ώστε σήμερα σάπισε η αντίληψη και η γνώμη του ανθρώπου για τη ζωή."
"Ο άνθρωπος που τιμάει τον εαυτό του, και τιμάει και το συνάνθρωπο, ένα μόνο του μένει να κάνει: Με το φως και την ακτινοβολία της γνώσης να αγωνίζεται να συγκρατεί τη φοβερή δύναμη του σκότους των θρησκειών."
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, σελ. 204 - 227
Κι αυτό ακριβώς κάνουμε κι εμείς, με αυτό το άρθρο. Αντιστεκόμαστε στην καμουφλαρισμένη προσπάθεια θρησκειοποίησης του Δασκάλου μας.
Ως τώρα είχαμε να αντιμετωπίζουμε μόνο τη δεύτερη περίπτωση. Την εξώφθαλμη για κάθε τίμιο μελετητή του Λιαντίνη, μετατροπής του σε λατρευτικό σύμβολο.
Τώρα η επίθεση πέρασε σε βαθύτερο επίπεδο και επιχειρεί να σκυλεύσει και το στοχασμό του. Δεν είναι λέει ποιητής ο Λιαντίνης. Είναι μόνο φιλόσοφος.
Μοιραία στο επόμενο βήμα θα συναντηθεί η άποψη αυτή με την άλλη που ήδη επικρατεί στους κύκλους εκείνους που εξ αρχής εξέφρασαν αμφιβολίες για το Λιαντίνη. Δηλαδή με την άποψη ότι δεν είναι και φιλόσοφος.
Ήδη έχουν δει επίσημα το φως της δημοσιότητας απόψεις που υποστηρίζουν ότι "τα συγγράμματά του δεν τα ήθελαν οι φιλόσοφοι και πως ήταν φιλοσοφικά δοκίμα sui generis" και πως τα βιβλία του είναι "φυλλάδες ενός ανθρώπου ο οποίος γράφει ό,τι του κατεβαίνει".
Η άποψη αυτή εύκολα αναγνωρίζεται ως πολεμική τακτική κατά του Λιαντίνη. Διότι ευθέως βάλλει εναντίον του. Αντίθετα η άλλη άποψη, πως είναι μόνο φιλόσοφος και δεν είναι ποιητής, δρα ύπουλα. Γι' αυτό και ενδύεται τον μανδύα της αντιθρησκευτικότητας. Και για τον ίδιο λόγο σε πρώτη φάση φρόντισε να δημιουργήσει ένα σώμα οπαδών ακολουθώντας την πεπατημένη των θρησκειών. Στους ανθρώπους αυτούς που είναι πλέον εθισμένοι να βλέπουν τα οστά του Λιαντίνη στο διαδίκτυο και να μην αντιδρούν, και που έχουν γαλουχηθεί σε κλίμα μισαλλοδοξίας και φανατισμού, είναι πλέον εύκολο να διαδοθούν και οι νέες απόψεις που διαστρεβλώνουν και το στοχασμό του.
Για να γίνει πιο κατανοητή αυτή η μέθοδος της σαθροποίησης του στοχασμού του Λιαντίνη, θα φέρω ένα παράδειγμα από το χώρο της πολιτικής. Όταν πριν αρκετές δεκαετίες εμφανίστηκε το φάντασμα του κομμουνισμού πάνω από τη γέρικη Ευρώπη, ενώθηκαν να το πολεμήσουν όλες οι αντίπαλες ιδεολογίες. (Βλέπε Μανιφέστο Μαρξ και Ένγκελς). Αντί όμως να το ξεριζώσουν το φάντασμα που απειλούσε την κυριαρχία τους, αυτό όλο και δυνάμωνε. Σαν λερναία ύδρα. Κάθε χτύπημα το έκανε και πιο ισχυρό. Τότε αναγκάστηκαν να επιστρατεύσουν την επίθεση εκ των έσω. Τα αποτελέσματα μας είναι πλέον γνωστά...
Δεν είναι λοιπόν καινούρια η μέθοδος που τώρα εφαρμόζεται κατά του Λιαντίνη. Ο ίδιος μάλιστα την πρόβλεψε και την καταδίκαζε με τον όρο λιαντινίαση. Αναφορές βρίσκουμε και στα βιβλία του, αποτροπής όσων τα μελετούν να καταστούν οπαδοί του. Ακόμη και προς τους μαθητές του ο Λιαντίνης δε δίστασε να επαναλάβει τη σοφή οδηγία του Νίτσε:
«Μονάχος μου φεύγω τώρα, μαθητάδες μου. Κι εσείς τραβάτε από δω μονάχοι σας. Έτσι το θέλω. Τώρα σας λέω, να χάσετε εμένα, και να βρείτε τον εαυτό σας. Και μόνο τότε, σα θα μ’ έχετε αρνηθεί, θα ξαναρθώ κοντά σας.» (Τα Ελληνικά, σελ. 75 )
Κι ενώ εμείς που υπήρξαμε πραγματικά μαθητές του τηρούμε αυτόν τον κανόνα, έχουμε άλλους που δεν πρόλαβαν καν να συναντήσουν το Λιαντίνη να παριστάνουν τους υπέρμαχους των ιδεών του και να τον αποκαλούν Δάσκαλο με την ίδια έννοια που και οι μαθητές του Ιησού τον αποκαλούσαν ραβί...
Το γεγονός έχει το όμοιό του και στην περίπτωση της διάδοσης του χριστιανισμού. Με κορυφαία την περίπτωση του Παύλου. Που από Σαούλ και διώκτης των χριστιανών, εξελίχθηκε σε απόστολο της νέας θρησκείας και πρωτοστάτησε στη διάδοσή της. Από το Πολυχρόνιο του Λιαντίνη (σελ. 152 ) το ακόλουθο:
"Αυτοί οι τέσσερις άοπλοι, ο Ιησούς, ο Πέτρος, ο Παύλος και η Μαρία, νικήσανε σαράντα κατάφρακτες λεγεώνες. Και το πιο δεινό, έφτασαν να στρέψουν οπίσω τις ροές των ποταμών. Η μέθοδος που δουλέψανε ήταν ένα στρατήγημα που ο Νίτσε το ονόμασε πνευματική εκδίκηση:
die geistige Rache
Η μέθοδος αυτή έγινε πράξη σαν μεταξίωση όλων των αξιών:
die Umwertung aller Werte"
Και αξίζει κανείς να μελετήσει το Πολυχρόνιο του Λιαντίνη ώστε να κατανοήσει πώς προετοιμάστηκε από τα φιλοσοφήματα της κάμψης και ειδικά τη Στοά, η διάδοση του χριστιανισμού. "Η προοδοποίηση των στωικών ετοίμασε το μηχανισμό των ψυχικών κυττάρων στους χριστιανούς", γράφει ο Λιαντίνης. Σήμερα έχουμε το ανάλογο φαινόμενο εκ μέρους διαφόρων φιλοσοφούντων, με ορατό τον κίνδυνο μιας νέας ιδιότυπης θρησκείας, του λιαντινισμού!!!
Δεν είναι μάλιστα τυχαίο που και οι οπαδοί του λιαντινισμού εμμένουν πεισματικά στο θέμα της αυτοκτονίας του Λιαντίνη. Κάθε θρησκεία χρειάζεται έναν ιδρυτή που θυσιάστηκε υπέρ των πιστών. Το ένα είναι αυτό. Και το άλλο είναι μια σημαντική παρατήρηση του Λιαντίνη από το Πολυχρόνιο (σελ. 17 ) και πάλι:
"Η στάση των στωικών απέναντι στο θάνατο σε σύγκριση με τους έλληνες κλασικούς, με τον Πλάτωνα λ.χ., φανερώνει τη διαφορά. Η Στοά φθανει να υποδείχνει την αυτοκτονία, την εύλογον εξαγωγήν όπως την ονομάζει, στις περιπτώσεις που η ψυχική λογική δίνει το πράσινο φως για μια τέτοια έξοδο ανάγκης. Οι περισσότεροι δάσκαλοι και μαθητές επήραν αυτοθέλητα τη ζωή τους."
Έτσι και οι οπαδοί του λιαντινισμού ηρωοποιούν την αυτοκτονία του Λιαντίνη και που πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι κανείς δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να αποδείξει ότι ο Λιαντίνης πράγματι αυτοκτόνησε. Διότι είναι άλλο πράγμα να βρίσκεις ένα σκελετό, απόδειξη θανάτου δηλαδή, και άλλο να εντοπίζεις και την αιτία που τον προκάλεσε. Σημειώνουμε ότι και ο ιατροδικαστής που εξέτασε το σκελετό, αφενός δεν εντόπισε αιτία θανάτου και αφετέρου δήλωσε: "Έχω την αίσθηση ότι δεν πρέπει να μιλάμε για αυτοκτονία στην περίπτωση του Λιαντίνη."
Ας δούμε όμως και κάτι ακόμη που ο Λιαντίνης ο ίδιος έγραψε για την αυτοκτονία, σε συνέχεια του προηγούμενου αποσπάσματος:
"Είναι χαρακτηριστικό πως στους κατοπινούς αιώνες, που η Στοά διαδόθηκε στη Ρώμη, συναντούμε έναν εκπληκτικό αριθμό αρχόντων και πατρικίων να αυτοκτονούν.
Απέναντι σε τούτη την εκλογή βίας σχετικά με το θάνατο, που είναι το σημαντικότερο πρόβλημα της ζωής και της φιλοσοφίας - ας θυμηθούμε πως ο Πλάτων όριζε τη φιλοσοφία σαν μελέτη θανάτου -, οι έλληνες στέκουνται με θαλασσινή ανάσα ελευθερίας. Στο δογματικό καταβιασμό των στωικών είχαν αντιτάξει τη διαλεκτική τους ευπορία. Ο θάνατος, για να τον μελετάς, έχει το εύρος της ζωής που την ζεις. Έτσι τα δύο μπροστά σου γίνουνται ένα. "
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟ, σελ. 17
Και πάλι εδώ δεν είναι τυχαίο πως οι εκπρόσωποι του λιαντινισμού σήμερα επιχειρούν τη διαστρέβλωση της ζωής του Λιαντίνη. Καταφέρονται με βιαιότητα μάλιστα κατά των προσώπων που μοιράστηκαν τη ζωή τους μαζί του και με επιχείρημα πως όλα γίνονται για να προστατεύσουν την τελευταία του πράξη, δηλαδή την αυτοκτονία του όπως αυθαίρετα την αποκαλούν. Ακόμη όμως και αν ο Λιαντίνης αυτοκτόνησε, και πάλι λάθος είναι μια τέτοια αντιμετώπιση. Γιατί ο θάνατος αποκόπτεται βίαια από τη ζωή αυτού του ανθρώπου, με αποτέλεσμα να διαστρεβλώνονται οι αιτίες που τον προκάλεσαν.
Έτσι φτάσαμε στο παρελθόν να δούμε ακόμη και τηλεοπτική εκπομπή με τίτλο:
Σχολή θανάτου Λιαντίνη!!!!!!!!!!
Και ναι μεν καταφέραμε τότε να βγούμε στον αέρα δύο μαθήτριες του Δημήτρη Λιαντίνη και να διαψεύσουμε την απαράδεκτη σε βάρος του κατηγορία, συνδυασμένη μάλιστα με την υποψία πως τα βιβλία του οδήγησαν σε αυτοκτονία κάποιον φουκαρά, όμως οι υπεύθυνοι της εκπομπής όταν ξεπέρασαν το αρχικό σοκ της δικής μας παρέμβασης, προτίμησαν να κλείσουν το δικό μας μικρόφωνο και να δώσουν το λόγο σε έναν άνθρωπο που δε γνώρισε ποτέ το Λιαντίνη. Και που όλως τυχαίως τάσσεται αναφανδόν υπέρ της αυτοκτονίας του! (Το περιστατικό αυτής της εκπομπής, και η αλγεινή εντύπωση που προκάλεσε, έχει καταγραφεί στο διαδίκτυο και από άλλους, άγνωστους σε μας, δείτε σχετικά εδώ)
Αναφέραμε αυτό το στοιχείο, για την τηλεοπτική εκπομπή, όχι για να ευλογήσουμε τα γένια μας πως κάναμε κάτι για το Δάσκαλό μας, μα για να αποδείξουμε πως έχουμε σοβαρούς λόγους να ανησυχούμε από την προσπάθεια υπονόμευσης του στοχασμού του Λιαντίνη όχι μόνο ως μαθητές του αλλά και ως υπεύθυνοι πολίτες. Η αυτοκτονία δεν μπορεί να ανάγεται σε αντικείμενο θαυμασμού. Και με τα λόγια του Λιαντίνη θα εξηγήσουμε γιατί:
«Η αυτοκτονία, έστω κι αν έχει σαν αυτουργό το Λεωνίδα της Σπάρτης ή τον Αίαντα, είναι περίπτωση παθολογική στο βαθμό που είναι αφύσικη. Στο βαθμό, δηλαδή, που το χρέος ή το πάθος αποστρατεύει τη φύση μας. Την υπαρκτική μας δηλαδή ηρεμία και κανονικότητα.»
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ, Ο ΝΗΦΟΜΑΝΗΣ, σελ. 124
Και λίγες σελίδες μετά, μιλώντας για δυο στίχους του Σεφέρη, θα γράψει και τούτο:
"Σα να θέλει να δείξει πως, όπως για όλα, έτσι και για την πράξη του θανάτου μας, δεν ημπορούμε αλλά ούτε και μας επιτρέπεται να ορίσουμε τη μοίρα της συμμετοχής μας. Το χρέος μας είναι να δεχόμαστε τη λύση γνωρίζοντας πως δε γνωρίζουμε τα νήματα που την ετοιμάζουν και την κινούν."
Πώς τώρα, με τόσο ξεκάθαρες αναφορές του Λιαντίνη κατά της αυτοκτονίας, φτάσαμε να του επιδικάζουν Σχολή Θανάτου, είναι να απορεί ο αθώος μελετητής του και να δακρύζει από πόνο όποιος το έχει ψάξει βαθύτερα το θέμα. Όχι μόνο για τη σκύλευση του στοχασμού του αλλά πάνω απ' όλα για την απειλή σε βάρος της αθώας νέας γενιάς. Διότι ο κίνδυνος είναι πλέον ορατός να αναχθεί σε ιδανικό η αυτοκτονία!
Και το τραγικό είναι πως ο ίδιος ο Λιαντίνης άφησε πίσω του φεύγοντας τούτη τη φράση:
"Η τελευταία μου πράξη έχει το νόημα της διαμαρτύρησης για το κακό που ετοιμάζουμε εμείς οι ενήλικοι στις αθώες νέες γενεές που έρχουνται. Ζούμε τη ζωή μας τρώγοντας τις σάρκες τους. Ένα κακό αβυσσαλέο στη φρίκη του. Η λύπη μου γι αυτο το έγκλημα με σκοτώνει."
από το τελευταίο γράμμα προς το παιδί του
Ως μαθητές του Λιαντίνη και ως παιδαγωγοί οι ίδιοι, είναι εύλογο να αντιδρούμε με κάθε τρόπο σ' αυτή την παραχάραξη του στοχασμού του, απ' όπου κι αν προέρχεται. Και να κρούουμε προς κάθε κατεύθυνση τον κώδωνα του κινδύνου. Για την επιχείρηση θρησκειοποίησης του Λιαντίνη που περνά τώρα σε νέα φάση διαγραφής του όρου ποιητής από την ταυτότητά του.
Εμείς λέμε: Ο Λιαντίνης υπήρξε και φιλόσοφος αλλά και ποιητής. Κι έχουμε στο σημείο αυτό και τη σύμφωνη άποψη του πρώτου εξαδέλφου του, κ. Πέτρου Βλαχάκου, διακεκριμένου φιλόλογου και με διδακτορικό στο ΑΠΘ. (Δείτε το άρθρο του στο liantinis.gr) Δεν το λέγουμε λοιπόν μόνο εμείς, ούτε μόνο η διαχειρίστρια της ιστοσελίδας liantinis.gr, η σύζυγος του Δημήτρη Λιαντίνη, κ. Νικολίτσα Γεωργοπούλου - Λιαντίνη, και καθηγήτρια φιλοσοφίας επίσης. Και το ίδιο υποστηρίζει και ο λογοτέχνης κ. Χρήστος Κορέλας, και προσωπικός φίλος του Λιαντίνη, στην κριτική που έγραψε για το έργο του. (Δείτε την εδώ) Στην ίδια κατεύθυνση και η άποψη της επίκουρης καθηγήτριας της συγκριτικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κ. Κίρκης Κεφαλαία.
Και πάνω απ' όλους είναι ο ίδιος ο Λιαντίνης με το έργο του που απαντά στο ερώτημα αν είναι μόνο φιλόσοφος ή και ποιητής. Αρκεί βεβαίως κάποιος να το μελετήσει. Και όχι να διαμορφώνει άποψη για το Λιαντίνη παρακολουθώντας βίντεο από διδασκαλίες του στο διαδίκτυο. Δεν είναι τυχαίο πως η προσπάθεια προσέγγισης του Λιαντίνη μέσα από βίντεο προφορικών διαλέξεων και διδασκαλιών, έχει και πάλι ως αυτουργούς τους ίδιους κύκλους που τώρα επιχειρούν να τον κατεβάσουν από το βάθρο του ποιητή.
Είχαμε διαγνώσει έγκαιρα αυτόν τον κίνδυνο και πολλάκις υποστηρίξαμε πως είναι επικίνδυνη τακτική παραχάραξης του στοχασμού του Λιαντίνη το να τον προσεγγίζει κάποιος μέσα από βίντεο και όχι με παράλληλη μελέτη του συγγραφικού του έργου. Πράγμα που και ο ίδιος ο Λιαντίνης υποστήριξε, μιλώντας για το άγιον πρωτότυπον. (Homo Educandus, σελ. 104 )
Για όλους λοιπόν αυτούς τους λόγους και τους τρόπους που έχουν ακολουθήσει εκείνοι που αρνούνται την ποιητική διάσταση του Λιαντίνη, συμπεραίνουμε πως δεν είναι ούτε κατά λάθος ούτε τυχαία η προσπάθειά τους να παραχαράξουν το στοχασμό του. Και ως τέτοια την καταγγέλλουμε. Ως σκόπιμη διαδικασία σκύλευσης του Δημήτρη Λιαντίνη.
Και από το Homo Educandus του Δημήτρη Λιαντίνη, σελ. 70, παραθέτω ως επίλογο το ακόλουθο:
"Ο προσωκρατικός αιώνας είναι η αψηλότερη στιγμή της ανθρώπινης συνείδησης.
Τα διανοήματα και τα έργα του ανθρώπου πριν και μετά τον προσωκρατικό αιώνα έχουν λάβει διάταξη στην ανωφέρεια και στην κατωφέρεια των οροσειρών που επιστεγάζονται από αυτή την κορυφή.
Αν σήμερα πιστεύεται ότι ο άνθρωπος στις μετά τον προσωκρατικό αιώνα εποχές ξεπέρασε εκείνο το ύψος, αυτή η απατηλή πίστη οφείλεται σε δύο αιτίες.
Πρώτα, γιατί έρχεται στον άνθρωπο εύκολο να γλιστρά, και δύσκολο ν’ αναρριχιέται στον ίλιγγο αυτής της πέτρας. Και ύστερα, γιατί χαμένη η κορυφή αυτή στην συναστεριά των αστραπών και των καταιγίδων φαίνεται σα να μην υπάρχει, και σα να μην την πάτησαν άνθρωποι ποτέ.
Εάν είναι, υπερβαίνοντας ο άνθρωπος στο μέλλον τη σύγχρονη κρίση του, να ξαναφτάσει ψηλά, αναγκαία θα ανεβεί και θα σταθεί – με μια πείρα διαφορετική μόνο – στην ίδια κορυφή.
Λέγοντας ο Νίτσε τον περασμένο αιώνα ότι το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από το να μην πεθάνει το τραγικό αίσθημα, εννοούσε αυτό ακριβώς.
Γιατί όλα όσα έδωκε ο προσωκρατικός αιώνας ημπορούν να συμφορηθούν στην εκβολή ενός πράγματος: του τραγικού αισθήματος.
Από την εποχή του προσωκρατικού έλληνα η φιλοσοφία, με όλη τη χορεία των πνευματικών επιστημών, δεν έχει προχωρήσει στη διατύπωση νέων λόγων. Στην πραγματικότητα αρκέστηκε να αναμασά τις αλήθειες εκείνες, που μοιάζουν με κομμάτια φλόγες αποσπασμένα από τα έμπυρα μετέωρα του θεού:
Κομμάτια πέτρες τα λόγια των Θεών
Κομμάτια πέτρες τ’ αποσπάσματα του Ηρακλείτου.
Και το χειρότερο είναι που επικάλυψε και παραποίησε μέσα στη λήθη της ανίας και της στείρας επανάληψης εκείνους τους αρχαϊκούς λόγους.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πόσο και πώς, σ’ ένα ύφος περίτεχνης και απολεσμένης μέσα στην ομίχλη των λεπτομερειών δημοσιογραφίας, ο πολύς στις ημέρες μας Καρλ Πόππερ παραποιεί, διαστρέφει, και σκυλεύει τον Ηράκλειτο.
Η άποψη που πριν από διόμισυ περίπου αιώνες διατύπωσε ο Λάιμπνιτς ότι η φιλοσοφία πρέπει να προσανατολιστεί στην κατεύθυνση του να εκφράζεται στη λιτή και αναγκαία γλώσσα των φυσικών επιστημών, σε μια
lingua adamica
όπως την ονομάζει, νομίζω ότι υλοποιείται σωστά, εάν ερμηνευτεί σαν προτροπή επιστροφής στη μελέτη των γεωμετρικών προτάσεων των Προσωκρατικών, που δεν ήταν τίποτα άλλο από τα πνευματικά αντικρύσματα των φυσικών νόμων."
Αρκεί κανείς, τίμιε αναγνώστη, να αλλάξει τα ονόματα Κάρλ Πόππερ και Ηράκλειτος, για να αντιληφθεί όλα όσα παραπάνω είπαμε για τη σκύλευση του Λιαντίνη. Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο. Οι θρησκείες βρίσκουν πάντα τον τρόπο να ξεβοτανίζουν το χωράφι των οπαδών τους από το τραγικό αίσθημα. Γιατί αυτό είναι που πραγματικά τις απειλεί. Ως προπέτασμα καπνού προβάλλουν το επιχείρημα ότι τέχνη είναι ακίνδυνη!!!!!!!! και μόνο με τη φιλοσοφία αξίζει να ασχολούμαστε! Διότι τη φιλοσοφία την έχουν πλέον διαφθείρει σε τέτοιο βαθμό (βλέπε χριστιανική φιλοσοφία ίσον ξύλινος σίδηρος στα Ελληνικά, σελ. 151 ) και την έχουν καταστήσει όπως προείπαμε δούλα της θεολογίας (Πολυχρόνιο, σελ. 9 ). Η τέχνη όμως είναι απρόβλεπτη. Και μπορεί την κάθε στιγμή να θέσει σε κίνδυνο το ιδεοσύστημα των θρησκειών.
Ένας λόγος παραπάνω που η τέχνη τρυπώνει και στ' αυτιά του απλού κοσμάκη. Δεν απευθύνεται μόνο στους λίγους και εκλεκτούς του συστήματος, όπως η φιλοσοφία.
Επομένως πυροβολείστε την τέχνη. Την αληθινή τέχνη. Και στη θέση της στήστε τα πλαστικά πρότυπα της υποκουλτούρας. Δημοτικά τραγούδια είπατε; Μα αυτά τα άκουγαν οι παππούδες μας. Σήμερα έχουμε eurovision για το λαό! Και ψιψινάκηδες να ξετρυπώνουν τα νέα μέλη του σταρ σύστεμ. Όπως τα ψιψίνια ξετρυπώνουν τα ποντίκια. Και εγέμισε πλέον η χώρα όχι μόνο ποντίκια δασκάλους (Τα Ελληνικά, σελ. 101 - 118 ) μα και ποντίκια καλλιτέχνες. Και να τα σαχλοκούδουνα του απογευματινού τελεβίζιου να ασχολούνται με την τάδε ποντικομαμή που βρήκε νέο εραστή ή ακόμη χειρότερα με την άλλη που εισήγαγε επιτέλους την υψηλή τέχνη του πορνό στην Ελλάδα. Και τρέξτε κόσμε να πάρετε το dvd της νέας θεάς της έβδομης τέχνης!
Και όσο "ακίνδυνη" είναι και αυτή η μορφή της τέχνης, άλλο τόσο και περισσότερο ακόμη είναι η αληθινή τέχνη. Μόνο που η μία ξεθεμελιώνει ό,τι ανθρώπινο απέμεινε και η άλλη βάζει νάρκες στο σάπιο σύστημα. Όπως πάντα έπρατταν οι ποιητές. Οι αληθινοί ποιητές. Οι στρατευμένοι αναγκαία και αναπότρεπτα, κατά το Λιαντίνη, στον αγώνα ενάντια στο άδικο και την ανισότητα, και πάντα με έμπρακτη γνώση και ανθρωπιά. (Τα Ελληνικά, σελ. 56 )
Όταν λοιπόν λέμε πως ο Λιαντίνης είναι ποιητής, εννοούμε αληθινός ποιητής. Το υπογραμμίζουμε προς αποφυγή παρερμηνειών. Ταγμένος δηλαδή στην υψηλή αποστολή της αναζήτησης της αλήθειας. Και της εμορφιάς. Γιατί τέχνη θα πει εμορφιά. Και η εμορφιά θα σώσει τον κόσμο, προφήτευσε ο Ντοστογιέβσκι. (Τα Ελληνικά, σελ. 45 )
Μα ποιος νοιάζεται να σώσει τον κόσμο; Ειδικά σε μια εποχή που επικρατεί το ο σώζων εαυτόν σωθείτω; Ένας κάποιος Λιαντίνης κάτι πήγε να κάνει, μα ας είναι καλά οι ασφαλιστικές δικλείδες του συστήματος. Τον παρέδωσαν πρώτα στα τελεβίζια και στους δημοισιογράφους, ήρθε μετά το ίντερνετ για στρατολόγηση οπαδών και τώρα ανέλαβαν δράση οι φιλοσοφίσκοι. Ομολογώντας εν ψυχρώ πως ο Λιαντίνης αποτελεί πρόσφορο έδαφος - ούτε αυτό είναι σχήμα λόγου - για να αναπτύξουν τις απόψεις τους περί αυτοκτονίας!
Από την άποψη αυτή ήταν ευχής έργον που επιτέλους τα αρμόδια όργανα της πολιτείας τους τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια. Τους αφαίρεσαν το domain με το όνομα του Λιαντίνη που επί τόσα χρόνια είχαν καρπωθεί, παριστάνοντας στο διαδίκτυο τους εκπροσώπους του. Με την ίδια "λογική" που και ο κάθε εκπρόσωπος θρησκείας παριστάνει τον εκπρόσωπο του θεού επί της γης.
Τώρα πλέον το liantinis.gr ανήκει σε εκείνους που έχουν το νόμιμο δικαίωμα να εκπροσωπούν το Λιαντίνη. Και που τα έως τώρα δείγματα γραφής τους, μα έχουν όχι μόνο ικανοποιήσει μα και ενθουσιάσει.
Ιδιαίτερα για το θέμα που εδώ αναπτύξαμε, το ρόλο του τραγικού αισθήματος και τη σχέση του με το μέλλον της ανθρωπότητας, με ιδιαίτερη χαρά διαβάσαμε σήμερα ένα νέο κείμενο στο liantinis.gr, με τίτλο ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ:
http://www.liantinis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=43:totragiko&catid=7&Itemid=44
Η μελέτη του θεωρούμε ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ για όσους θέλουν να εμβαθύνουν στο στοχασμό του Λιαντίνη αλλά και για όσους ενδιαφέρονται το βαθύτερο κύτταρο του ελληνικού πολιτισμού: Την αναπόσπαστη σχέση στοχασμού και τέχνης των ελλήνων.
