Τιμή και Δόξα στους Ήρωες του '21 - αλλά από ποιους;

Μπορεί αύριο να μην ξεκίνησε η επανάσταση του '21. Αυτό λέω πως το γνωρίζουμε τουλάχιστον. Ούτε καν η επανάσταση στο Μοριά δεν είχε έναρξη την 25η Μαρτίου. Και βέβαια η αληθινή έναρξη της επανάστασης έγινε ένα μήνα νωρίτερα, στη Μολδοβλαχία, με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη.

Όμως αύριο έτσι κι αλλιώς είναι η εθνική γιορτή που φέρνει στο νου μας τις ηρωικότερες στιγμές που έγραψε ποτέ ο λαός μας στο μεγάλο βιβλίο της ιστορίας του. Γι' αυτό και είναι μεγάλη μέρα για όλους μας η αυριανή. Και μέρα που διδάσκει σε πολλά επίπεδα... αρκεί βεβαίως να αναζητήσει κανείς το αληθινό της νόημα μα και την αλήθεια των ιστορικών γεγονότων που τιμούμε αύριο.

Όπως βεβαίως θυμόμαστε και τα πρόσωπα που δημιούργησαν εκείνο το απίστευτο γεγονός. Τον ξεσηκωμό ενός έθνους έπειτα από αιώνες δουλείας. Πώς μπόρεσαν; Δεν μπορεί κανείς παρά να μένει περιδεής μπρος στον τιτάνιο αγώνα τους. Που δε χωρά σε ανθρώπου νου. Που εξήγηση λογική δεν έχει.



Ίσως αν αυτά τα "άψυχα" αντικείμενα μιλούσαν, να μας έλυναν πολλές απορίες. Ίσως και να μας γεννούσαν άλλες, χειρότερες...

Λέω πως θα αναγνωρίσατε τη θρυλική περικεφαλαία, και θα καταλάβατε σε ποιον ανήκαν και οι πιστόλες και τα γιαταγάνια και τα φυσεκλίκια. Πέστε μου, δεν είναι να σε πιάνει τρόμος ιερός στη θέα τους; Αν τουλάχιστον καταλαβαίνεις τι χρωστάς όχι βέβαια στα άψυχα αλλά στην ψυχή που κάποτε τα κράτησε και πολέμησε...

Στον έξω από ανθρώπινα μέτρα, Θοδωράκη Κολοκοτρώνη:



Κάθου και δες τον άνθρωπο... Αχ... με τι μάτια βέβαια; Ένας σημερινός άνθρωπος με τι μάτια μπορεί να δει και να καταλάβει το φαινόμενο Κολοκοτρώνης; Με τι μέτρα σύγκρισης να το μετρήσει και με ποιες προσλαμβάνουσες να το ερμηνεύσει;

Όταν διδάσκω ιστορία στην Στ΄ τάξη φροντίζω πάντα να ξεκαθαρίζω τα μεγέθη. Πολλοί πολέμησαν τότε. Και πολλοί ξεπέρασαν ακόμη και τους ήρωες. Αλλά του διαμετρήματος του Κολοκοτρώνη άλλος δεν ήταν. Χωρίς Κολοκοτρώνη - πολύ απλά - η επανάσταση δε θα έφτανε στο στόχο της.

Δεν είναι τυχαία που του έστησαν τον ανδριάντα έξω από το Ιστορικό Μουσείο.

Γιατί όμως; Τι ήταν το ξεχωριστό που τέτοια βασιλική θέση να του δίνει μέσα σε πλειάδα άλλων ιερών τεράτων του αγώνα; Και μάλιστα με δεδομένο πως εκείνος επέζησε ενώ άλλοι πέθαναν, έδωσαν την ίδια τους τη ζωή, και μερικοί με τρόπο που ξεπερνά τα όρια της φρίκης;

Θα αποκριθώ χωρίς περιστροφές. Το ίδιο που έκανε τον Όμηρο να ξεχωρίσει τον Οδυσσέα. Ο Κολοκοτρώνης ήταν αυτό ακριβώς. Ο πολύτροπος άντρας του '21. Κι αν δεν ήταν αυτό ακριβώς, ο δαιμόνιος νους ο πολυμήχανος, όχι μία, αλλά 101 φορές οι Τούρκοι θα είχαν πνίξει την επανάσταση στο αίμα.

Τυχαίο δεν είναι μα άκρως σημειολογικό που σώθηκε στο μουσείο η περικεφαλαία του. Σύμβολο αιώνιο. Πως η δύναμη του νου είναι εκείνη που λυγίζει σίδερα και γκρεμίζει βουνά. Όχι τα μπράτσα. Και όχι το δέμας όπου ο Κολοκοτρώνης καλά γνωρίζουμε πως υστερούσε κατά πολύ από τους άλλους.

Μέχρι εδώ πώς τα πήγα; Λέω... για πανηγυρικός της ημέρας καλούτσικος δεν είναι; Ε, από δω και κάτω θα αλλάξω τις μειξολυδιστί αρμονίες... θα κάνω κι εγώ την παλινωδία μου κατά πως ταιριάζει στην τραγωδία που ζούμε σήμερα.


Διότι τιμή και δόξα στους ήρωες και δεν τους υποτιμούμε - τουναντίον - μα δεν μπορείς να πλέκεις πανηγυρικούς και να διανθίζεις εγκώμια για ένα παρελθόν που πέρασε ανεπιστρεπτί όταν στο κάθε μέρα σου έρχεσαι αντιμέτωπος με όσα εκείνους τους ήρωες τους "έβγαλαν στο κλαρί". Πού πήγε μωρέ ο αγώνας τους;

Να το δώσω με παράδειγμα άμεσο; Λοιπόν. Λέω εγώ Θόδωρος Κολοκοτρώνης. Και ρωτάω... Όταν ακούς σήμερα Θόδωρος τι σού 'ρχεται στο νου;

Ναι, εντάξει μπορεί να σκεφτείς και τον Πάγκαλο, δε λέω. Έγραψε κι αυτός προχτές με την αντικομμουνιστική του υστερία. Ή και να το κατεβάσεις από το alto ingegno του Δάντη στα χρυσά ποδάρια του Ζαγοράκη.Αλλά στο λήμμα Θόδωρος (χωρίς να είμαι βεβαία για την ορθογραφία του όρου) άλλος Θόδωρος κυριαρχεί. Και όσα τον συνοδεύουν, όσα συνειρμικά κατακλύζουν το νου μας, πες μου σε παρακαλώ, είναι ή δεν είναι τα ίδια που ανάγκασαν τον Κολοκοτρώνη και τους συν αυτόν να φωνάξουν Ελευθερία ή Θάνατος;

Θέλεις να πάμε και σε άλλο όνομα; Να παίξουμε αυτό το παιχνίδι των ονομάτων του τότε και του τώρα;

Ας πάμε στον δεύτερο τη τάξει αρχιστράτηγο του μεγάλου αγώνα: Γεώργιος Καραϊσκάκης.



Εκείνος ο άντρακλας, ο πελαγίσιος, ο ... άντε να μη λέμε κακές λέξεις, αλλά ομολογώ πως κάτι από Λιαντίνη μου έρχεται εδώ... Οι συνειρμοί, τι φταίω εγώ; Γκέμμα σελίδα 159...

Και έλα στο σήμερα. Σ' αυτό που τους Γιώργηδες τους έκανε Γιωργάκη... Κι από ανθρώπους με λογική τετράγωνη, ντυθήκανε το όνομα οι σκούφοι των αλόγων και τώρα τρέχουμε και δε φτάνουμε να συμμαζέψουμε το χάος που άφησαν πίσω τους. Κι αντίθετα, κάτσε δες τι σημαίνει Καρα - ισκα - κης... Φωτιά του νου. Και δύναμη μυαλού... Ό,τι περίσσευε τότε και σήμερα συναγωνίζεται την καρέτα καρέτα.

Να συνεχίσουμε; Αθανάσιος Διάκος.



Αυτός έχει σειρά. Γιατί σε ώρα που η φλόγα της επανάστασης ακόμη δεν είχε ανάψει καλά καλά αυτός με το κορμάκι του παρανάλωμα την ξεπέταξε στα ουράνια.

Και ψάχνουμε τώρα τον συνονόματο. Θανάσης; Ποιος Θανάσης... που λέει και η γνωστή ατάκα. Κι αυτό είναι το πρόβλημα ακριβώς. Που Θανάση ψάχνεις και Θανάση δε βρίσκεις σήμερα να τον συγκρίνεις με ένα Διάκο. Βρίσκεις μονάχα μπόλικους από εκείνους που τον σούβλισαν να σε καρτερούν με το σουβλί στο χέρι. Θανάση όμως να καεί αυτός για τους άλλους, ξέχνα το. Μόνο στη φευγάτη σκέψη των ποιητάδων συμβαίνουν σήμερα τέτοιες φωτιές... και τα αν δεν καώ εγώ...

Ποιος ακολουθεί; Ετούτος:



Που όταν όλη η βουλή των προεστών στο μόλο συναγμένη έτρεμε και ίδρωνε και ξεΐδρωνε πήρε δαυλί στο χέρι και όρμησε να ταΐσει τη φωτιά με ναυαρχίδες και ναυάρχους... Κωνσταντίνο Κανάρη, να πως τον λένε αυτόν! Να σε ρωτήσω για τους Κωνσταντίνους του σήμερα; Εγώ να ρωτήσω, εσύ μπορείς πουλάκ' μ' να μου εξηγήσεις πως από τη μελωδία του μπουρλότου καταντήσαμε να ρουφάμε τη μαυρίλα της καπνιάς του και μόνο; Εκτός και δεν ξέρεις πώς λέγεται στα τούρκικα ο μαυριδερός άνθρωπος...

Είδες που σου λέω; Μαύρη μαυρίλα πλάκωσε μαύρη σαν καλιακούδα. Τι σημασία έχει αν σήμερα τη λένε Παντελεήμονα και αμαρτωλή άφεση αμαρτιών; Και προχτές την έλεγαν Εφραίμ και πριν λίγους μήνες Γιοσάκη; Ούτε τα ράσα κάνουν τον παπά αλλά και κάτω από τα ράσα τους - το μάθαμε πια - κρύβονται κι αν κρύβονται αμέτρητες άλλες καλιακούδες.

Κι αλήθεια... θυμάσαι για πού πρωτοειπώθηκε η μαύρη μαυρίλα πλάκωσε;

Τρία πουλάκια κάθουνταν ψηλά στη Χαλκουμάτα.
Το 'να τηράει τη Λειβαδιά και τ' άλλο το Ζητούνι,
το τρίτο το καλύτερο μοιρολογάει και λέει:
- Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα.
Μην' ο Καλύβας έρχεται, μην' ο Λεβεντογιάννης;
- Νουδ' ο Καλύβας έρχεται νουδ' ο Λεβεντογιάννης.
Ομέρ Βρυώνης πλάκωσε με δεκαοχτώ χιλιάδες.

Ο Διάκος σαν τ' αγροίκησε πολύ του κακοφάνη.
Ψηλή φωνή εσήκωσε, τον πρώτο του φωνάζει.
"Τον ταϊφά μου σύναξε, μάσε τα παλληκάρια,
δώσ' τους μπαρούτη περισσή και βόλια με τις χούφτες,
γλήγορα για να πιάσουμε κάτω στην Αλαμάνα,
που 'ναι ταμπούρια δυνατά κι όμορφα μετερίζια".

Παίρνουνε τ' αλαφριά σπαθιά και τα βαριά τουφέκια,
στην Αλαμάνα φτάνουνε και πιάνουν τα ταμπούρια.
"Καρδιά, παιδιά μου" φώναξε, "παιδιά μη φοβηθείτε,
σταθείτε αντρειά σαν Έλληνες και σα Γραικοί σταθείτε".

Ψιλή βροχούλαν έπιασε κι ένα κομμάτι αντάρα,
τρία γιουρούσιαν έκαμαν, τα τρία αράδα αράδα.
Έμεινε ο Διάκος στη φωτιά με δεκαοχτώ λεβέντες.
Τρεις ώρες επολέμαε με δεκαοχτώ χιλιάδες.
Βουλώσαν τα κουμπούρια του κι ανάψαν τα τουφέκια,
κι ο Διάκος εξεσπάθωσε και στη φωτιά χουμάει.
Ξήντα ταμπούρια χάλασε κι εφτά μπουλουκμπασήδες,
και το σπαθί του κόπηκε ανάμεσα απ' τη χούφτα
και ζωντανό τον έπιασαν και στον πασά τον πάνουν.
Χίλιοι τον παν από μπροστά και χίλιοι από κατόπι.

Κι ο Ομέρ Βρυώνης μυστικά στο δρόμο τον ερώτα:
"Γίνεσαι Τούρκος Διάκο μου, την πίστη σου ν' αλλάξεις,
να προσκυνήσεις στο τζαμί, την εκκλησιά ν' αφήσεις;"
Κι εκείνος τ' αποκρίθηκε και στρίφτει το μουστάκι:
"Πάτε κι εσείς κι η πίστη σας, μουρτάτες να χαθείτε!
Εγώ Γραικός γεννήθηκα Γραικός θε ν' αποθάνω.
Α, θέλετε χίλια φλωριά και χίλιους μαχμουτιέδες
μόνον εφτά μερών ζωή θέλω να μου χαρίστε,
όσο να φτάσει ο Οδυσσεύς και ο Θανάσης Βόγιας".
Σαν τ' άκουσε ο Χαλίλμπεης, αφρίζει και φωνάζει:
"Χίλια πουγκιά σας δίνω γω κι ακόμα πεντακόσια,
το Διάκο να χαλάσετε, το φοβερό τον κλέφτη,
γιατί θα σβήσει τη Τουρκιά κι όλο μας το ντοβλέτι".

Το Διάκο τότε παίρνουνε και στο σουβλί τον βάζουν.
Ολόρτο τον εστήσανε κι αυτός χαμογελούσε,
την πίστη τους τούς ύβριζε, τους έλεγε μουρτάτες:
"Σκυλιά, κι α' με σουβλίσετε ένας Γραικός εχάθη.
Ας είναι ο Οδυσσεύς καλά και ο καπετάν Νικήτας,
που θα σας σβήσουν την Τουρκιά κι όλο σας το ντοβλέτι".


Άντε τώρα και βρες μου σήμερα στην καινούρια μαυρίλα και την καταχνιά, που μας πλάκωσε εντός κι εκτός Ελλάδας, ποιος, ποιο όνομα - από όποιο κόμμα και από όποιο χώρο - μπορεί έτσι να σταθεί σαν Γραικός και σαν παλικάρι; Παρά που θα μου πάνε αύριο με ταρατατζούμ να καταθέτουν στεφάνια και να οι κάμερες και τα φώτα και να τα δελτία ειδήσεων να μας κανονιοβολούν με τις μεγάλες ονοματάρες;

Και ούτε από σκάνδαλα ιδρώνει το αυτί τους και ούτε εσύ κι εγώ παρατάμε τον καναπέ μας και τους αφήνουμε να αλωνίζουν ανενόχλητοι. Είναι έτσι; Ή κάνω λάθος;

Κατά τα άλλα ετοιμαζόμαστε λέει να τιμήσουμε τα λαμπρά παλικάρια... Με ποια τιμή; Του ΧΑΑ ή του Νάσντακ; Γιατί μόνο τέτοιες τιμές μας απέμειναν... Κι αυτές ακόμη πήραν τον κατήφορο και τις ψάχνουμε. Ποια τιμή λοιπόν; Και ποια δόξα; Που άδοξα τον καταντήσαμε τον αγώνα τους; Και ξαναφέραμε μόνοι μας και τη μαύρη μαυρίλα και όλες τις καλιακούδες;

Με άδεια χέρια, γυμνοί και τσίτσιδοι θα στηθούμε αύριο μπρος στα ηρώα. Και τουλάχιστον, να σκύψουμε το κεφάλι και να κοκκινήσουμε από ντροπή. Πόσο μεγάλοι στάθηκαν εκείνοι και πόσο μικροί εμείς.

Κι αν κάποιος διαφωνεί, τον καρτερώ να μου φέρει έστω και ένα όνομα για τον υπόλοιπο κατάλογο:

Μπουμπουλίνα Λασκαρίνα

Από καπετάνισσα την κάναμε σταρ του σινεμά... Κι άσε πια την άλλη τη σταρ που θέλησε να το παίξει Μπουμπουλίνα... Στη χώρα του ό,τι δηλώσεις; Ε, γιατί να μη δηλώσει κι αυτή σταρ; Εδώ όλοι εμείς δηλώνουμε απόγονοι των ηρώων του '21...

Γιάννης Μακρυγιάννης

45 Γιάννηδες να μαζέψουμε ούτε το νυχάκι του Μακρυγιάννη δε φτάνουμε... Και Γιάννους και Γιάννες ακόμη. Το πολύ πολύ ως το στέγαστρο Καλατράβα και τώρα τράβα λαέ μου τράβα να ξεπληρώσεις τα σπασμένα. Και ξανατράβα να τους ψηφίσεις... Γιατί το βλέπω και αυτό. Ας λέει και η παροιμία τι Γιάννης και τι ... Γιάννος. Εμ, δεν είναι μόνο οι Γιάννηδες με κοκόρου γνώση...

Μάρκος Μπότσαρης

Οι γιάννηδες που λέγαμε. Που πλεονάζουν στον τόπο. Έφτασαν ως το Μπότσαρη και πήρανε το Μάρκο. Και κατά το Γιώργος - γιωργάκης, έφτιαξαν, τι; Α, όλα κι όλα. Δεν έχω όρεξη να πάθω ό,τι ο Γιωργάκης... Ή δε θυμάστε; Που πήγε στο λιμάνι ντε. Κι έφαγε το παιντί τα δακρυγόνα. Και κλάμα λέμεεεε.

Παπαφλέσσας ή Γρηγόριος Δικαίος

Λόγω επωνύμου και μόνο άστον καλύτερα. Άδικα θα ψάχνεις να βρεις ταίρι στη δική μας εποχή. Θα βρεις μονάχα κάποιον Γρηγορόπουλο (τον θυμάται κανείς αυτόν; ) και άδικα των αδίκων θα αναζητάς απάντηση ακόμη και από τη δικαιοσύνη...

Ανδρέας Μιαούλης

Το πρώτο που μου έρχεται σκοντάφτει στο ο νεκρός δεδικαίωται. Το άλλο ανέλαβε ΔΡΑΣΗ μόλις προχτές... Από μέγας ανατολικός - μέγας δυτικός, αλλά Μιαούλης πουθενά σήμερα. Σαλπάρισε μια νύχτα με πανσέληνο κι άφησε πίσω του την Ακτή Μιαούλη να κόβουν βόλτες οι άνεργοι συνάδελφοί του...

Οδυσσέας Ανδρούτσος

Ώχου μάνα μου ... Ελλάς... αυτόν, το Δυσσέα δε χρειάζεται να φτάσουμε στο σήμερα. Φρόντισαν από τότε οι αληθινοί μας πρόγονοι να τον ξεκάνουν. Το λιοντάρι της Ρούμελης. Που εκδικήθηκε το θάνατο του Διάκου. Κι ας φώναζε κι ας βοούσε το Χάνι της Γραβιάς:

Με λένε Χάνι της Γραβιάς, για χάνι μ' είχαν χτίσει.

Μα ο γιος του Ανδρούτσου μ' έκανε της δόξας ρημοκλήσι.



Τέτοιους γιους, Ανδρούτσων, δε χρειαζόταν φαίνεται ο τόπος. Και βάλθηκαν να τους ξεκάνουν. Πριν καλά καλά τελέψει ο ξεσηκωμός του Γένους. Ευτυχώς ή δυστυχώς τους γλίτωσαν μερικοί και λευτερώθηκε η Ελλάδα.

Βεβαίως κι αυτούς, το ξέρετε, βάλθηκαν δικαίως να τους ξεπληρώσουν. Άλλους τους φυλακίσανε, άλλοι πεθάνανε στην ψάθα...

Κι έτσι καταφέρανε από τόσους και τόσους ήρωες να αναθέσουν τη διακυβέρνηση του τόπου σε ένα ... βαυαρό. Προς δόξα και τιμή όλων μας!

Βάλθηκαν μετά να γεννοβολήσουν όλους εμάς. Τους σημερινούς νεοέλληνες. Που αύριο θα παραστήσουμε τους εορτάζοντες. Γιορτάζουμε ποιοι ποιους; Και γιορτάζουμε τι; Τρομάρα και αν ξέρουμε. Τρομάρα και να ξέρουμε... Όπως τρομάζει η αλήθεια. Γι' αυτό και οι άνθρωποι την αποφεύγουν. Εσείς;

Απέξω απ' το χορό πολλά τραγούδια ξέρεις

Τον λένε Θέμη. Και έχει βαλθεί να σώσει τον τόπο και την ειδικά την παιδεία του τόπου. Έστησε και ένα blog - μόδα των καιρών, το ίδιο δεν κάνουμε εξάλλου κι εμείς;

Μιλάω για το περίφημο GURF.

http://greekuniversityreform.wordpress.com/

Αρχικά που ερμηνεύουν και την επιθυμία του ιδιοκτήτη να αναμορφώσει - λέει - το Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Με μία όμως πρωτοτυπία. Ο Θέμης δε ζει στην Ελλάδα. Ζει στην Αμερική, όπως δηλώνει. Εκεί ζει και εργάζεται κοντά είκοσι χρόνια. Αυτό όμως καθόλου δεν τον εμποδίζει να έχει άποψη για όλα τα τεκταινόμενα εν Ελλάδι. Είναι να απορεί κανείς - διαβάζοντας τον όγκο των δημοσιεύσεών του - πού βρίσκει το χρόνο να τα γράφει όλα αυτά; Ο ίδιος λύνει την απορία ως εξής:

"Που βρίσκω το χρόνο; α) δεν έχω οικογένεια, β) δουλεύω 7 ημέρες την εβδομάδα, γ) έχω πάρει tenure, δ) είμαι σε πανεπιστήμιο με σχετικά χαμηλές απαιτήσεις. Με 5 δημοσιεύσεις το χρόνο και ένα grant είσαι βασιλιάς. Στο Harvard σε πετάνε έξω. Το κόστος του ακτιβισμού και του μπλόγκινγκ για μένα είναι μερικά papers λιγότερα."

Τι θα περιμένατε με τέτοια απάντηση να υποστηρίζει για το ελληνικό πανεπιστήμιο; Α, μη βιαστείτε να εκφέρετε άποψη. Θα πέσετε τελείως έξω.

Ο Θέμης είναι υπέρμαχος της αξιολόγησης! Κατεβατά έχει γράψει για το θέμα αυτό. Απαιτεί εδώ και τώρα να αρχίσει η αξιολόγηση του πανεπιστημίου και των συναδέλφων του στην Ελλάδα. Γιατί βρε Θέμη; Εσύ βασιλιάς στις χαμηλές σου απαιτήσεις και για τους άλλους το γιαταγάνι της αξιολόγησης; Σάμπως δε μας τα λες καλά...

Του φταίνε όμως και οι καταλήψεις. Φοιτητών τε και μαθητών. Του φταίνε ακόμη και τα παιδιά:

"tlazaridis λέει: Οκτωβρίου 19, 2006 σε 8:28 μμ

Έχω χάσει πολλά επεισόδια από τα τεκταινόμενα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αλλά υποψιαζόμουν ότι κάτι τέτοιο έχει συμβεί. Έχουν επικρατήσει φαίνεται αυτές οι ντεμέκ προοδευτικές παιδαγωγικές ιδέες όπου το παιδί δε μπορείς να το επικρίνεις ή να το μαλώσεις γιατί του δημιουργείς «ψυχολογικά προβλήματα». Που να ρίξεις και κανένα σκαμπίλι, θα σε λιθοβολήσουν. Το ίδιο συμβαίνει και στο σπίτι, κανένας γονιός δε χαλάει χατίρι στα παιδιά του, με αποτέλεσμα να έχουν γίνει όλα κακομαθημένα τερατάκια."

Κι ας μην έχει δική του οικογένεια. Αυτό θα τον εμποδίσει να αποκαλέσει τερατάκια τα παιδιά των άλλων; Εδώ που τα λέμε... εγώ θα συμφωνήσω μαζί του. Τι στο καλό; Τρία χρόνια της ζωής μου πέρασα με τα ΜΙΚΡΑ ΤΕΡΑΤΑΚΙΑ. Αλλά και ακριβώς γι' αυτό χρωστάω μια απάντηση από όλα τα Μικρά Τερατάκια της Ελλάδας και τους δασκάλους τους. Αλλά και εκ μέρους όλων των άλλων που λιθοβολεί στο blog του ελαφρά τη καρδία.

Κανέναν δεν αφήνει στο απυρόβλητο ο Θέμης. Τα βάζει ακόμη και με τη Νατάσα. Και όλοι καταλαβαίνουμε ποια Νατάσα. Μόνο που τα βάζει εκ του ασφαλούς. Κι αυτό εδώ στο Ελλάντα το λέμε "τζάμπα μάγκας".

Βεβαίως αυτό καθόλου δεν τον εμποδίζει να στέλνει και επιστολές στους εκάστοτε υπουργούς Παιδείας. Μόνο που πικραίνεται που δεν του απαντούν... Αν και αυτός θέλει τόσο να υποστηρίξει το έργο τους. Όπως γράφει χαρακτηριστικά:

"Γνωρίζοντας ότι είχε εξαγγελθεί αλλαγή του νόμου πλαισίου από την νέα τότε κυβέρνηση, σκέφτηκα ότι μια επιστολή στήριξης των μεταρρυθμίσεων θα βοηθούσε το ΥΠΕΠΘ να ξεπεράσει τις συνήθεις αντιδράσεις."

Συνήθεις αντιδράσεις ποιων; Όχι βεβαίως των ... κογκολέζων. Τις δικές μας αντιδράσεις εννοεί. Όσων ζούμε και εργαζόμαστε στην Ελλάδα. Και ειδικά της εκπαιδευτικής κοινότητας. Που όταν απεργούμε ο Θέμης εξ Αμερικής βρίσκει τα αιτήματά μας εξωπραγματικά. Εμείς κατά το Θέμη δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να διεκδικούμε μεταρρυθμίσεις της παιδείας. Μόνο εκείνος.

Παράλογα βρίσκει και τα αιτήματα των μαθητών. Και φυσικά είναι κατά των καταλήψεων και του κλεισίματος των δρόμων. Κοιτάξτε τι ζητάει σε άλλη επιστολή του:

"Σε μια ευνομούμενη χώρα η αστυνομία θα επενέβαινε στα σχολεία και θα προσπαθούσε πρώτα με το καλό να πείσει τους καταληψίες να ανοίξουν τις πόρτες. Αν δεν το έκαναν, θα τους συλλάμβανε και θα τους οδηγούσε στον εισαγγελέα όπου θα είχαν όλες τις συνέπειες που ο νόμος προβλέπει. "

Όπως για παράδειγμα; Μήπως τα ηλεκτροσόκ που είδαμε πρόπερσι να συμβαίνουν σε πανεπιστήμιο της χώρας που διδάσκει ο Θέμης;



Να το δείτε παρακαλώ το βίντεο. Για να καταλάβετε σε ποια πραγματικότητα ζει ο Θέμης και τι ευαγγελίζεται και για τη δική μας χώρα και για το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα.

Ο Θέμης που φυσικά και διατυμπανίζει ότι είναι υπέρ της κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου. Και ζητάει να μπαίνει μέσα η αστυνομία. Όπως και στο βίντεο, Θέμη; Αυτό θέλεις να συμβεί κι εδώ;

Ο Θέμης που μέχρι τώρα μας το έπαιζε ανεξάρτητος. Και κατά των παρατάξεων. Του ξέφευγαν βέβαια κάτι υποστηρίξεις σε πρόσωπα συγκεκριμένου κόμματος αλλά τις κάλυπτε με το μανδύα της εκτίμησης στα προσωπικά τους προσόντα! Λες και η πολιτική είναι προσωπικό θέμα και όχι συλλογικών αποφάσεων του κομματικού φορέα που ανήκει κάποιος. Ή λες και η δημοκρατία είναι θέμα προσωπικών επιλογών και δε στηρίζεται στη γνώμη της πλειοψηφίας. Ψιλά γράμματα αυτά για το Θέμη.

Αυτό το στιλάκι όμως σήμερα κατέρρευσε. Ξαφνικά ο Θέμης βρήκε πολιτικό φορέα της αρεσκείας του. Όλως τυχαίως τον νεοεμφανισθέντα με το όνομα ΔΡΑΣΗ. Των Στέφανου Μάνου, Κοντογιαννόπουλου, Μπουτάρη, Βερέμη κλπ. Και ακόμη πιο τυχαία συμμετέχει στο νέο φορέα και ο άνθρωπος που βοήθησε το Θέμη να βρει εκδοτικό οίκο. Διότι ο Θέμης τις καταπληκτικές του ιδέες για το Γκρικ Γιουνιβέρσιτι τις τύπωσε και σε βιβλίο προσφάτως. Και το παρουσίασε και επίσημα.


Αξίζει να το δείτε και αυτό το βίντεο. Και να προσέξετε ειδικά το σημείο που το βιβλίο διαφημίζεται ως κατάλληλο να ενημερώσει τους γονείς για το τι συμβαίνει στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Μόνο που θυμίζουμε ότι ο συγγραφέας ζει εκτός Ελλάδας. Τι μπορεί να ξέρει καλύτερα από ανθρώπους που ζουν στην Ελλάδα; Έλα παππού μου να σου δείξω τα αμπελοχώραφά σου...

Όλως τυχαίως στις παρουσιάσεις του βιβλίου συμμετείχε και ο γνωστός στην εκπαιδευτική κοινότητα της Ελλάδας κ. Βερέμης. Που τώρα συμμετέχει και στο νέο πολιτικό φορέα, τη ΔΡΑΣΗ. Ο οποίος όλως τυχαίως επίσης έχει σπουδάσει και στην Αμερική. Τι να πρωτοθυμηθούμε από τις θέσεις του για την παιδεία; Πχ το «Οσοι αντιδρούν στις μεταρρυθμίσεις είναι κλεφταρματολοί...»; Και στις μεταρρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονταν η κατάργηση των δωρεάν συγγραμμάτων, η επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, παρουσία μάνατζερ στα πανεπιστήμια (αυτούς δε λέμε και golden boy; )

Να λοιπόν που τίποτε δεν είναι τυχαίο. Ούτε καν οι δήθεν ανεξάρτητες φωνές στο διαδίκτυο. Έρχεται η ώρα που αποκαλύπτεται ποιος είναι ποιος ο καθένας και που σοφά η παροιμία προβλέπει:

Πες μου τους φίλους σου, να σου πω ποιος είσαι...

Και πέρα απ' αυτό. Το πιο προκλητικό όλων είναι να θέλει ο κάθε Θέμης που επέλεξε να ζει εκτός Ελλάδας να αναμορφώσει την Ελλάδα. Σωτήρας αυτόκλητος. Άντε παλικάρι μου να κοπιάσεις στην πατρίδα. Ο δρόμος είναι ανοιχτός και τα σκυλιά δεμένα. Να σε δούμε κι εσένα από κοντά πόσο άξιος είσαι. Και οι συνάδελφοί σου και οι φοιτητές σου. Και όχι από το απυρόβλητο να λιθοβολείς επί δικαίων και αδίκων. Γιατί τόσα χρόνια στα ξένα ξέχασες και μια ακόμη σοφή παροιμία του λαού σου:

Απ' έξω απ΄το χορό πολλά τραγούδια ξέρεις...

Εκεί έξω ξεμύτισε η άνοιξη

Εδώ βροχή. Και συννεφιά. Και εγκληματικότητα στα ουράνια. Και η οικονομία στα τάρταρα. Και η αστυνομία επί ποδός. Και ο κακός μας ο καιρός εν γένει...

Εκεί έξω όμως, λίγο πιο έξω από το ... κλεινόν (τρομάρα του και τρομάρα μας) άστυ, η άνοιξη έχει ξεμυτίσει:











Δεν είχε άρωμα να σκύψω να το μυρίσω

Και βιαζόμουν πολύ για να μείνω δίπλα του πάνω από πέντε λεπτά

Το κοιτάω τώρα με την απόσταση της φωτογραφίας

Το κάθε ταπεινό άνθος στην άκρη της παραλιακής

Το φυτρωμένο τυχαία

Τόσο τέλειο που να σε πονάει η ομορφιά του

Μοιρογνωμόνιο; Εδώ να βάλουμε το μοιρογνωμόνιο και να μετρήσουμε τις άπειρες γωνίες τους και τις ηλίθιες αγωνίες μας...







Το ύστατο χαίρε στο Χρυσόστομο Λαμπρίδη

Ήταν όλοι εκεί χθες. Όλοι όσοι τον αγάπησαν και όλοι όσους αγάπησε κι εκείνος. Λίγοι, ελάχιστοι, εκείνοι που η απόσταση ή η υγεία τους δεν επέτρεψε να παρευρεθούν και μεγάλο το παράπονό τους που δεν τα κατάφεραν να πουν το στερνό αντίο στον ξεχωριστό άνθρωπο Χρυσόστομο Λαμπρίδη.

Νεκροταφείο Παπάγου, Αθήνα. Μεσημέρι Σαββάτου, 7 Μαρτίου 2009.

Η σύντροφος της ζωής του, φανερά συντετριμμένη - και πώς να μην είναι; σπάνια έχουμε γνωρίσει τέτοια ζευγάρια σαν τη θεία Αφροδίτη και τον Τσιώμο της. Γνωρίστηκαν τη μέρα που εκείνη έχασε τον πατέρα της. Στη χώρα του Νείλου. Κοριτσάκι ακόμη εκείνη στα 17 της. Ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου τη μέρα του Αη - Δημήτρη του '47. Χωρίς τον πατέρα της η νύφη, χωρίς κανένα συγγενή δίπλα του ο γαμπρός. Όλοι μακριά, στην Ελλάδα...

Πρόλαβαν και γιόρτασαν τους χρυσούς τους γάμους, το '97. Όπως χρυσά ήταν και τα χρόνια που έζησαν μαζί. Αχώριστοι πάντα και σπάνιες οι φορές που οι υποχρεώσεις τούς ανάγκασαν να μείνουν για λίγο ο ένας μακριά από τον άλλο. Κι έπειτα ήρθαν τα δύσκολα χρόνια του τέλους και της αρρώστιας. Κερί αναμμένο εκείνη δίπλα του. Κουβέντα δεν ήθελε να ακούσει για βοήθεια. Και πικράθηκε πολύ που την πιέσανε να πάρει μια κοπέλα, όταν η κατάστασή του βάρυνε. "Τίποτα δεν έκανα για το Χρυσόστομο", έλεγε χτες βουρκωμένη. Και όμως εμείς ξέρουμε πως άλλη γυναίκα δεν έκανε για τον άντρα της όσα η θεία Αφροδίτη. Του στάθηκε όχι μόνο σύζυγος αφοσιωμένη για εξήντα και πλέον χρόνια αλλά και μάνα στοργική στη θέση της μάνας που εκείνος έχασε νωρίς. Η ορφάνια και των δύο και η ξενιτιά έπλεξαν το χρυσό δαχτυλίδι του αρραβώνα τους και τους έφεραν τόσο κοντά που ο βιογράφος του, ο κ. Νίκος Υφαντής να γράψει:

"Η πορεία της ζωής τους ταυτίστηκε απόλυτα. Η ψυχή του ενός υπεισήλθε στην ψυχή του άλλου και απετέλεσαν ένα αρμονικό σύνολο."

Την ίδια την ψυχή της κήδευε χτες η θεία Αφροδίτη. Όρθια σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της τελετής, χαϊδεύοντας τρυφερά το φέρετρο που έκλεινε μέσα την καρδιά της. Δίπλα της στήριγμα και στη θέση πια του πατέρα του ο Χρήστος. Να την αγκαλιάζει, να προσπαθεί να βρει λόγια παρηγοριάς για να αντέξει το θέλημα της μοίρας.

Δίπλα της και η μοναχοκόρη της, η Ρόη. Και η Βαλέρια, η νύφη της. Και τα εγγόνια της, η Αθηνά, ο Άρης, η Τατιάνα και ο Γιώργος.

Εκεί και τα άλλα πολυαγαπημένα πρόσωπα της οικογένειας, εκείνοι που μοιράστηκαν μαζί τους τα χρόνια της ξενιτιάς περισσότερο και από συγγενείς. Η κ. Ντίνα και τα παιδιά της, ο Θεόδωρος και ο Θωμάς. Στη θέση του συνεταίρου - αδερφού πες - του θείου Χρυσόστομου, μα πρόωρα χαμένου Κώστα Φώτση. Και από τον άλλο συνεργάτη και αδερφό, τον αξέχαστο Σταύρο Μάκο και την συντρόφισσά του, την Αντωνία, ήρθε η Πόλυ, η μικρότερη εκείνης της μεγάλης οικογένειας που μοιράστηκε τόσες χαρές και άλλες τόσες πίκρες εκεί κάτω στο Κάιρο. Εκεί που τώρα βρίσκεται μονάχα η Τούλα, η αδερφή της. Η τελευταία Πολυδροσίτισσα στη χώρα του Νείλου, στη χώρα που τόσο πολύ στήριξε το Πολύδροσο σε δύσκολες εποχές, όπως σημειώνει στο βιβλίο του ο Ν. Υφαντής.

Κι εμείς, που δε ζήσαμε εκεί κάτω, στην Αίγυπτο, αλλά νιώσαμε και βιώσαμε τη στοργή των ξενιτεμένων για το χωριό μας, τους βλέπαμε χτες και με τα φτερά της φαντασίας γυρνούσαμε πίσω στο χρόνο. Εκεί που όλοι αυτοί οι άνθρωποι σφυρηλάτησαν μια ξεχωριστή σχέση μεταξύ τους, ένα δεσμό ακατάλυτο. Όχι μόνο φιλίας μα με όρκο βαρύ δέθηκαν, όρκο να φανούν χρήσιμοι στην κοινή τους γενέτειρα, το μικρό Πολύδροσο Θεσπρωτίας.

Ψυχή τους και σημείο αναφοράς ήταν ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης. Γιατί εκείνος είχε την ιδέα και την έμπνευση να πορευτούν αγκαλιασμένοι. Σε γράμμα του γραμμένο το 1945 από την Αθήνα, διαβάζουμε:


"Ούτε εσύ μόνος σου θα επιτύχεις, ούτε εγώ χωρίς εσένα."


Αυτά έγραφε και αυτά πίστευε ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης εν έτει 1945. Στο φίλο του και συγχωριανό του Κώστα Φώτση. Φαντάρος ακόμη στην αεροπορία της πατρίδας του, που εθελοντής της έσπευσε να καταταγεί μόλις ξέσπασε ο πόλεμος του ΄40 και ας ζούσε στο εξωτερικό. Κι ας μην ήταν ούτε είκοσι χρονών...

Αυτό το γράμμα του διαβάζαμε χτες μετά την κηδεία, στο δικό μας μνημόσυνο της ψυχής του, προσπαθώντας έστω και την ύστατη ώρα να καταλάβουμε λίγο από το μεγαλείο του ανθρώπου που αποχαιρετούσαμε.

Ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης υπήρξε ο άνθρωπος του συλλογικά αγωνίζεσθαι και για το κοινό καλό. Μπορεί να σταμάτησε νωρίς το σχολείο, μόλις το δημοτικό πρόλαβε να τελειώσει, μα ο λόγος του ήταν τόσο φωτισμένος και τόσο πύρινος που τίποτε να μην έχει να ζηλέψει από τους ανθρώπους του πνεύματος. Όμως είναι κρίμα που η ζωή στάθηκε σκληρή μαζί του και τον έριξε στη βιοπάλη από παιδάκι. Ετών 12 έβγαλε το πρώτο μεροκάματο. Στα 15 ήταν κι όλας μετανάστης. Αλλά και έτσι ακόμη κατάφερε να συμπληρώσει τις λιγοστές του γνώσεις σπουδάζοντας τις νύχτες ξένες γλώσσες. Εκεί χαλούσε το μικρό μισθό του. Πληρώνοντας τις σπουδές που η ζωή του στέρησε.

Εκείνος όμως καθόλου δε στέρησε τον πρώτο του δάσκαλο από ευγνωμοσύνη και στοργή. Φωτεινό παράδειγμα στάθηκε και στον τομέα αυτό, τιμώντας όσο σπάνια ένας μαθητής τον πρώτο του δάσκαλο, τον Νικόλαο Μπίτσα. Που πρέπει νομίζω και εμείς να του αναγνωρίσουμε πολλά για το φαινόμενο Χρυσόστομος Λαμπρίδης. Γιατί οι δικές του νουθεσίες, τα δικά του λόγια, έχτισαν στην ψυχή του μαθητή του ένα όραμα ζωής που σε ελάχιστους ανθρώπους έχουμε ξαναδεί. Και κυρίως αυτό: Τεράστια αγάπη για τον άνθρωπο και τον τόπο του.

Και όχι αγάπη με λόγια. Ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης υπήρξε ο άνθρωπος της πράξης. Το έργο του αδύνατον να κλειστεί σε λέξεις. Ξεκινώντας από τη ριζική αναμόρφωση του μικρού χωριού του, που έφτασαν να το λένε το Παρίσι της Θεσπρωτίας, και φτάνοντας να πρωτοστατήσει στη δημιουργία γηροκομείου για τους άπορους γέροντες Αιγυπτιώτες και να συνδράμει αποφασιστικά στη δημιουργία ιδρύματος για Σπαστικά Παιδιά στη Ζίτσα.

Ένα έργο που στάθηκε παράδειγμα προς μίμηση, συμπαρασύροντας σε δημιουργία και κοινωνική προσφορά όλους. Αυτό και το μεγάλο προσόν του Χρυσόστομου Λαμπρίδη. Όσοι δεν τον γνώρισαν, έτσι πρέπει να τον φανταστούν: Έναν αθλητή που τρέχει όχι για να κόψει πρώτος το νήμα αλλά ξεσηκώνοντας τους θεατές να αφήσουν τις κερκίδες και να κατεβούν στο στίβο μαζί του. Χέρι χέρι να τρέξουν αγκαλιασμένοι. Μαζί να γευτούν τη χαρά της νίκης.

Σε μια εποχή που βασιλεύει ο ατομισμός, φαινόμενα σαν το Χρυσόστομο Λαμπρίδη όχι μόνο σπανίζουν μα είναι και μοιραίο να φαίνονται ακατανόητα σε πολλούς. Το γνώριζε και ο ίδιος, πως δεν μπορούσαν οι άλλοι εύκολα να καταλάβουν τι έκανε... Ου γαρ οίδασι, μας έλεγε αρκετές φορές πικραμένος από τέτοιες συμπεριφορές. Κι άλλοτε πάλι, όταν διέκρινε αδελφές ψυχές, με παιδικό ενθουσιασμό αγκάλιαζε και ενεθάρρυνε και διευκόλυνε. Σαν πατέρας και σαν δάσκαλος για όποιον είχε την ίδια φλόγα στην ψυχή.

Πήραμε πολλά από εκείνον. Τόσα που και ο ίδιος δε γνώριζε. Υπήρξε πρότυπο και παράδειγμα, φάρος αληθινός. Όχι μίμησης τυφλής. Γιατί και ο ίδιος δε μιμήθηκε κανέναν. Ελεύθερα τράβηξε το δρόμο του. Ακόμη και επαναστατώντας σε ταμπού και δεσμεύσεις. Παιδάκι ακόμη πήρε το δρόμο της ξενιτιάς παρά το αντίθετο θέλημα του πατέρα του. Για εκεί που τον καλούσε η φωνή της καρδιάς του. Δε λύγισε ακόμη και όταν εκείνος τον ξυλοφόρτωσε, θυμωμένος από την ανυπακοή του. Χωρίς καμία βοήθεια, χωρίς κανένα στήριγμα, τράβηξε για το όνειρο. Και πέτυχε. Κάνοντας όλους να μείνουν με ανοιχτό το στόμα από την επιτυχία.

Ξέρεις τι σημαίνει αυτό; Θα σου πω τι σημαίνει για μένα, που δεκαετίες αργότερα έκανα τη δική μου μικρή επανάσταση ακολουθώντας το δικό μου όνειρο. Θεατής κι εγώ στο στάδιο που πρωταγωνιστούσε ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης. Και όμοια είδα αναρίθμητους θεατές να εγκαταλείπουν την κερκίδα και να ορμούν μπροστά. Με μόνο όπλο τη θέληση. Όπως εκείνος. Και χέρια ανοιχτά, όπως εκείνος. Όχι μόνος του ο καθένας. Όλοι μαζί. Και με το βλέμμα στραμμένο στην ιερή υποχρέωση: Να σώσουμε τον κόσμο... Όπως ακριβώς και εκείνος.

Γι' αυτό και η κηδεία του χτες δεν ήταν μοιρολόι θλιβερό. Ήταν - και μη φανεί παράξενο - γιορτή και πανηγύρι. Η τελευταία γιορτή και το τελευταίο πανηγύρι που μας κάλεσε ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης. Σαν τη γιορτή που πανηγυρίζουν οι άνθρωποι τον τερματισμό του αθλητή. Την ώρα ακριβώς που κόβει το νήμα. Έτσι ακριβώς την ένιωσα χτες την κηδεία του. Και την περηφάνια όλων ένιωσα να ξεχειλίζει, που ήταν εκεί, που είδαν και γεύτηκαν τον τεράστιο άθλο του.

Φτάσαμε στο νεκροταφείο πρώτοι με τους γονείς μου. Ο πατέρας μου, ο μικρότερος αδελφός του Χρυσόστομου, ήθελε και έπρεπε να είναι εκεί πρώτος. Για να τον καρτερέσει για στερνή φορά. Και για να του προσφέρει το ελάχιστο που ζήτησε εκείνος: Λίγο χώμα από το πατρικό...

Στην άδεια ακόμη εκκλησία αποχαιρετίστηκαν τα δυο αδέρφια. Στιγμές που δεν περιγράφονται αλλά και δε μοιράζονται με άλλους.

Κι έπειτα έφτασε η πιστή του σύντροφος. Στηριγμένη στην αγκαλιά του γιου της. Κι έπειτα η κόρη του και τα εγγόνια του. Δεν άντεξα να μείνω εκεί. Ένιωσα πως χρωστούσαμε να αφήσουμε τους πιο κοντινούς του για λίγο έστω μόνους με εκείνον.

Ο κόσμος άρχισε σιγά σιγά να έρχεται. Η θεία Γκέλω, τα ξαδέρφια... Ακόμη και από Νότιο Αφρική. Δεν μπορούσαν να μην έρθουν. Ακόμη και η θεία Σταμάτω. Και χωριανοί. Και φίλοι του θείου. Όλοι εκεί για να αποτίσουν τον ύστατο φόρο τιμής.

Και όταν πια τελείωσαν οι ψαλμοί, ξεκίνησαν να μιλάνε για εκείνον όσοι καλά τον γνώρισαν. Ο καθηγητής κ. Γ. Σουλούτας, ο συγχωριανός μας και πρώην Νομάρχης κ. Χρήστος Μαρτίνης. Ο πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Συλλόγου του χωριού μας και ανηψιός του, Αλέξανδρος Λαμπρίδης. Και τελευταίος και ιδιαίτερα συγκινημένος ο βαφτιστικός του και γιος του συνεταίρου του, κ. Θωμάς Φώτσης.

Ο καθένας τους με τρόπο μοναδικό μας κοινώνησε στο βίο και τα έργα του Χρυσόστομου Λαμπρίδη. Και δεν ήταν λίγες οι φορές που βουρκώσαμε. Ιδιαίτερα όταν ο Αλέξανδρος μας περιέγραψε τη στιγμή που πήγε να πάρει το λίγο χώμα από το πατρικό... Τον παράξενο άνεμο που φύσαγε. Την εικόνα του θείου σε κάθε τι τριγύρω. Δρόμοι, γεφύρια, δέντρα, εκκλησιές, σχολείο, βρύσες, μουσείο... και πόσα άλλα... Όλα αυτά που θα κρατήσουν ζωντανή την εικόνα του και τη μνήμη του άσβεστη όσα χρόνια και αν περάσουν.

Κι έπειτα, μετά το δεύτε τελευταίον ασπασμόν, πήραμε την ανηφόρα. Σε μια πλαγιά κατάφυτη, στην αγκαλιά του βουνού, εκεί το τελευταίο του σπίτι:



Σε έναν τόπο μακριά από τον τόπο που αγάπησε μα κοντά σε εκείνους που τον αγάπησαν. Αυτή ήταν η επιθυμία του.

Ξένος μα όμορφος ο τόπος που από χτες ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης κοιμάται τον τελευταίο ύπνο, τον ανεξύπνητο. Ταιριαστός σε έναν άνθρωπο που έζησε δεκαετίες ξενιτεμένος. Στη ζωή ξενιτεμένος και στο θάνατο... Για να κρατάει ακόμη κι εκεί ανόθευτη την αγάπη για την πατρίδα με τη δύναμη που μόνο η ξενιτιά μπορεί να της δώσει.

Ήταν έκπληξη για μένα η επιλογή του αυτή: Να μην τον συνοδεύσουμε στη γενέτειρα στο στερνό του ταξίδι. Απόλυτα σεβαστή η θέλησή του, αναπόφευκτος ο προβληματισμός. Έστω και αν γνωρίζουμε πως "Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος". Ίσως και γιατί δε λησμονούμε την επιτάφια επιγραφή του Αφρικανού Σκιπίωνα του πρεσβύτερου...

Έκπληξη και η επιθυμία του για μια απλή κηδεία, χωρίς καμία επισημότητα. Και αντί στεφάνου παράκληση - η στερνή - για οικονομική ενίσχυση του Φιλοπρόοδου Συλλόγου Πολυδρόσου προς αποπεράτωση του Μουσείου και του ιδρύματος Σπαστικών Παιδιών στη Ζίτσα. Αυτά όμως έκπληξη δεν ήταν. Γιατί έτσι τον γνωρίζαμε μια ζωή. Να μας ζητάει τον οβολό μας για το κοινό καλό. Να μας ξυπνάει την αίσθηση του χρέους προς την κοινότητα.

Αναμενόμενες και οι τελευταίες στιγμές του αποχωρισμού. Με ένα κλαρίνο να στέλνει το "ώρα καλή" από τον Πετρολούκα Χαλκιά. Γιατί έτσι εμείς οι Ηπειρώτες αποχαιρετάμε τους νεκρούς μας. Έτσι τους λέμε το "Καλό Ταξίδι". Λεβέντικα και χωρίς γόους.

Και ειδικά ανθρώπους σαν τον Χρυσόστομο Λαμπρίδη. Που όλη η ζωή τους ένα ταξίδι διαρκές υπήρξε. Ένα ακόμη και ο θάνατος.

Όλη τη μέρα χτες, όλη την ώρα που βρισκόμουν κοντά του, παιδί τον έβλεπα, παιδί στα δεκαπέντε. Τότε που κίναγε για τη χώρα του Νείλου. Κατάφορτος με όνειρα. Ένα παιδί που ήρθε στη γη μας ένα Μάρτη, σαν χελιδόνι. Και σαν χελιδόνι πάλι πέταξε μακριά. Αφήνοντας πίσω του το άρωμα αληθινού ανθρώπου. Που έζησε πλέρια τη ζωή του. Μην αφήνοντας ούτε στάλα να πάει χαμένη.

Όταν πια έφυγαν όλοι για κάτω, μείναμε πίσω με την Αθηνά και τον Άρη. Τα εγγόνια του. "Έχεις σπουδαία εγγόνια, θείε. Το ξέρεις, δε χρειάζεται να στο πω." Με όραμα ζωής αντάξιο του παππού τους. Ήδη οι εγγονές του έχουν πετάξει σε ξένους τόπους για σπουδές. Κι ο Άρης ετοιμάζεται κι εκείνος. Κυνηγώντας το καθένα την Ιθάκη του. Πώς αλλιώς; Όταν έχεις παππού έναν Χρυσόστομο Λαμπρίδη δεν μπορεί παρά να αψηφάς και τον θυμωμένο Ποσειδώνα και τους Λαιστρυγόνες και τον Κύκλωπα.

Σε λίγο η μεγάλη του εγγόνα, η Αθηνά, θα βρεθεί στην Αίγυπτο. Κάνοντας έρευνα για το διδακτορικό της. Και είναι βέβαιο πως θα βρει εκεί πολλά ακόμη από τις ρίζες της και θα συναντήσει αμέτρητα ίχνη του παππού της. Γιατί αν η ζωή σφάλισε νωρίς την πόρτα των σχολειών για το Χρυσόστομο Λαμπρίδη, φρόντισε εκείνος να την ανοίξει διάπλατα για τα παιδιά του και τα παιδιά των παιδιών του. Όπως και για κάθε άλλο παιδί. Απαρέγκλιτη η νουθεσία του να μάθουμε γράμματα. Από έναν άνθρωπο που πολύ τα αγάπαγε με δεν τα χόρτασε.

Και ο δικός μου αποχαιρετισμός, ο ιδιαίτερος, από αυτό το μετερίζι θα γίνει. Ως μαθήτρια κάποτε του σχολειού στο μικρό μας χωριουδάκι. Ένα σχολειό που δεν του έλειπε τίποτε γιατί εκείνος φρόντιζε να μη λείπει. Δε φτάνει το ευχαριστώ να ανταποδώσει την προσφορά του. Και δε φτάνει μόνο το δικό μου ευχαριστώ.

Γιατί εκείνο το χωριό, το Πολύδροσο Θεσπρωτίας, ήταν και είναι ένα ξεχασμένο από τα γκουβέρνα χωριό των συνόρων. Κι αν έμεινε ζωντανό, αν δεν έσβησε από το χάρτη, το χρωστά σε σημαντικό βαθμό στο Χρυσόστομο Λαμπρίδη. Είναι για τούτο που ο πρώην νομάρχης κ. Χρήστος Μαρτίνης τόνισε στο χτεσινό του επικήδειο πως η Ακαδημία Αθηνών θα έπρεπε να απονείμει τιμητική διάκριση στον άνθρωπο αυτό. Να τον ανακηρύξει ευεργέτη όπως και όλους τους άλλους μεγάλους ευεργέτες της Ηπείρου.

Κι όχι για τίποτε άλλο... μα για να προβάλει ένα αληθινό πρότυπο μίμησης στα νέα παιδιά. Σε μια εποχή που την πνίγει το ψέμα και η απάτη. Ο ατομισμός και τα σκάνδαλα. Το κυνήγι του εύκολου χρήματος και της εφήμερης δόξας. Το αντίδοτο, το φάρμακο πες, είναι τα παραδείγματα ζωής ανθρώπων σαν το Χρυσόστομο Λαμπρίδη.

Μπορεί όμως η δική μας εποχή τέτοια πρότυπα να αναδείξει; Λυπάμαι, μα θαρρώ πως όχι. Ίσως, ποιος ξέρει; σε ένα μέλλον μακρινό... Τότε ίσως οι ερευνητές να εντοπίσουν τη λυδία λίθο που άλλαξε το ρου της ιστορίας σε κείνη την ξεχασμένη γωνίτσα της ελληνικής γης. Όχι μόνο με το προσωπικό του χνάρι, μα με ολόκληρο ποτάμι που παρέσυρε πίσω του.

Γιατί αυτό, το είπα, ήταν το ξέχωρο χάρισμα και δώρο του Χρυσόστομου Λαμπρίδη στους ανθρώπους. Ο στρατός που ετοίμασε για τη μάχη που εκείνος ονειρεύτηκε. Αρχιστρατηγικό το σχέδιό του. Γι' αυτό και του πρέπει ξέχωρη τιμή. Δεν αποχαιρετήσαμε έναν πολεμιστή χτες. Μα το στρατηγό που ενορχήστρωνε τον αγώνα όλων μας. Σε όποιο ταμπούρι και αν διάλεξε ο καθένας μας. Της επιστήμης, της τέχνης, της πολιτικής, του εμπορίου, ακόμη και της βιοπάλης.

Ο αδερφός μου χτες στον επικήδειό του μας συγκλόνισε με τις εικόνες του θείου που μας έφερε από το χωριό. Μα εγώ τις εικόνες του τις έβλεπα γύρω μου στα βουρκωμένα μάτια που τον άκουγαν. Άλλος γιατρός, άλλος μηχανικός, γεωπόνος, οικονομολόγος, περιβαλλοντολόγος, αρχιτέκτονας, δάσκαλος, επιχειρηματίας... κι άλλος αφοσιωμένος στη διάσωση της λαϊκής μας παράδοσης. Πόσοι και πόσοι άνθρωποι με αξιοζήλευτη δράση ανάμεσά τους. Όχι μόνο επαγγελματική. Προσοχή. Το θαυμάσιο είναι που ίδια παλεύουν και για το κοινό καλό.

Και πόσοι ακόμη που στον ίδιο δρόμο βάδισαν και έχουν κιόλας φύγει από κοντά μας... Όλοι αυτοί χτες θα είχαν μεγάλο γλέντι! Περιμένοντας κοντά τους το Χρυσόστομο. Τον Τσιώμο τους, όπως τον έλεγαν τρυφερά. Και δίπλα τους οι πιο παλιοί. Οι "δάσκαλοι" που δημιούργησαν ένα φαινόμενο σαν το Χρυσόστομο Λαμπρίδη και τη γενιά του. Με ξέχωρο ανάμεσά τους το Νικόλαο Μπίτσα. Αυτόν που με τη μαγική βεργούλα του χάραξε ένα διαφορετικό δρόμο για το μικρό χωριό μας. Αυτόν που αγαπήθηκε από όλους τους μαθητές του αλλά περσότερο από κάθε άλλον του έδειξε τη λατρεία του ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης. Έπαινος και για το δάσκαλο και για το μαθητή η ξεχωριστή τους σχέση. Διαβάζει κανείς την αλληλογραφία τους και συγκλονίζεται. Πώς ο δάσκαλος ως και στα τελευταία του δίδασκε στον παλιό μαθητή του την ευεργεσία και το ευ ζην:

"Οι καιροί έρχονται και παρέρχονται, αγαπητοί φίλοι! Τα έργα όμως τα κοινόχρηστα και ευγενή, θα είναι αυτόπται μάρτυρες ότι εχύσαμεν από τον ιδρώτα μας μέρος δια την φωταγώγησιν και ανύψωσιν της Κοινότητάς μας. Αυτά έσονται έκδηλα της αδελφικής και ενωμένης ζωής μας."

Απόσπασμα επιστολής του Νικολάου Μπίτσα προς όλους τους ταξιδεμένους Πολυδροσίτες στις 13 Δεκεμβρίου 1936. Τότε που μόλις ο μικρός Χρυσόστομος είχε φτάσει στο Κάιρο, ένας ακόμη ταξιδεμένος Πολυδροσίτης και αυτός. Και όπως διαβάζουμε στο βιβλίο του Ν. Υφαντή (σελ. 230 ) :

"Αυτό ήταν το έναυσμα. Τα λόγια αυτά χαράχτηκαν πολύ βαθιά στην καρδιά του Χρυσόστομου και τον συντρόφευαν σε όλη του τη ζωή."

Αν και λίγους μόλις μήνες στην ξενιτιά, φροντίζει να ανταποκριθεί αμέσως στο κάλεσμα του δασκάλου του. Στέλνει το πρώτο δώρο στο σχολείο. Μολύβια, γιατί κι αυτά ακόμα τα στερούνταν τότε... Και στην επιστολή του σημειώνει:

"ΑΠΟ ΕΔΩ ΑΡΧΙΖΕΙ Ο ΑΓΩΝΑΣ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΒΛΑΧΩΡΙ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ"

Κι ο δάσκαλος του απαντά:

"Αγαπητοί μου!

Ευχαριστώ πολύ για τη θύμησή μου και την αγάπη προς το σχολείον. Σας προτρέπω υπακοήν στους γονείς σας και ομόνοιαν αδελφικήν προς πάντας. Ό,τι ζητείτε θα σας σταλεί βραδύτερον. Τι γίνεται ο Τάσης; Περιμένω.
Όλους χαιρετώ.

Νικ. Μπίτσας"



Ήταν 5 Μαρτίου 1937. Εβδομήντα δύο χρόνια αργότερα, την ίδια μέρα, 5 του Μάρτη, ο μαθητής του, ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης, κίνησε για να πάει να τον βρει. Κλείνοντας οριστικά τον κύκλο της προσφοράς του. Ο Τάσης, ο μεγάλος αδελφός του Χρυσόστομου, είναι από χρόνια κοντά στο δάσκαλο. Με το δικό του κι εκείνος τεράστιο κύκλο προσφοράς στο χωριό. Όπως και τόσοι άλλοι χωριανοί και παλιοί μαθητές του Μπίτσα. Και ιδιαίτερα οφείλουμε να μνημονεύσουμε το γιατρό Τάσο Αναγνωστόπουλο, τον πρόωρα χαμένο λόγω της εθνικής του δράσης στα χρόνια της Κατοχής, έναν ακόμη σπουδαίο Πολυδροσίτη που διακρίθηκε για τον αλτρουισμό του και που έδωσε μεγάλο αγώνα για ίδρυση νοσοκομείου στη Θεσπρωτία. Ο Μπίτσας, θα το ξαναπούμε, φύτεψε άριστο σπόρο στο μικρό χωριό μας. Και ο κάθε μαθητής του με τη σειρά του το ίδιο φρόντισε να κάνει. Κι εκείνοι που έφυγαν κι εκείνοι που είναι ακόμη ανάμεσά μας.

Σ' αυτή την αλυσίδα που έναν ακόμη κρίκο της Χρυσό αποχαιρετήσαμε χτες, είναι βαριά η κληρονομιά όλων μας να δώσουμε συνέχεια. Αυτό και το πολύτιμο απόσταγμα από τους επικήδειους που ακούστηκαν. Και από τις συζητήσεις που ακολούθησαν.

Δεν ήταν μια συνηθισμένη κηδεία η κηδεία του Χρυσόστομου Λαμπρίδη. Ανανέωση ενός παμπάλαιου όρκου του τόπου μας ήταν, σαν δωρικός χορός μιας άλλης εποχής, εκείνο το ξεχασμένο:


ΑΜΕΣ ΔΕ ΓΕΣΟΜΕΘΑ ΠΟΛΛΩ ΚΑΡΡΟΝΕΣ

Αποχαιρετούμε σήμερα τον ηπειρώτη ευεργέτη Χρυσόστομο Λαμπρίδη

Σήμερα, Σάββατο, 7 Μαρτίου 2009, και ώρα 13.30, τελείται στο νεκροταφείο Παπάγου η κηδεία του Χρυσόστομου Λαμπρίδη. Η οικογένεια του εκλιπόντος, φίλοι και γνωστοί, θα του πουν το στερνό αντίο και θα τον συνοδεύσουν στην τελευταία του κατοικία.



Επιθυμία του ήταν να καεί, λένε τα παιδιά του. Αδύνατον όμως ακόμη υπό τις παρούσες συνθήκες στη χώρα μας. Δυστυχώς... Έτσι η επιθυμία θα μείνει ανεκπλήρωτη. Όχι όμως και όσα ζήτησε για μια απλή, όσο πιο απλή γίνεται, κηδεία. Χωρίς μνημόσυνα και Σαράντα και άλλες τελετές. Κι ας ήταν ένας άνθρωπος του κόσμου. Ένας από τους πιο γνωστούς Ηπειρώτες του καιρού του και με τεράστια δράση, τόσο στον επιχειρηματικό τομέα όσο και στον άλλο, εκείνο που χαρακτηρίζει την Ήπειρο, την εύανδρο Ήπειρο: Έργο προσφοράς στον άνθρωπο και στον τόπο. Τόσο και τέτοιο που να προταθεί δύο φορές για βραβείο στην Ακαδημία Αθηνών. Μας ξάφνιασε λοιπόν ευχάριστα η επιλογή του, ένα ακόμη μάθημα, το τελευταίο από εκείνον, το θείο και αδελφό του πατέρα, Χρυσόστομο Λαμπρίδη.

Τον θείο Χρυσόστομο δεν πρόλαβα ποτέ να τον γνωρίσω όσο θα ήθελα. Όταν εγώ γεννήθηκα, εκείνος ήταν από δεκαετίες πριν εγκατεστημένος στο εξωτερικό, στην Αίγυπτο. Αλλά κι αργότερα, όταν γύρισε στην Ελλάδα, ποτέ δεν τον θυμάμαι στις συζητήσεις του να περιαυτολογεί. Συνήθιζε αντίθετα να ρωτά εκείνος εμάς για τη ζωή μας και να μας δίνει πολύτιμες συμβουλές.

Η πρώτη φορά που μου δόθηκε η ευκαιρία να μάθω λεπτομέρειες για τη ζωή του, ήταν μόλις προ διετίας. Όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο ΤΟ ΕΥΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΛΑΜΠΡΙΔΗ, δια χειρός Νίκου Θ. Υφαντή. Εκεί και τότε έμεινα με το στόμα ανοικτό. Κι ας ήξερα και τον ίδιο τόσα χρόνια αλλά και αρκετές διηγήσεις για τη ζωή του από τον πατέρα μου και άλλους. Ένα βιβλίο που αλλού με έκανε να δακρύσω από λύπη για όσα πέρασε και αλλού από θαυμασμό για το έργο και την προσφορά του.

Ένας ακόμη αυτοδημιούργητος έλληνας υπήρξε ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης. Κι ένας ακόμη Οδυσσέας της φυλής. Ήρθε στον κόσμο μια μέρα του Μάρτη, όπως και Μάρτη πάλι μας έφυγε. Γεννήθηκε στις 16 Μαρτίου 1921. Και χάθηκε την αυγούλα της 5ης Μαρτίου 2009. Σχεδόν 88 χρονών. Πλήρης ημερών αλλά και ιδιαίτερα ταλαιπωρημένος στα τελευταία του από θέματα υγείας. Τόσο που εκείνοι που τον αγάπησαν πολύ να βλέπουν στο θάνατό του τη λύτρωση από όσα υπέφερε. Και που άντεξαν και εκείνος και η πιστή σύντροφος της ζωής του, η θεία Αφροδίτη, με εξαιρετική καρτερία και αξιοπρέπεια.



Η τελευταία φορά που τον συνάντησα ήταν το Πάσχα του 2007. Ήταν φανερά καταβεβλημένος, πάντα όμως γεμάτος ζωή. Τον θυμάμαι την ίδια εκείνη χρονιά να παίρνει μέρος σε συσκέψεις για θέματα του χωριού και της ταλαίπωρης πάντα Ηπείρου. Και ήταν εκείνη τη χρονιά που μου χάρισε και το βιβλίο για το έργο του:



Ένα βιβλίο που ο κύριος ρόλος του δεν είναι να περιγράψει τη ζωή του Χρυσόστομου Λαμπρίδη, αλλά να δείξει σε όλους το δρόμο του καθήκοντος προς την πατρίδα και το συνάνθρωπο. Να μας διδάξει πώς μπορεί κάποιος ξεκινώντας από το μηδέν να φτάσει πολύ ψηλά, με μόνο όπλο τη θέληση. Όπως ακριβώς στάθηκε και η ζωή του, ένα ζωντανό παράδειγμα "Αιέν αριστεύειν" κι ένα πρότυπο μίμησης για όσους τον γνώριζαν. Και νομίζω πως αυτό ήταν και το σημαντικότερο χάρισμά του. Να παρασύρει, να ξεσηκώνει όλους, να τους κάνει μέτοχους και συνοδοιπόρους στα έργα προς την κοινότητα που το δικό του ανοιχτό μυαλό πρώτο συνελάμβανε. Γιατί το ψηλά και η επιτυχία για το Χρυσόστομο Λαμπρίδη δεν κλείστηκε ποτέ στο μίζερο καλούπι του ατομισμού. Σηματοδοτήθηκε και εμπνεύστηκε από τη βαθιά του επιθυμία να φανεί χρήσιμος στον τόπο του και στους συνανθρώπους του.

Το τι έκανε ο άνθρωπος αυτός είναι πολύ δύσκολο όπως είπα να περιγραφεί. Ένα μικρό και μόνο στίγμα της δράσης του δίνει το ακόλουθο ποίημα που του αφιέρωσε η γνωστή ποιήτρια Χρυσάνθη Ζιτσαία:



Νά 'χε κάθε χωριό κι έναν Λαμπρίδη που να τ' αγάπαγε τόσο πολύ... Και μόνο τούτη η κουβέντα της ποιήτριας τα λέγει όλα. Για τον άνθρωπο και για τον τόπο του. Που η δική του προσφορά επί πενήντα χρόνια σαν χρυσή βροχή τον μύρωνε και τον έκανε στολίδι για όλη τη Θεσπρωτία.

Η Ζιτσαία δεν ήταν η μόνη που του αφιέρωσε ποίημα. Καθώς ο άνθρωπος αυτός δίδασκε όλους με το παράδειγμά του, πολλοί ήταν εκείνοι που του αφιέρωσαν στίχους ή και βιβλία. Όπως και το επόμενο ποίημα από το Βορειοηπειρώτη δάσκαλο Γιάννη Κάλη στο οποίο περιέχονται όλες οι δραστηριότητες και το κοινωφελές έργο του Χρυσόστομου Λαμπρίδη:



Και κυρίως το "Πολλώ Κάρρονες" που άφησε ως προίκα πολύτιμη στις νεότερες γενιές, που έτσι κι αλλιώς κατείχαν στην καρδιά του μια θέση ιδιαίτερη. Μαθήτρια κι εγώ κάποτε στο μικρό σχολείο του χωριού μας δε θα ξεχάσω ποτέ τις γενναιόδωρες προσφορές του σε χρήμα και σε είδος αλλά και τη διάσωση των στιγμών της μαθητικής μας ζωής από το δικό του φακό. Τότε που οι φωτογραφικές μηχανές ήταν είδος άγνωστο για τους απλούς ανθρώπους:



Ένα μικρό σχολείο στα σύνορα και τέλη της δεκαετίας του '60. Και όμως δεν του έλειπε τίποτε. Ακόμη και σήμερα που υπηρετώ σε σχολείο της πρωτεύουσας, νοσταλγώ τα εποπτικά μέσα που είχαμε τότε στη διάθεσή μας. Θέλετε ένα παράδειγμα; 1957, μισό και πλέον αιώνα πριν, φροντίζει να στείλει στο σχολείο του χωριού: Φωτογραφική μηχανή, στερεοσκόπιο, ταινίες, θερμόμετρο, πυξίδα, χάρτες, εικόνες, εργαλεία σχολικού κήπου. Αλλά και βιβλία. Πολλά βιβλία. Αμφιβάλλω αν και στην εποχή μας έχει άλλο σχολείο τόσο πλούσια δανειστική βιβλιοθήκη όσο εμείς τότε και κυρίως από προσφορές του θείου Χρυσόστομου. Και με βιβλία φρόντιζε να βραβεύει εκείνους που αρίστευαν ώστε να δίνουν το παράδειγμα και στους άλλους.

Όπως φρόντιζε και για πολλά άλλα. Τον ελαιοχρωματισμό του διδακτηρίου, τη θέρμανση της αίθουσας ακόμη και τη σίτιση των μαθητών. Με ποσά τεράστια για εκείνη ειδικά την εποχή, που έστελνε είτε ο ίδιος είτε ξεσηκώνοντας με τις επιστολές του όλους τους ταξιδεμένους του χωριού. Ήταν ένα ακόμη χαρακτηριστικό του αυτό. Να βομβαρδίζει κυριολεκτικά με επιστολές όποιον θεωρούσε πως μπορούσε να βοηθήσει. Από νομάρχες μέχρι πρόεδρο δημοκρατίας. Είχε τον τρόπο να υπενθυμίζει σε όλους το καθήκον της προσφοράς.

1964. Σε επιστολή που στέλνει αναφέρει:

"Αγαπητέ,

Θέλων πάντοτε να βλέπω το χωριό μας πρώτον και ξεχωρίζον μέσα στ' άλλα και έχοντας βαθείαν πεποίθησιν ότι αυτός είναι ο καημός και ο πόθος ο δικός σας, λαμβάνω το θάρρος και την πρωτοβουλίαν να προβώ εις ωρισμένας ενεργείας με τας οποίας είμαι βέβαιος ότι θα καμαρώσωμεν την γενέτειράν μας, όπως ακριβώς την ονειρευόμαστε. [...] Απαιτείται ο εμπλουτισμός του Σχολείου με όλα τα αναγκαία, που είναι ανάγκη και καύχημα. Με τον οβολόν μας θα το επιτύχωμεν. Το εύχομαι και το ζητώ. Έρανο για το Σχολείον μας. [...] Εν καιρώ θα σας σταλή κατάλογος των αγορασθέντων ειδών καθώς και κατάλογος όλων των δωρητών με τα ποσά τα οποία προσέφερον. Με την ελπίδα της δικής σας ενισχύσεως. Διατελώ με πολλάς ευχαριστίας

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΛΑΜΠΡΙΔΗΣ

Και το έλεγε και το έκανε. Φρόντιζε πάντα να δημοσιοποιεί τους καταλόγους με όλα τα ποσά και τα ονόματα και με λεπτομέρειες πού και πώς ξοδεύτηκε και η τελευταία δεκάρα. Θες λοιπόν οι άλλοι γιατί ακολουθούσαν το δικό του παράδειγμα, θες γιατί δεν ήθελαν να φανούν τσιγκούνηδες, έγινε νόμος για το χωριό να βάζουν όλοι βαθιά το χέρι στην τσέπη για έργα κοινωφελή. Και μαζί με τους χωριανούς, εκείνος κατάφερνε με τις γνωριμίες του να δίνοντα ποσά τεράστια και από οργανισμούς, τράπεζες αλλά και ανθρώπους που είχαν τον ίδιο καημό με εκείνον: Να μην αποθησαυρίζουν το χρήμα αλλά να το κάνουν όπλο κοινωνικής προσφοράς.

Για τη συγκέντρωση χρημάτων φρόντιζε πάντα να ιδρύεται νόμιμη ερανική επιτροπή. Ήταν οπαδός της απόλυτης διαφάνειας σε κάθε τι που αφορούσε χρήματα. Και γι' αυτό και πετύχαινε τη συνεργασία όλων, με θεαματικά αποτελέσματα κάθε φορά. Το 1970 για παράδειγμα, με στόχο την αναστύλωση της εκκλησίας του χωριού, μια εκκλησία αιώνων, κατάφερε να συγκεντρώσει 1,5 εκατομμύριο δρχ. Ποσό μαμούθ για τότε. Αλλά και να οργανώσει μεγαλόπρεπα εγκαίνια με παρόντα ακόμη και τον πατριάρχη Αλεξανδρείας και με ζωντανή κάλυψη από το ραδιόφωνο.

Κι ακόμη στο διάστημα 1971 - 2001 κατάφερε με τις διαρκείς "οχλήσεις" του, να δοθούν από την Εθνική Τράπεζα και μόνο 5.690.000 συνολικά για κοινωφελή έργα στο Πολύδροσο Θεσπρωτίας.

Βεβαίως σε κάθε έργο ένα μεγάλο ποσό κατέθετε και ο ίδιος. Παράδειγμα ο έρανος για την Παιδική Χαρά του χωριού. Εποχή 1993. Ένα περίπου εκατομμύριο δραχμές καταφέρνει να δοθεί από τράπεζες, ένα ακόμη εκατομμύριο συγκεντρώνει από εισφορές Πολυδροσιτών ανά τον κόσμο, 700.000 από φίλους του Πολυδρόσου, ένα εκατομμύριο από το Υπουργείο Υγείας και ένα εκατομμύριο καταθέτει ο ίδιος. Το ίδιο και σε κάθε άλλο έργο.

Να τονίσουμε πως το ενδιαφέρον του ήταν πολύπλευρο και περιλάμβανε όλους τους τομείς της ζωής. Από κατασκευές δρόμων και γεφυριών,



δεντροφυτεύσεις και δημιουργία πάρκων,



έργα ύδρευσης, βρύσες και πηγάδια, μέχρι αγώνα για τη σωτηρία του Καλαμά και εκδόσεις βιβλίων για την ιστορία του τόπου, χτίσιμο κοινοτικού γραφείου, δημιουργία λαογραφικού μουσείου και ένα σωρό άλλα.

Έχει όμως κανείς την αίσθηση πως ο άνθρωπος αυτός πέρα από τη συνηθισμένη προσφορά κάθε ευεργέτη, κυρίως συνέδραμε στην προσφορά ευεργεσίας από όλους. Κάτι που μόνο σε στιγμές πολέμων έχει ξανασυμβεί ή διασώζεται ως μύθος για τον άγιο Βασίλη και τη Βασιλειάδα του. Και παρότι Χρυσόστομος το βαφτιστικό του, με αγιο - Βασίλη θα τον παρομοιάζαμε.

Όμως σαν τον συνονόματό του άγιο, τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, γνώρισε και το φθόνο και την αχαριστία των ανθρώπων. Συνήθης πληρωμή για όλους όσους μεγαλουργούν. Δίπλα στο πλήθος που τους θαυμάζουν και τους αγαπούν, υπάρχουν και οι ορκισμένοι εχθροί. Έτσι δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης ήπιε κώνειο. Παρόλα αυτά, στην τελευταία αποχαιρετιστήρια επιστολή του θα ζητήσει συγνώμη από όσους στενοχώρησε και θα προσθέσει: "Αυτό έγινε διότι ίσως μέσα στη μέθη της δημιουργίας να ξέφυγα, αλλά όχι εσκεμμένως." Δήλωση που εμπεριείχε και την κατανόηση για όσους τον πολέμησαν, αυτή που στις προσωπικές μας συζητήσεις την ανέφερε με τα λόγια του Ευαγγελίου: "Ου γαρ οίδασι". Ναι, το ήξερε. Και το αναγνώριζε. Πως δεν μπορούσαν να τον καταλάβουν όλοι, πως δεν μπορούσαν να τον ακολουθήσουν όλοι. Και αν και πικραινόταν, κακία δεν κρατούσε σε κανέναν. Μόνο παράπονό του που αυτές οι καταστάσεις ναρκοθετούσαν και υπονόμευαν όσα ονειρευόταν για τον τόπο.

Ένα από τα νέα παιδιά του χωριού, και αριστούχος απόφοιτος της Θεολογίας, θα γράψει για εκείνον:

"Ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης πορεύεται χωρίς κανένα προσωπικό όφελος ή υπολογισμό και πάντα χρησιμοποιεί την ωμή και ρεαλιστική γλώσσα της αλήθειας. Ακοίμητος φρουρός της προόδου, στις ... τρικυμίες κρατάει την ψυχραιμία του και με μακροθυμία αντιμετωπίζει τις αδικίες, τις μικρότητες και τις κακίες. Τα λόγια του ποιητή του ταιριάζουν απόλυτα: "Τον είδα στη ζωή να μάχεται, μα πάντα ανίκητο τον είδα." Ηλίας Μάκος



Βράβευση από το δήμαρχο Μολοσσών και νυν βουλευτή κ. Παντούλα (1999)

Στα τόσα που αναφέρθηκαν για το έργο του αξίζει να προσθέσουμε και λίγα για το δύσκολο ξεκίνημά του:

Τα πρώτα του χρόνια τα έζησε στο χωριουδάκι της ηπειρώτικης παραμεθορίου, που τότε ακόμη λεγόταν Βλαχώρι και σήμερα Πολύδροσο Θεσπρωτίας. Γονείς του ο Λάμπρος Λαμπρίδης και η Καλλιρόη, το γένος Γεωργίου Μάκου.

Το 1926 ξεκίνησε το σχολειό. Δάσκαλός του ο Νικόλαος Μπίτσας, ένα πρόσωπο που κατέκτησε από τότε μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά και του Χρυσόστομου, όπως και όλων των άλλων μαθητών που ευτύχησαν να τον έχουν δάσκαλο. Στο βιβλίο του Ν. Υφαντή που προαναφέραμε διαβάζουμε σχετικά:

"Οι συμβουλές, οι νουθεσίες και η μορφή του δασκάλου του θα τον συντροφεύουν σε όλη του τη ζωή."

Στα 1932 - 33, ο Χρυσόστομος τελειώνει το δημοτικό και παράλληλα αρχίζει να ... εμπορεύεται!!!

"Πήγαινε με τα πόδια στη Βροσίνα και αγόραζε από το παντοπωλείο λάστιχο και σφεντόνες, για τα τσιαμποπούλια, και καραμέλες, που τα πουλούσε στα παιδιά του σχολείου."

Παράλληλα εργάζεται και ως βοσκός. Όπως και τόσα άλλα παιδιά του τόπου του. Και όπως και τα υπόλοιπα αδέρφια του. Εκείνος όμως από τότε είχε ένα μεγάλο όνειρο. Να ταξιδέψει στο Κάιρο. Εκεί που βρισκόταν ήδη ο πατέρας του. Με αγωνία τον καρτερούσε το μικρό αγόρι να γυρίσει, για να τον πάρει κι αυτόν μαζί... Και γύρισε πράγματι κάποια στιγμή ο πατέρας, αλλά χρήματα για τα ναύλα του γιου του δεν είχε. Αποφασισμένος ο Χρυσόστομος για το ταξίδι, βρήκε τον τρόπο να μαζέψει μόνος του τα χρήματα που χρειάζονταν. Έπιασε δουλειά σαν μαστορόπουλο.

Ξεκινούσαν τη δουλειά το πρωί και σταματούσαν το βράδυ. Η πλάτη του παιδιού συχνά γινόταν "λέσι" (= πληγή) από τα βάρη που σήκωνε. Ο νους του όμως ήταν στο μεγάλο ταξίδι κι αυτό του έδινε δύναμη. Δούλεψε ακόμη στη διάνοιξη του δρόμου Ιωαννίνων - Ηγουμενίτσας, άλλοτε κουβαλώντας με καροτσάκι μπάζα και άλλοτε "τσιλικώνοντας" μεταλλικούς κασμάδες.

Τον Απρίλη του 1936 ήρθε επιτέλους η χαρούμενη είδηση: Ορίστηκε η αναχώρηση για Κάιρο. Για τις 22 του Μάη. Πρώτη δουλειά του μικρού Χρυσόστομου ήταν να πάει στην Παραμυθιά, να αγοράσει ... παπούτσια!!! Ως τότε όπως και όλοι οι άλλοι στο χωριό, φορούσε τσαρούχια. Εφτά ώρες ποδαρόδρομος η Παραμυθιά. Κίνησαν χαράματα με άλλους συγχωριανούς και έφτασαν όταν ο ήλιος ήταν πια ψηλά. Κι επιτέλους φόρεσε για πρώτη φορά στα πόδια του παπούτσι, και με πρόκες από κάτω, για να αντέχουν λέει περισσότερο...

"Και η μεγάλη περιπέτεια αρχίζει. Τα μεσάνυχτα της 21ης προς 22α του Μάη, ξεκινούν για το ταξίδι. Το χρονικό του μισεμού του Ηπειρώτη, είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο. Δεν πρόκειται για περιηγητές που ταξιδεύουν να δουν, να μάθουν και να γράψουν για τους τόπους που επισκέπτονται ή να ηρεμήσουν, να γαληνέψουν από την ανία της ζωής τους. Ο Ηπειρώτης, δεν είναι ο χορτασμένος που επιθυμεί να γνωρίσει τον κόσμο, το ταξίδι του δεν γίνεται για την απόλαυση της περιπέτειας, αλλά για την ανάγκη της επιβίωσης. Έτρεχαν οι Ηπειρώτες να βρουν μάλαμα και ασήμι, "να παν καλά, να 'ρθουν καλά, να 'ρθουν καζαντισμένοι". Αμούστακα και απροστάτευτα παιδιά, μακριά από το χάδι της μάνας, σε ξένα χέρια, σε ξένη δούλεψη, ζούσαν άθλια ζωή σε καταγώγια και αποθήκες, όρθια μέρα και νύχτα, να αντιμετωπίζουν βλοσυρά αφεντικά και πολλές φορές να κλείνουν τα κουρασμένα βλέφαρά τους και να κοιμούνται σε μια άκρη του μαγαζιού.

[Όμως... ] Όπου και να ταξιδέψει ο άνθρωπος, μολογούσε ο Χρυσόστομος, όσους νέους ανθρώπους και πολιτείες με τα φτιασίδια τους και αν γνωρίσει, όσα καινούρια πράγματα, ευχαριστήσεις και ηδονές και πλούτη, η επιστροφή στο "ριζιμιό λιθάρι" είναι η πιο γλυκιά, η πιο ευχάριστη. Εκεί τον οδηγεί το ένστικτό του, οι προγονικές μνήμες. Εκεί βρίσκει τη χαρά της λύτρωσης.

Έτσι, 15 μόλις χρονών, ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης βρέθηκε στην Αίγυπτο. Μετά από 9 μέρες ταξίδι. Τόσο χρειαζόταν τότε... Μαζί και με πολλούς άλλους συγχωριανούς. Όλοι τους σχεδόν κακοπληρωμένοι εργάτες και με άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Εκείνος όμως θα ξεκόψει νωρίς. Θα δει όσα οι άλλοι δεν έβλεπαν και θα βρει τον τρόπο να ξεφύγει από τη μιζέρια. Αντί να μείνει στα γιαουρτάδικα που οι υπόλοιποι δούλευαν, θα μπει βοηθός και παιδί για όλες τις δουλειές σε ένα μεγάλο μπακάλικο. Όπως και ο μετέπειτα συνεταίρος του Κώστας Φώτσης. Η δουλειά σκληρή και εξαντλητική. Εκείνος όμως αποφασισμένος να πετύχει.

Στους τρεις μήνες κι έχοντας πια μάθει τα βασικά, ήρθε σε σύγκρουση με τον πατέρα του. Εκείνος τον ήθελε υπάλληλο σε γαλακτοπωλείο. Τόλμησε και του είπε όχι. Ακόμη και μετά από το γερό ξύλο που του έριξε και που το άκουσαν και οι γείτονες, έλεγε ο ίδιος αργότερα με πίκρα. Το ίδιο σκηνικό και λίγο αργότερα, με επιθυμία του παππού αυτή τη φορά να τον στείλει σε καφεκοπτείο. Ξύλο και πάλι αλλά ο μικρός Χρυσόστομος αμετάπειστος. Ήταν τόσο σίγουρος πως μόνο η δουλειά στο μπακάλικο θα τον πήγαινε μπροστά.



Κάτω λοιπόν από αυτές τις συνθήκες, φεύγει οριστικά από την κηδεμονία του πατέρα του και βρίσκει καταφύγιο σε ένα σπίτι που κράταγε το αφεντικό του για τους υπαλλήλους του. Σύντομα η εργατικότητά του οδηγεί σε αύξηση μισθού κι εκείνος φροντίζει αμέσως να ξεκινήσει τακτική αποστολή οικονομικής βοήθειας στη μάνα και στα άλλα αδέρφια του στο χωριό. Παράλληλα ζητά μια ώρα άδεια από τα αφεντικά και ξεκινά μαθήματα Γαλλικών σε νυχτερινή σχολή του Καΐρου, στην "Ξενάκειο".



Λίγο αργότερα, το Σεπτέμβρη του 1938, πληροφορείται το θάνατο της μητέρας του. Ο πόνος του ήταν αβάσταχτος. Δεν είχε απλώς αγάπη για τη μητέρα του, τη λάτρευε όσο λίγα παιδιά έχουν λατρέψει τη μάνα τους.



Η μητέρα του και γιαγιά μας Καλλιρρόη Λαμπρίδη

Την ίδια όμως ώρα ο νους του γυρίζει στα αδέρφια του και αποφασίζει να δώσει ολόκληρο το μικρό κομπόδεμα με τις οικονομίες του στον πατέρα του που θα έφευγε αναγκαστικά για το χωριό, να μαζέψει την ορφανεμένη φαμίλια.

Μένει πια ολομόναχος στην ξενιτιά. Ευτυχώς όχι και χωρίς φίλους. Κι ήταν αυτοί που τότε τον στήριξαν. Όχι οικονομικά, ηθικά και με τις συμβουλές τους. Ο ίδιος αργότερα θα πει χαρακτηριστικά:

"Ευεργεσία δεν είναι να σου δώσουν χρήματα. Μεγαλύτερη ευεργεσία είναι μια σωστή συμβουλή."

Και τότε ξαφνικά ήρθε ο πόλεμος. Και τα πάνω κάτω στις ζωές όλων των ανθρώπων.

Ο Χρυσόστομος, 19 χρονών πια, και με αρκετή εμπειρία στη δουλειά, μετατίθεται στο κεντρικό κατάστημα του αφεντικού του. Το εμπόρευμα περισσότερο και η κίνηση μεγαλύτερη. Αναγκαστική η γνώση και της Αγγλικής στο νέο του πόστο, αφού στο Κάιρο αρχίζουν να καταφθάνουν συμμαχικές δυνάμεις. Φροντίζει και βρίσκει δάσκαλο της Αγγλικής, ένα δικηγόρο πελάτη του καταστήματος. Δίδακτρα όσος και ο μισθός... Οκτώ μήνες και εκατό μαθήματα, για να μάθει τουλάχιστον τα βασικά.

Το αφεντικό σύντομα πρόσεξε την ικανότητα του νεαρού στην εξυπηρέτηση των ξένων. Και τον ξεχώρισε από τους άλλους. Ο μισθός του γίνεται πολύ καλύτερος. Κι εκείνος συνεχίζει να δουλεύει ακόμη πιο σκληρά. Όμως...

υπάρχει και ο πόλεμος. Και η αγάπη για την πατρίδα βράζει στις φλέβες του. Αν και ζούσε εκτός Ελλάδας και θα μπορούσε να κοιτάξει τη δουλίτσα του, εκείνος σπεύδει να καταταχτεί εθελοντής. Τον απορρίπτουν λόγω ... ηλικίας! Περνούν λίγοι μήνες και επιτέλους τον δέχονται. Στην Αεροπορία.



Πήρε μέρος σε πολλές μάχες, τόσο στην Αφρική όσο και στην Ιταλία. Με τη 13η μοίρα, τη μοίρα της Μέσης Ανατολής. Μ' αυτήν και προσγειώνεται στην ελεύθερη Αθήνα, το Νοέμβρη του 1944. Για τη δράση του τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις ηθικών αμοιβών και απολύθηκε με ειδικότητα μηχανικού αεροπλάνων.



Το Νοέμβριο του 1945 επιτέλους αποστρατεύεται και γυρίζει πια στην Αίγυπτο. Είναι 24 χρονών και γεμάτος όνειρα. Και ξέρει πια και πως θα τα πετύχει. Το κλειδί για το Χρυσόστομο λέγεται ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ. Και ξέρει και με ποιους. Δυο συγχωριανούς και φίλους του, τον Κώστα Φώτση και το Σταύρο Μάκο. Οι τρεις τους ιδρύουν ... μυστική εταιρεία, κατά τα πρότυπα της Φιλικής που ήξεραν από το σχολείο. Υπογράφουν μάλιστα και καταστατικό. Οι όροι άκρως περίεργοι. Πρέπει να παντρευτούν, να συμβουλευτούν τους συνεταίρους τους για την επιλογή της συντρόφου τους, θα στεφανώσουν ο ένας τον άλλο, αν κάποιος από τους τρεις αποβιώσει οι άλλοι δύο θα αναλάβουν όλα τα οικονομικά βάρη της οικογένειάς του, το 5% των κερδών θα στέλνονται στο χωριό (ήταν και οι τρεις από το ίδιο χωριό) για κοινωφελή έργα, υποτροφίες και βοηθήματα φτωχών... Διευθυντής ορίζεται ο Χρυσόστομος, καθώς εκείνος είχε και την ιδέα αυτού του μυστικού συνεταιρισμού.

Τώρα, δεκαετίες μετά, ξέρουμε πως εκείνα τα παλικαράκια τήρησαν με ευλάβεια όλους τους όρους που συνυπέγραψαν. Και ξέρουμε πως η συνεργασία τους στάθηκε η αρχή της μεγάλης επιτυχίας τους στο εμπόριο. Ξεκίνησαν με ένα μικρό κατάστημα, το 1947, και μέσα σε λίγα χρόνια είχαν 9 πολυτελή καταστήματα στο Κάιρο. Από το 1950 η μυστική τους εταιρεία γίνεται νόμιμη και φανερή και συνεταιρίζονται και με τα παλιά αφεντικά τους.

Το 1951 ζουν ώρες αγωνίας με την επανάσταση που ξεσπά στην Αίγυπτο. Ως και η ζωή τους μπήκε σε κίνδυνο. Αλλά και η ζωή των οικογενειών τους, καθώς σύμφωνα και με το καταστατικό τους είχαν φροντίσει να δημιουργήσουν οικογένεια.

Ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης είναι πια και πατέρας. Από το 1947 έχει παντρευτεί μια Ελληνίδα της Αιγύπτου, την Αφροδίτη Γράβου, με καταγωγή από τα Κούρεντα Ιωαννίνων. Λίγο αργότερα αποκτούν το πρώτο τους παιδί, την Καλλιρρόη. Και σύντομα συμπληρώνεται η ευτυχία τους από τον ερχομό του Χρήστου.

Η καταστροφή όμως του '51 σωριάζει σε ερείπια όλα όσα οι τρεις συνεταίροι με τεράστιο κόπο είχαν πετύχει. Τα καταστήματά τους καίγονται και λεηλατούνται. Και μόνο ένα κατάστημα γλιτώνει.

Ο Χρυσόστομος όμως δεν το βάζει κάτω. Του αρκεί που γλίτωσαν οι ζωές τους. Ανασκουμπώνονται και λίγο οι αποζημιώσεις από το Αιγυπτιακό κράτος, λίγο η σκληρή δουλειά, καταφέρνουν σύντομα να ορθοποδήσουν και πάλι. Το 1952 μάλιστα ιδρύουν και γραφείο εισαγωγών. Το 1954 κάνουν και νέο συνεταιρισμό και επεκτείνουν την επιχειρηματική τους δράση και στα ζαχαροπλαστεία. Έτσι αν και το 1959 πεθαίνει ο ένας από τους τρεις βασικούς του συνεργάτες, ο Κώστας Φώτσης, η επιχειρηματική δράση των άλλων δύο συνεχίζεται αμείωτη και επεκτείνεται σε νέες συνεργασίες αλλά και εκτός Αιγύπτου, στην Ελλάδα και στη Νότιο Αφρική.

Από το 1962 όμως αρχίζει η συρρίκνωση των καταστημάτων της Αιγύπτου. Κάποια πουλιούνται, καθώς ο Χρυσόστομος Λαμπρίδης εγκαθίσταται στην Αθήνα και μεταφέρει πλέον εκεί το ενδιαφέρον των δραστηριοτήτων του. Τα παιδιά του έχουν ήδη μεγαλώσει αρκετά και εκείνος θέλει να πάρουν την καλύτερη δυνατή μόρφωση.

Παράλληλα, και από τα χρόνια ακόμη που ζούσε στην Αίγυπτο, βρίσκει πάντα χρόνο να ασχολείται και με τα κοινά. Όπως βρίσκει χρόνο να αλληλογραφεί με δεκάδες ανθρώπους. Η αλληγραφία υπήρξε μια από τις μεγάλες του αγάπες. Υπήρξε όχι μόνο άνθρωπος με πολυσχιδή δράση αλλά και με ευρύτατο κύκλο φίλων. Πώς τα προλάβαινε και τα κατάφερνε όλα; Εποχή έχουν αφήσει και οι εορταστικές εκδηλώσεις που διοργάνωνε ως μέλος διαφόρων συνδέσμων και συλλόγων.



Παρασημοφόρηση από τον πατριάρχη Αλεξανδρείας

Συμπαραστάτης του και συνοδοιπόρος στην εντυπωσιακή του διαδρομή η σύντροφος της ζωής του, η Άφρω του. Στο βιβλίο του Ν. Υφαντή διαβάζουμε:

"Η πορεία στη ζωή τους ταυτίστηκε απόλυτα. Η ψυχή του ενός υπεισήλθε στην ψυχή του άλλου και απετέλεσαν ένα αρμονικό σύνολο. "

Κι αυτό κράτησε ως και την τελευταία ώρα. Δίπλα του εκείνη ακούραστη και ακοίμητη στους τελευταίους δύσκολους μήνες. Η θεία Αφροδίτη, μια ξεχωριστή γυναίκα, μια αληθινή αρχόντισσα. Με εκείνη την παιδεία που οι παλιοί Αιγυπτιώτες είχαν. Και που βρήκε το ταίρι της στην ορμή για δημιουργία του νέου παιδιού από την Ήπειρο, του αυτοδημιούργητου επιχειρηματία Χρυσόστομου Λαμπρίδη. Αδύνατον να φανταστώ αυτούς τους δύο ανθρώπους χωριστά. Γι' αυτό και η σκέψη μας αυτές τις ώρες είναι κοντά της και ο πόνος της πόνος μας.

Σε εκείνη και στα αγαπημένα μας ξαδέρφια, τη Ροδούλα και τον Τάκη, στέλνουμε όλη μας την αγάπη. Να ζήσουν και να θυμούνται τον εκλεκτό άνθρωπο, τον αφοσιωμένο σύζυγο και το στοργικό πατέρα.

Και για εκείνον που μας έφυγε:

Καλό ταξίδι, θείε Χρυσόστομε.

Η μνήμη σου θα μείνει αιώνια, να παραδειγματίζει και να διδάσκει τους ανθρώπους ήθος, γενναιότητα και ορμή για ζωή, δημιουργία, κοινωνική προσφορά. Είθε ελαφρύ να είναι το χώμα που θα σε σκεπάσει σε λίγο. Και ας μην είναι το χώμα της πατρίδας. Έτσι κι αλλιώς αγαπημένε μου θείε:

Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος.



Κουνήθηκε η αγαπημένη μας Αστυπάλαια


Με χορό ξεκίνησε τη Σαρακοστή η αγαπημένη μας Αστροπαλιά. Και τι χορό! Της τάξης των 5 Ρίχτερ περίπου!!! Δύο μόλις λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, όπως ενημερώνουν τα διάφορα Γεωδυναμικά Κέντρα:



Το επίκεντρο όπως βλέπετε στο χάρτη ήταν στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Αστυπάλαια και στην Κω. Αν και σε άλλους χάρτες - άλλων κέντρων - το επίκεντρο εμφανίζεται νότια...



Όπως στο χάρτη που δημοσιεύει το European-Mediterranean Seismological Centre από το οποίο και σημειώνουμε και τα ακόλουθα στοιχεία:

Magnitude mb 4.7
Region DODECANESE ISLANDS, GREECE

Date time 2009-03-02 at 22:02:06.5 UTC
Location 36.33 N ; 26.39 E
Depth 10 km
Distances 159 km NE Iráklion (pop 137,154 ; local time 00:02 2009-03-03)
87 km SW Kálimnos (pop 10,002 ; local time 00:02 2009-03-03)
28 km S Astipálaia (pop 1,129 ; local time 00:02 2009-03-03)

Εμείς θα προτιμήσουμε την πρώτη εκδοχή... Για τον απλούστατο λόγο ότι μας φαίνεται πολύ πιο πιθανό απ' την ανατολή να σημειώθηκε σεισμός - τέτοια ανατολή που έχει η Αστυπάλαια!!! (Ευτυχώς που ούτε θύματα ούτε ζημιές σημειώθηκαν, κι έτσι έχουμε κέφια να κάνουμε και πλακίτσα... )

Λοιπόν, για να σας πείσουμε κι εσάς λέμε να δημοσιεύσουμε μερικές φωτογραφίες της ανατολής στην Αστυπαλιά, για να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα:









Παλιό Λιμάνι - 22 Αυγούστου 2008

Ώρα 6.41 π.μ. - 6.59 π.μ.

Κι ακολουθούν από το Κάστρο της Αστροπαλιάς:







26 Αυγούστου 2008

Ώρα 6.15 π.μ. - 6.48 π.μ.






Αστυπάλαια...

Που σήμερα λέει ταρακουνήθηκε από τον Εγκέλαδο! Στέλνουμε σε όλους τους φίλους μας στο νησί την αγάπη μας. Και τους λέμε ότι μετράμε κιόλας μέρες για να ξαναβρεθούμε κοντά τους. Εδώ δε μας σταματάν ούτε οι εφοπλιστές με τα απαράδεκτα δρομολόγιά τους για το νησί, ο σεισμούλης θα μας εμποδίσει;

Με την ευκαιρία... Όστις επιθυμεί αυτό το καλοκαίρι να κατεβεί Αστυπάλαια, ας φροντίσει τουλάχιστον τρεις μήνες πριν για εισιτήριο επιστροφής. Αλλιώς θα υποχρεωθεί να γυρίσει μέσω Νάξου ή Πάρου και θα πληρώσει σχεδόν διπλό εισιτήριο.

Πέρυσι το έφτασα μέχρι Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας το θέμα και αυτή ήταν η τελική απάντηση που έλαβα. Για ποιο σεισμό λοιπόν να ανησυχήσουμε; Άλλα είναι που "καίνε" την Αστυπαλιά και όσους την αγαπάνε...

____________

Δείτε το αφιέρωμα στην Αστυπάλαια στο φόρουμ του Homa Educandus:

http://educandus.forumotion.com/forum-f9/

Και το blog Αστυπάλαια που έχουμε αφιερώσει στο λατρεμένο μας νησί:

http://astypalia.pblogs.gr/


Αφιέρωμα στην Κατερίνα μας