ΚΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΑΡΓΩ


Το HOMA EDUCANDUS στηρίζει την προσπάθεια της ΑΡΓΩ - σωματείο Ναυτικών Γονέων Παιδιών με ειδικές ανάγκες.


Μέρες που είναι θυμηθείτε να πάρετε κάρτες της ΑΡΓΩ για να στείλετε μαζί με τις ευχές στους φίλους σας και το μήνυμα της ανθρωπιάς και της ευαισθησίας.


Σας δίνουμε σχετικά στοιχεία από το οπισθόφυλλο της καρτούλας που δημοσιεύσαμε, για να μπορέσετε να επικοινωνήσετε με την ΑΡΓΩ:








Χρόνια Πολλά


Η Καπετάνισσα και το Πλήρωμα

του HOMA EDUCANDUS


εύχονται σε όλους και όλες

ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ!




Χριστουγεννιάτικα δώρα για όλους τους καλούς μας φίλους:



Και για τους μικρούς μας φίλους ή όσους αισθάνονται πάντα παιδιά:




ΑΠΟ ΠΑΡΤΗ ΚΑΙ ΣΗΚΩΤΗ, ΣΤΟ "ΤΟΝ ΠΗΡΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΗΚΩΣΕ"

Αναδημοσιεύουμε από το ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ μια εξαιρετική κριτική για πρόσφατα δημοσιευμένο στον τύπο άρθρο που αφορά την Ηπειρώτικη Πολυφωνία. Τα στοιχεία που δίδονται είναι εξόχως διαφωτιστικά για πολλά σημεία που προκαλούν απορίες και συγχύσεις σε όσους αγαπούν μεν το είδος αυτής της μουσικής αλλά δεν είχαν την ευκαιρία να μάθουν κάτι περισσότερο από αξιόπιστες πηγές.





Ευπρόσδεκτη κάθε προσπάθεια παρουσίασης και προβολής της ηπειρώτικης πολυφωνίας ιδιαίτερα σε πεδία που δεν το συνηθίζουν. Με χαρά πληροφορηθήκαμε ότι στο τεύχος Δεκεμβρίου του περιοδικού "ΔΙΦΩΝΟ" περιλαμβάνεται άρθρο για το "ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ" της Κέλλυς Κυλίτου και σπεύσαμε να το διαβάσουμε.

Το άρθρο προσπαθεί να προσεγγίσει ένα θέμα που έχει πολύ ταλαιπωρηθεί στο παρελθόν στις διάφορες παρουσιάσεις του. Η προσέγγιση στηρίζεται στην παράθεση του ευρύτερου μουσικολογικού πλαισίου, στην ιδιαίτερη εστίαση ως προς τις ανημίτονες πεντατονικές κλίμακες, στην παρουσίαση των ρόλων που απαρτίζουν την πολυφωνική ομάδα και καταλήγει σε μικρή αναφορά στη δισκογραφία του είδους. Οι αδρές γραμμές του άρθρου πιστοποιούν την προσπάθεια σοβαρής προσέγγισης του θέματος.

Τι γίνεται, όμως, όταν προσπαθήσουμε να παρακολουθήσουμε αναλυτικά το κείμενό του; Εκεί ξεκινούν οι απορίες μας, οι ενστάσεις, τα ερωτηματικά μας. Το κείμενο συχνά ακολουθεί ανεξήγητες διαφυγές από το θέμα του δίχως προσπάθεια στοιχειώδους τεκμηρίωσης των αναφορών.

Όπως κάπου στην αρχή του που ενώ προλογίζει ως θέμα το πολυφωνικό τραγούδι της Ηπείρου άξαφνα ακολουθεί μια παράγραφος με τίτλο και θέμα "Μοιρολόγια και σκάροι", ασύνδετη με τα πριν και τα μετά, παρότι επί της ουσίας θα μπορούσε κάλλιστα να συνδεθεί (ως δείγματα οργανικής πολυφωνίας).

Το άρθρο δεν αποφεύγει τις θεωρίες μονογένεσης που χρόνια πολλά βασανίζουν το σώμα της λαϊκής πολυφωνίας. Προσδιορίζει ως γενέτειρα το Πωγώνι, αποδίδει τη μουσική βάση του στην "αδιαμφισβήτητη ελληνική αρμονία" ενώ μπαίνει στον πειρασμό να προσδιορίσει γεωγραφικά και αυτή τη γένεση της πεντατονίας, η οποία "πρωτοσυναντάται στην πεδιάδα της Δωδώνης όπου κατοίκησαν οι Σέλλοι" (ναι, οι Σελλοί μετονομάστηκαν, ο τόνος στο Σέλλοι, δεν ήταν τυπογραφικό, το αναφέρει και αλλού).

Η θεωρία της μονογένεσης επανέρχεται ως άποψη περί της διάδοσής του, εκεί που αναγράφεται ότι "το ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι εξαπλώθηκε πέρα από τα σύνορα, επέδρασε μουσικά στις όμορες περιοχές", αναφέροντας τις εμφανίσεις παρόμοιων φωνητικών εκφράσεων "κατά καιρούς" (!) σε περιοχές της πρώην Γιουγκοσλαβίας, της Κάτω Ιταλίας, "περιοχές με μακροχρόνιες σχέσεις με τον ελληνισμό".

Κατακλείδα της αναφοράς της ...διάδοσης της ηπειρώτικης πολυφωνίας μια νέα άσχετη διαφυγή του άρθρου που κάποιες στιγμές δείχνει αλλού να προσπαθεί και αλλού να ξεφεύγει: "αντίστοιχοι πολιτιστικοί δεσμοί παρατηρούνται και ανάμεσα στα Βαλκάνια και περιοχές της Σκανιδαβίας" (συγνώμη, αυτό που κολλάει τώρα;)

Το άρθρο κάποιες στιγμές δεν ακολουθεί ούτε τη δική του λογική, όταν, για παράδειγμα, αναφέρει ότι το πολυφωνικό τραγούδι αφομοίωσε νέα χαρακτηριστικά από τη βυζαντινή μουσική για να αναφέρει ως επεξήγηση αμέσως μετά ότι το ισοκράτημα ως κοινό δομικό χαρακτηριστικό των δύο μουσικών εκφράσεων δεν υπήρχε στην πρωτογενή αυθεντική μορφή της εκκλησιαστικής βυζαντινής μουσικής η οποία ήταν μονοφωνική. Μα τότε, ποιος επηρέασε ποιον;

Κάπου πιο κάτω το άρθρο ανακαλύπτει ότι ο παρτής και ο κλώστης προσπαθούν να μιμηθούν την πολυφωνική ερμηνεία της γκάιντας που δεν απαντάται συχνά στην ηπειρώτικη μουσική παράδοση. Μα αφού οι ρίζες της πολυφωνίας ανάγονται στους αρχαίους Σέλλους (με το συμπάθιο), πως η συγγραφέας κατάφερε να διακριβώσει τη συγκριτική παλαιότητα γκάιντας και πολυφωνικού για να αποδώσει σχέσεις επιρροής μεταξύ τους; Ίσως και εδώ η απάντηση να είναι στην πεδιάδα της Δωδώνης (στο μαντείο ίσως...)

Δεν θα σταθούμε πιο αναλυτικά, σε παρατηρήσεις για την ακρίβεια των μουσικολογικών σχολίων τα οποία κάποιες στιγμές χαρακτηριστικά παραπλανούν - πχ η λαλιά που αναφέρεται ότι τραγουδά ό,τι και ο γυριστής μια οκτάβα ψηλότερα, δεν τραγουδά ό,τι ο γυριστής αλλά εβδόμες πάνω από την τονική του τραγουδιού).

Ούτε θέλουμε να αναφερθούμε σε άλλες κοινοτυπίες που αναπαράγονται από το άρθρο και που βασανίζουν πλήθος ανάλογων προσεγγίσεων - πχ τα στερεότυπα περί κορυφαίων που είναι τάχα οι παρτήδες και που δεν είναι μάλιστα απλά κορυφαίοι αλλά "αρχηγοί" και δίνουν "κατευθυντήριες γραμμές στα μέλη της ομάδας".

Το μόνο που θα θέλαμε να προτρέψουμε την άγνωστή μας Κέλλυ (η αρθρογράφος) είναι να ζήσει από λίγο κοντύτερα το θέμα της γιατί καλές οι πληροφορίες που αποκομίζει από τη βιβλιογραφία αλλά όταν περιορίζεσαι σε αυτές δίχως ιδία άποψη εύκολα παρασύρεσαι σε κοινοτυπίες άστοχες και λάθος γενικεύσεις. Έτσι εύκολα οι Σελλοί μετονομάζονται, έτσι εύκολα το φωτογραφικό υλικό του άρθρου σου είναι ένας χορευτικός όμιλος από τη Δερόπολη που πέρα από τη συνάφεια καταγωγής δεν έχει κάποια σχέση με το πολυφωνικό τραγούδι- όσο ωραίες και να ‘ναι οι φορεσιές και οι κοπέλες.

Έτσι εύκολα η παρουσίαση της δισκογραφίας, πέρα από ελλιπέστατη, δείχνει ότι η μόνη της γνώση περιορίζεται στο εξώφυλλο των δίσκων και μάλιστα στην κακή κατανόηση των αναγραφομένων σε αυτά (ο δίσκος "ΤΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ" μετονομάζεται σε "ΑΠΟ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΠΩΓΩΝΙΟΥ" γιατί ο υπότιτλος κατανοείται ως τίτλος). Είμαστε σίγουροι ότι δεν άνοιξε το συγκεκριμένο δίσκο - θα έβλεπε ότι εκεί έχει συνεργαστεί ο Λάμπρος Λιάβας και όχι στις ακαθόριστες "σημαντικές δισκογραφικές δουλειές με ηπειρώτικα πολυφωνικά" που αναφέρονται επιπρόσθετα στην προαναφερόμενη έκδοση.

Έτσι εύκολα, άγνωστή μας Κέλλυ, συσχετίζεις τη διττή ονομασία παρτής ή σηκωτής με την "παροιμιώδη φράση "τον πήρε και τον σήκωσε"". Έτσι εύκολα, μεταξύ μας, σε παίρνει και σε σηκώνει....
  • ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όσους ενδιαφέρει ιδιαίτερα το ζήτημα της Ηπειρώτικης Πολυφωνίας, μπορούν να δουν και το σχετικό διάλογο γύρω από το άρθρο αυτό στο φόρουμ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ.

ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Μια εξαιρετική εκδήλωση ετοιμάζει για αύριο το βράδυ, Πέμπτη, 20 Δεκεμβρίου, η μουσική σκηνή ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ. Πρωταγωνιστές τα μέλη του πολυφωνικού σχήματος ΧΑΟΝΙΑ.




Θέμα της συναυλίας: ΕΡΩΤΑΣ & ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ


Το πολυφωνικό σύνολο "ΧΑΟΝΙΑ" με το ενδεκάχρονο ταξίδι στα πολύμορφα τοπία του πολυφωνικού τραγουδιού σε ένα πρόγραμμα που αναδεικνύει τον τρόπο που η ηπειρώτικη πολυφωνία προσεγγίζει τις αρχετυπικές έννοιες του έρωτα και του θανάτου. Με τη "Χαονία" συμπράτει ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΡΕΤΣΟΣ, κλώστης από το Χλωμό Βορείου Ηπείρου. Σόλο κλαρίνο σε μοιρολόγια και σκάρους ο ΘΩΜΑΣ ΛΩΛΗΣ.

τι λέτε, συνταξιδεύουμε;

________________________
  • κρατήσεις: 2109270628, ώρα έναρξης καθημερινές 10 μμ αυστηρά,
    Παρασκευή & Σάββατο 10:30 μμ χαλαρά

ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ:

Όπως ανακοίνωσαν σήμερα οι διοργανωτές της συναυλίας στο πρόγραμμα θα λάβει μέρος και μία από τις καλύτερες φωνές της Πολυφωνίας, η Κατερίνα Μπελιέρη από τη Χειμάρρα. Η βραδιά προβλέπεται μαγική και αξέχαστη για όσους καταφέρουν να τη χαρούν...

ΠΕΜΠΤΗ: ΠΑΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ - ΒΟΥΛΗ 14.30

Εκδήλωση διαμαρτυρίας για την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού

(20/12/2007 στις 2:30 στη Βουλή)





Αθήνα 17/12/2007
Προς Τους Συλλόγους Εκπαιδευτικών του Λεκανοπεδίου




Οι φορείς της Εκπαίδευσης ΔΟΕ, ΟΛΜΕ, ΠΟΣΔΕΠ, ΑΣΓΜΕ, ΠΟΣΕΕΔΙΠ, ΟΔΠΤΕ και Φοιτητικοί Σύλλογοι καλούν τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τους φοιτητές και τους εργαζόμενους στην εκδήλωση διαμαρτυρίας που διοργανώνουν στις 20 Δεκεμβρίου ΄07, ημέρα ψήφισης του νέου Προϋπολογισμού, στις 2:30 μ.μ., έξω από τη Βουλή.

Για να εκφράσουμε τις διεκδικήσεις μας για δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους τους πολίτες και για αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και αποδοχές των εκπαιδευτικών. Για να διεκδικήσουμε τα εργασιακά και ασφαλιστικά μας δικαιώματα.

Για να απαιτήσουμε την αύξηση των δαπανών για την παιδεία. Για να απαιτήσουμε την υποχρέωση της πολιτείας να εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις σε υποδομή, θεσμούς και καλά αμειβόμενο εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό, ώστε το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα να μπορεί να ανταποκριθεί στον κοινωνικό του ρόλου, να προσφέρει υψηλής στάθμης δωρεάν δημόσια εκπαίδευση σε όλους τους πολίτες.

Για να εκφράσουμε την αντίθεσή μας στον αντιλαϊκό, αντιεκπαιδευτικό προϋπολογισμό που μειώνει τη χρηματοδότηση της παιδείας. Την αντίθεσή μας στην πολιτική που χρησιμοποιεί την υποχρηματοδότηση ως μέσο για να επιβληθεί στην εκπαίδευση η εμπορευματοποίηση και η ιδιωτικοποίηση, στην πολιτική που υποβαθμίζει τους εκπαιδευτικούς με τους χαμηλούς μισθούς και τις ελαστικές σχέσεις εργασίας.

Για να διεκδικήσουμε τη μη εφαρμογή της οδηγίας για την αναγνώριση των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών που οδηγεί στην υποβάθμιση των σπουδών, στην απαξίωση των πτυχίων, που ακυρώνει τα συλλογικά επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων και επιβάλλει τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, παραβιάζοντας το άρθρο 16 του Συντάγματος, του οποίου το κίνημα παιδείας δεν επέτρεψε την αναθεώρηση.

ΤΟ ΦΟΡΟΥΜ HOMA EDUCANDUS




Το forum HOMA EDUCANDUS αποτελεί το σημείο συνάντησης και διαλόγου του ομώνυμου δικτύου blogs. Αποτελεί συλλογική προσπάθεια και διευθύνεται από τα μέλη που έχουν ρόλο συντονιστή στις διάφορες θεματικές ενότητες. Τυπικά στο ρόλο του admin είναι η Δανάη που έχει και τη νομική ευθύνη για οτιδήποτε αφορά το φόρουμ.

Τα αντικείμενα των διαλόγων εκτείνονται σε μεγάλη γκάμα θεμάτων και μπορεί κανείς να σχηματίσει καλύτερη άποψη από τον πίνακα ευρετηρίου του φόρουμ.

Πρωτεύον ζήτημα θεωρούμε τις συζητήσεις για το έργο του Δημήτρη Λιαντίνη, τον οποίο άλλοι από μας είχαν δάσκαλο και άλλοι γνώρισαν και αγάπησαν μέσα από τα βιβλία του. Ο τρόπος που προσεγγίζουμε το έργο του Λιαντίνη εδράζεται στην ελευθερία της σκέψης αφενός και στο σεβασμό της μνήμης του αφετέρου, με σκοπό και τέλος τη βίωση της αλήθειας. Ταυτόχρονα σεβόμαστε και εκτιμούμε όποιον άλλον προωθεί το έργο του Λιαντίνη, τόσο στο διαδίκτυο όσο και στην αληθινή ζωή. Δεν αποτελούμε όμως ούτε προέκταση ούτε κρίκο κανενός άλλου χώρου που έχει αντικείμενο το Λιαντίνη ή το έργο του. Κοινή απόφαση των συμμετεχόντων στη διεύθυνση του φόρουμ είναι η προάσπιση της ανεξαρτησίας του χώρου και η διαφύλαξη του δικαιώματος της αυτονομίας της σκέψης μας. Θεωρούμε ότι μια τέτοια στάση είναι η μόνη που αρμόζει σε όσους ασχολούνται με τη φιλοσοφία του Λιαντίνη.

Μέλος του φόρουμ μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε το επιθυμεί, αρκεί να αποδέχεται τους όρους χρήσης και τους αρχές λειτουργίας. Επειδή είναι βασικό ζήτημα για μας η προάσπιση της ποιότητας του διαλόγου και δε θέλουμε σε καμία περίπτωση να μετατραπούμε σε στέκι για αργόσχολους και αμπελοφιλοσοφούντες, θα είμαστε τυπικοί στην εφαρμογή των κανόνων λειτουργίας. Προτιμούμε λιγότερα μέλη και περισσότερη ποιότητα και όχι το αντίθετο. Το ίντερνετ δεν αποτελεί τρόπο ζωής αλλά μια δυνατότητα του σύγχρονου τρόπου ζωής για πληροφόρηση και επικοινωνία. Έχουμε γνωρίσει και τους άρρωστους τρόπους χρήσης του και δεν επιθυμούμε να τους αναπαράγουμε. Αν μάλιστα δεν καταφέρουμε να δώσουμε στο χώρο αυτό τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε, θα προτιμήσουμε να πατήσουμε ντιλίτ και να κλείσουμε τους υπολογιστές μας. Υπάρχουν πολλά πράγματα που αγαπάμε για να γεμίσουν δημιουργικά το χρόνο μας. Μικρή γεύση δίνουν τα αντικείμενα των ενοτήτων του φόρουμ.

Το περιβόλι του κυρ Νίκου

Μια εξαιρετική εκδήλωση έχει προγραμματίσει για σήμερα, Σάββατο, 15 του Δεκέμβρη, ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νέας Σμύρνης.


Η εκδήλωση όπως βλέπετε και στην πρόσκληση είναι ένα μουσικό οδοιπορικό στον περιβόλι του κυρ Νίκου, του Νίκου του Γκάτσου.

Ξεναγοί και οδοιπόροι η μουσική παρέα του συλλόγου μας. Προσκεκλημένοι όλοι όσοι λατρεύουν τέτοια οδοιπορικά...

Η διαδρομή περιλαμβάνει μουσική αλλά και λόγο. Σας δίνουμε και το χάρτη για να βρείτε πιο εύκολα το περιβόλι του κυρ Νίκου. Η είσοδος είναι δωρεάν αλλά προαπαιτούμενο είναι η καλή διάθεση για ένα όμορφο παρεΐστικο απόγευμα. Για το βράδυ, κάποιο στέκι της περιοχής θα βρεθεί για να συνεχίσουμε...




Προβολή μεγαλύτερου χάρτη

Ποιος είδε ψάρι σε βουνό;;;

Σας βεβαιώνω πως όχι εγώ...


Όμως η πλούσια φαντασία του λαού μας με τέτοιο παράξενο στίχο αρχινά ένα από τα ωραιότερα σε στίχους τραγούδια του. Το αλιεύσαμε σήμερα (κι εδώ η λέξη ταιριάζει γάντι... ) στο νεοσύστατο φόρουμ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ και το οποίο έχει βαλθεί να μας τρελάνει με τον πλούτο του υλικού που καθημερινά μας προσφέρει.



Τεχνικά βάλαμε κι εμείς το χεράκι μας να στηθεί ο χώρος και όσο βλέπουμε τα κατορθώματά του όλο και γεμίζουμε κρυφή περηφάνια. Αν και πρέπει να το πούμε και δημόσια ότι οι τεχνικές ατέλειες που θα διαπιστώσετε πηγαίνοντας εκεί... δεν είναι λόγω δικής μας αδυναμίας. Αλλά εξαιτίας συνειδητής άρνησης του αφεντικού του χώρου να έχει στραμμένη την προσοχή του σε οτιδήποτε άλλο εκτός από το μουσικό μέρος!!! Θα σας γελάσω αν αυτό είναι καλό ή κακό... Όπως και να έχει όμως, το σίγουρο είναι πως αυτό το μουσικό μέρος μας έχει αφήσει άφωνους ακόμα κι εμάς που χρόνια παρακολουθούμε το έργο του Αλέξη.



Ειδικά σήμερα με το νέο τραγούδι που μας πρόσφερε (και σημειώνουμε ότι καθημερινά μας δίνει και ένα νέο τραγούδι και μάλιστα συνήθως τελείως άγνωστο... )



Αναδημοσιεύουμε τους στίχους (και τα σχόλια) για να διαπιστώσετε και μόνοι σας για τι θησαυρούς μιλάμε:


Ποιος είδε ψάρι στο βουνό


και θάλασσα σπαρμένη,
ποιος είδε κόρη λυγερή
στα κλέφτικα ντυμένη:
Τέσσερις χρόνους περβατεί
μ’ αρματολούς και κλέφτες,
κανείς δε την εγνώρισε(ν)
από τη συντροφιά της.
Και μιαν αυγή και μια λαμπρή,
μια ‘πίσημη(ν) ημέρα,
βγήκαν να παίξουν το σπαθί,
να ρίξουν το λιθάρι,
κόπηκε τ’ ασημόκουμπο
κι εφάνη το βυζί της.
Κανένας δεν την λόγιασε
από τα παλικάρια,
μον’ ‘να μικρό κλεφτόπουλο,
σκυφτό χαμογελά της:
- Τι έχεις, βρε βλάμη, και γελάς,
τι έχεις και χαμοβλέπεις;
- Είδα τον ήλιο πο’ ‘λαμψε
κι έφεξε το φεγγάρι,
είδα και το βυζάκι σου,
που ‘ν’ άσπρο σαν το χιόνι.
- Σώπα, μωρέ κλεφτόπουλο,
μιλιά μη μολογήσεις,
και να σε πάρω ψυχογιό,
βαριά να σε πληρώνω,
για να βαστάς το νταμασκί
και το χρυσό τουφέκι.
- Εγώ δε θέλω ψυχογιός,
βαριά να με πληρώνεις,
να σου βαστώ το νταμασκί
και το χρυσό τουφέκι,
σε θέλω για γυναίκα μου
και άντρα να με πάρεις.
- Ποιος πει το «θέλω» ‘μένανε,
πρέπει και ‘να άξιος,
να ‘ναι πρωτοπαλίκαρο
και κλεφτοπολεμάρχης.
- Το ζήτημά σου είναι βαρύ,
μα ‘ν θέλ’ θα γίνει,
αν θέλ’ ο θεός να αγαπάς,
πρώτος απ’ όλους είμαι.
Δείξε μου που ΄ναι οι φωτιές,
οι σπαθισμοί, τα βόλια
Κι εγώ για την αγάπη σου
θα πέσω πρώτος σ’ όλα.




Μεταγραφή από τo βιβλίο του ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΑΤΣΑΛΙΔΑ "ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ". Το τραγούδι καταγράφεται και στις συλλογές των ΦΩΤΙΟΥ-ΛΥΤΗ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΥ, ΝΙΚΑ. Περισσότερα στοιχεία για τη βιβλιογραφία του ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού στην ιστοσελίδα μας www.polyphonic.gr. Η τόλμη του θέματος και των στίχων χαρακτηρίζει, σε κάποιο βαβμό, το πολυφωνικό τραγούδι στο σύνολό του. Το σπάνιο μουσικό είδος, το αγριολούλουδο του λαϊκού πολιτισμού μας που επιβίωσε σε τόπους παραμεθόριους, γεωγραφικά και κοινωνικά απομονωμένους διέσωσε μια ματιά συγκριτικά δυσδιάκριτη στο δημοτικό τραγούδι του υπόλοιπου ελλαδικού χώρου, το οποίο συχνά υπάκουσε στην εξέλιξη των ηθικών επιταγών της κοινωνικής εξέλιξης. Η μεταγραφή πραγματοποιήθηκε από το Λουκά Μάκο στο πλαίσιο του προγράμματος "ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ" που υλοποιεί η ΜΚΟ "ΑΠΕΙΡΟΣ". Σχολιασμός Α.Λ.



ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ

Όταν τον Ιούνιο του '98 ο Δημήτρης Λιαντίνης ξάφνιασε γνωστούς και άγνωστους, θυμόμαστε όλοι με φρίκη τα κοράκια της δημοσιογραφίας να αρπάζουν το "θέμα" προς ίδιον όφελος και την ίδια ώρα τα μηχανάκια της agb να αρπάζουν φωτιά.

Χρειάστηκε να περάσουν οι πρώτες δύσκολες εβδομάδες για να μπορέσει να ακουστεί επιτέλους και μια σοβαρή φωνή για το φιλόσοφο και το έργο του, μια φωνή σεμνή από ανθρώπους που γνώρισαν το Λιαντίνη και τον αγάπησαν και γι' αυτό φωνή με γνώση. Αναφέρομαι στο άρθρο της ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ, του αξιόλογου παιδαγωγικού περιοδικού που επί σειρά ετών αρθρώνει λόγο σοβαρό στο χώρο της εκπαίδευσης για όλα τα σοβαρά θέματα που απασχολούν τους δασκάλους.

Όπως όμως συμβαίνει στις πλείστες των περιπτώσεων, τέτοια έντυπα είναι καταδικασμένα να μην πουλάνε... Σήμερα, Σάββατο 8 Δεκέμβρη, το αγαπημένο αυτό περιοδικό, βλέποντας ορατό τον κίνδυνο να κλείσει, μας καλεί σε πάρτι - συμπαράστασης και οικονομικής ενίσχυσης:



στο Στέκι Μεταναστών (Τσαμαδού 13, Εξάρχεια)



Ας είμαστε όλοι όσοι αγαπήσαμε την ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ απόψει εκεί. Όπως κι εκείνη ήταν δίπλα μας τόσα χρόνια...

Καλούμε στο πάρτι αυτό και όσους αγαπούν το Δημήτρη Λιαντίνη, για να τιμήσουν το έντυπο που πρώτο μίλησε για εκείνον με λόγια μετρημένα και αντάξια της προσφοράς του. Με την ευκαιρία αναδημοσιεύουμε εκείνο το άρθρο που η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ αφιέρωσε στο Δημήτρη Λιαντίνη:











  • ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΒΟΛΗ.

ΠΑΡΤΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Πάρτι για καλό σκοπό, διαβάσαμε σήμερα στις Παρεμβάσεις...

Εγώ γενικά δεν πηγαίνω σε πάρτι. Αλλά όταν διάβασα τα παρακάτω:


Μετά από 18 χρόνια συνεχούς παρουσίας το περιοδικό Εκπαιδευτική Κοινότητα διανύει μια δύσκολη φάση, αντιμετωπίζοντας οικονομικά προβλήματα και τον κίνδυνο να κλείσει. Έχοντας σήμερα ανάγκη τους φίλους και τις φίλες του περισσότερο από ποτέ, τους/τις καλεί σε ένα πάρτι οικονομικής ενίσχυσης το βράδυ του Σαββάτου 8 Δεκεμβρίου στο Στέκι Μεταναστών (Τσαμαδού 13, Εξάρχεια)

κατάλαβα πως από το πάρτι αυτό δεν πρέπει να λείψει κανείς! Γιατί το περιοδικό ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ είναι το αγαπημένο μας εδώ και πολλά χρόνια και άλλα τόσα σύντροφος πιστός τις παιδαγωγικές μας ανησυχίες. Δεν επιτρέπεται με κανέναν τρόπο ένα τέτοιο πολύτιμο έντυπο να σιγήσει. Θα κάνουμε όλοι ό,τι περνά από τα χέρια μας για να μείνει ανοιχτό και να συνεχίσει την τεράστια προσφορά του.

Και δεν ξεχνάμε ότι η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ήταν το πρώτο σοβαρό έντυπο που έγραψε για τον αγαπημένο μας Δάσκαλο, το Δημήτρη Λιαντίνη, εκείνο το καλοκαίρι του '98, η πρώτη επίσημη κατάθεση από εκείνους που τον γνώρισαν και τον αγάπησαν:



Υποσχόμαστε να ανεβάσουμε και το άρθρο εκείνο για όλους όσους αγαπάνε το Λιαντίνη και ταυτόχρονα να τους καλέσουμε κι εκείνους να στηρίξουν την προσπάθεια να μην κλείσει αυτό το θαυμάσιο περιοδικό.

Γιορτάζουμε σήμερα;


Αγίου Νικολάου σήμερα. Γιορτή των ναυτικών...





Ας ευχηθούμε κι εμείς σε όλους όσους τον γιορτάζουν τον άγιο να τους έχει καλά και να τους προστατεύει στα ταξίδια τους. Αν και προτιμούμε τον έλληνα προστάτη, τον Ποσειδώνα, μα σαν ο άνθρωπος βρεθεί καταμεσής του πελάγου και δει τα σκούρα, κάλλιο με όλους τους αγίους και τους θεούς καλά να τα έχει... Ακόμη και με γοργόνες. Το φιλοσοφείν μπορεί και να αποκαρτερέψει την ώρα της στεριάς και της σιγουριάς.


Εξάλλου εμείς "κολλήματα" ιδεολογικά δεν έχουμε και τέτοιες μέρες τις τιμούμε ούτως ή άλλως για το βαρύ πολιτιστικό τους φορτίο. Για το λόγο αυτό αναδημοσιεύουμε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα για την εορτή του Αγίου Νικολάου από τον ΟΙΑΚΑ, και όπως θα δείτε τυχαίο δεν είναι που τέτοια εποχή διάλεξαν οι χριστιανοί να γιορτάζουν τον άγιο των ναυτικών... Στις 6 του Δεκέμβρη... Που Δεκέμβρης δε λεγόταν πάντα. Πώς λεγόταν; Ας μη σας χαλάσουμε την έκπληξη...



Ο Δεκέμβριος είναι ο δωδέκατος και τελευταίος μήνας του ηλιακού μας έτους, αλλά ο δέκατος μήνας, όπως το λέει και το όνομά του (εκ του λατινικού decem = δέκα), από την πρωτοχρονιά της 1ης Μαρτίου, όταν το έτος των Ρωμαίων ήταν δεκάμηνο.

Στο Αττικό αρχαιοελληνικό ημερολόγιο ήταν ο έβδομος μήνας και ονομαζόταν «Ποσειδεών» ή «Ποσειδών» (16 Δεκ. – 15 Ιαν.), προς τιμήν του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα. Αυτόν τον μήνα σύμφωνα με τις δοξασίες των Αρχαίων Αθηναίων, ο Ποσειδώνας με την Τρίαινά του, το σύμβολο της δυνάμεως και εξουσίας, συντάρασσε τις θάλασσες και προκαλούσε μεγάλες τρικυμίες όταν θύμωνε μαζί τους γεγονός που φοβούνταν ιδιαίτερα για τα ταξίδια τους οι ναυτικοί.

Ως προς την πλευρά της αυστηρότητας ο Ποσειδών μπορεί να συσχετιστεί ως θαλασσινός θεός –προστάτης της θάλασσας– με τον δικό μας Άγιο Νικόλαο, ο οποίος τον αντικατέστησε στην πίστη του λαού. Οι Χριστιανοί ναυτικοί μας θεωρούν ότι οι δύσκολες ώρες της θάλασσας οφείλονται στον θυμωμένο άγιο Νικόλαο που είναι αγριεμένος μαζί τους. Για να τον εξευμενίσουν ρίχνουν στα τρικυμισμένα νερά λάδι από το καντήλι του Αγίου, κόλλυβα από αυτά που στέλνουν στην εκκλησία την ημέρα της γιορτής του, ψίχουλα, άρτο ή και μια μικρή εικόνα του. Τα σκορπούν στη θάλασσα και λέγουν: «Αϊ Νικόλα μου, και πάψε την οργή σου!»

Μία «σύγχρονη» ναυτική παράδοση για τον Αϊ Νικόλα τον Κυβερνήτη απ’τη θαλασσινή Μάνη:


«Τα καράβια και τα καϊκια, στα παλιά χρόνια, ταξίδευαν χωρίς τιμόνι (μόνο σε γαληνεμένη θάλασσα). Τη συγκοινωνία από το Διακόφτι στα Βάτικα, απέναντι, την έκανε ένας περάτης, άγνωστος, που δεν ήταν ντόπιος. Κάθε φορά όμως που σηκωνόταν τρικυμία (πολύ συχνά), το καράβι, χωρίς τιμόνι, τσακιζόταν στους βράχους και οι άνθρωποι πνίγονταν. Ο περάτης όμως δεν πάθαινε τίποτε και κάθε φορά παρουσιαζόταν με νέο καράβι. Ήταν δαίμονας που χαιρόταν για το κακό των ανθρώπων. Ώσπου κάποτε μπήκε επιβάτης και ένας γεράκος, με άσπρα μαλλιά και γένια. Κρατούσε και στο χέρι του ένα παράξενο ξύλο, που πλάταινε προς τα κάτω. Το καΐκι συνάντησε πάλι τρικυμία, οπότε ο γεράκος τρέχει και στερεώνει το ξύλο του στο πίσω μέρος, το κρατάει γερά (ήταν το πρώτο τιμόνι) και κυβέρνησε το πλοίο, ώστε να μην τσακιστεί στα βράχια. Οι άνθρωποι σώθηκαν, κι ο περάτης, από το κακό του εξαφανίστηκε. Την ίδια ώρα εξαφανίστηκε κι ο γεράκος, που ήταν ο άγιος Νικόλαος και νίκησε το δαίμονα, μαθαίνοντας και στους ναυτικούς το τιμόνι.»

Τα δημώδη ονόματα του Δεκεμβρίου είναι: Δεκέ(μ)βρης ή Δεκέμηρης, Γιορτινός (λόγω των πολλών εορτών), Αϊ-Νικολιάτης, Χριστουγεννιάτης, Χριστουγεννάς, Χιονιάς, Ασπρομηνάς κλπ.

Στη ζωή των Ελλήνων αγροτών τρεις είναι οι εμπειρίες που προεξάρχουν: το κρύο, το τέλος της σποράς, και η μείωση του φωτός.

Το κρύο συνδέεται με τρεις κυρίως γιορτές στην αρχή του Δεκέμβρη: της Αγίας Βαρβάρας (4), του Αγίου Σάββα (5) και του Αγίου Νικολάου (6) –τα λεγόμενα Νικολοβάρβαρα. Οι παροιμίες λένε: «Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), αϊ Σάββας σαβανώνει, αϊ Νικόλας παραχώνει», «Αγία Βαρβάρα γέννησε (το χιόνι), άη Σάββας το δέχτει κι άη Νικόλας έτρεξε να πάει να το δαφτίσει (το βάφτισε χιόνι)».

Αλλά και για τη χρονική εγγύτητα των τριών εορτών λέγεται:

«Αγια Βαρβάρα μίλησε και Σάββας αποκρίθει κι Αγιονικόλας έτρεξε να πάει να λειτουργήσει».

Οι γεωργοί θέλουν να ευχαριστήσουν τα ζώα τους (βόδια, άλογα) για τη βοήθεια που τους προσέφεραν στη σπορά και γι’αυτό τα γιορτάζουν στις 18 Δεκεμβρίου, του Αγίου Μοδέστου (στο συναξάρι του αναφέρεται ότι ανέστησε πολλά ζώα). Οι ζευγάδες ράντιζαν με τον αγιασμό τα σπαρμένα χωράφια, έριχναν κόλλυβα στη γη και τάιζαν τα ζώα τους μ’αυτά, αλλά και με άρτο (ύψωμα).

Ο Δεκέμβριος έχει τις μεγαλύτερες νύχτες. «Του Δεκέμβρη η μέρα, καλημέρα – καλησπέρα», λέει μια παροιμία. Ο Ήλιος έχει τώρα τη μεγαλύτερη απόκλιση νότια του ισημερινού, με αποτέλεσμα το βόρειο ημισφαίριο να φωτίζεται πολύ λιγότερο από το νότιο. Από τις 22 Δεκεμβρίου (μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο), η απόκλιση αρχίζει να λιγοστεύει, οπότε στο βόρειο ημισφαίριο η μέρα μεγαλώνει. Με το Ιουλιανό ημερολόγιο, το χειμερινό ηλιοστάσιο έπεφτε το 19ο αιώνα στις 9 Δεκεμβρίου (Αγ. Άννας). Παρετυμολογώντας, λοιπόν, το όνομα του Αγίου Σπυρίδων (12) έλεγαν: «Απ’του αγίου Σπυρίδωνα μεγαλώνει η μέρα κατά ένα σπυρί». Και στις 19 παραμονή του Αγ. Ιγνατίου, που η αύξηση του φωτός ήταν πια σημαντική, έλεγαν: «αύριο είναι ο άγιος Αγνάντιος' αγναντεύει ο ήλιος προς το καλοκαίρι».

Οι ευχές όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου κυριαρχούν και καθορίζουν τόσο τις άφθονες εορτές του μήνα, όπως του Αγίου Ελευθερίου (15) και του Αγίου Διονυσίου (17) όσο και τα επικείμενα Χριστούγεννα (25), την πρώτη μέρα του Δωδεκαημέρου*, καθώς και τη διαβατήρια ώρα της μεταβάσεως στον καινούργιο χρόνο.



Βιβλιογραφία

  • Λουκάτος Δημ. Σ., Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης, Εκδ. Φιλιππότη
  • Κυριακίδου-Νέστορος Αλκη, Οι 12 μήνες, Τα λαογραφικά, Εκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία
  • Μέγας Γ.Α., Ελληνικές Γιορτές και έθιμα λαϊκής λατρείας, Εκδ. Οδυσσέας
  • Ερετρικοί Παλμοί, Λαογραφικά, Μαρία Μηλίγκου - Μαρκαντώνη




Πολυφωνικά από τη Βόρειο Ήπειρο απόψε στην Άλλη Όχθη

Οι άντρες του Χλωμού. Από την "απέκει Ήπειρο"...


Μια σπάνια ευκαιρία μας προσφέρει απόψε η μουσική σκηνή ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ. Με δεκατέσσερα άτομα επί σκηνής, άντρες από το Χλωμό και γυναίκες από την Πολύτσανη, τόπους από την "απέκει Ήπειρο", τη Βόρεια όπως την ξέρουν οι πολλοί.


Τα τραγούδια που θα ακουστούν είναι πραγματικοί θησαυροί της πολυφωνικής παράδοσης της περιοχής. Τραγούδια που δεν είναι καθόλου εύκολο να χαρεί κανείς και μάλιστα ζωντανά.


Εμείς ένα μικρό μόνο απόσπασμα καταφέραμε να εξασφαλίσουμε από τις σημερινές Φωταψίες, τη ραδιοφωνική εκπομπή που επιμελείται ο ίδιος άνθρωπος που έχει και την καλλιτεχνική διεύθυνση της Άλλης Όχθης, ο Αλέξης Λαμπρίδης. Αλλά και τα λίγα δευτερόλεπτα των ήχων μπορούν να σας πείσουν για τις μαγικές στιγμές που σε λίγες ώρες θα ζήσουν όσοι επισκεφθούν την Άλλη Όχθη.

Οι γυναίκες της Πολύτσανης και το "Γιο μωρ' γιο..."


απόσπασμα Πολύτσαν...

  • Πληροφορίες για την ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ

  • Κρατήσεις: 2109270628, ώρα έναρξης καθημερινές 10 μμ αυστηρά, Παρασκευή & Σάββατο 10:30 μμ χαλαρά

  • Φόρουμ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ για περισσότερη ενημέρωση γύρω από την Πολυφωνική Μουσική Παράδοση.

Από το Φόρουμ αναδημοσιεύουμε και όσα

σχετικά διαβάσαμε για την αποψινή βραδιά:

Στην τελευταία συναυλία της ΧΑΟΝΙΑΣ στην "ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ", φθάνοντας στο δέκατο τραγούδι του πρώτου μέρους συνειδητοποιήσαμε ότι όλα αυτά τα τραγούδια προέρχονταν από την Πολύτσανη, το Χλωμό, τα δύο χωριά του Άνω Πωγωνίου. Τραγούδια από τα πιο αγαπημένα μας. "πέρα σε κείνο το βουνό", "ποια είναι εκείνη που κατεβαίνει". "κόρη που πανεις για νερό", "βοσκοπούλα καθισμένη στην ακρογιαλιά", "τα χιόνια χιόνια περπατώ", "φράγκα φράγκα, φραγκοπούλα", "σε περικαλώ βοριά μου", "μωρέ βασιλικέ μου", "άσπρη κατάσπρη βαμβακιά", "κίνησα να ρθώ το βράδυ", "κάτω στο ρέμα το βαθύ", "πέρασα από να γεφύρι", "καρδιά με δεκαοκτώ κλειδιά", "εψές με την αστροφεγγιά", "εψές προψές απέρασα", είναι μερικά μόνο από τα τραγούδια που μάθαμε να τραγουδούμε ακούγοντας τους ομίλους του Άνω Πωγωνίου. Η πρώτη μας εκδήλωση, 3 Αυγούστου 1998 στο Πολύδροσο Θεσπρωτίας, με Πολυτσανίτες ήτανε. Μερικά από τα πιο αγαπημένα μας πρόσωπα στο είδος από το Άνω Πωγώνι ήτανε- όπως ο Παντελής Μάκος, ο Βαγγέλης Καρέτσος, ο Κώστας Λώλης. Ένας από τους καλύτερους κλώστες του πολυφωνικού τραγουδιού από το Χλωμό είναι. Όταν ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου μας πρότεινε να τραγουδήσουμε στο "Βραχνό Προφήτη" φτάσαμε στο σπίτι του στη Λάρισα για να του αντιπροτείνουμε αυτό τον κλώστη. Τόσο πολλοί οι λόγοι που περιμένουμε απόψε τη συναυλία στην "ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ". Τόσο μεγάλη η χαρά μας και η προσμονή μας. Μια συναυλία που κανείς φίλος του πολυφωνικού τραγουδιού δεν πρέπει να χάσει! Οι φίλοι του φόρουμ ας το διαδόσουν σε άλλους φίλους, το ΧΛΩΜΟ και η ΠΟΛΥΤΣΑΝΗ δεν λένε τίποτε ως ονόματα στις στήλες των εκδηλώσεων των εφημερίδων, που νάξεραν...

Πού ' ν' το, πού ' ν' το δαχτυλίδι; Όχιιι!




Αλλάζει τίτλο το γνωστό παιδικό παιγνίδι "Πού ' ν' το, πού ' ν' το δαχτυλίδι"! Αλλάζει και παίκτες. Οι μπόμπιρες παραχωρούν τη θέση τους στους επιστήμονες και εν μέρει και στους ταξιδευτές των θαλασσών καθώς η νέα κατάσταση του πλανήτη τους αναγκάζει πλέον σε δραματική μίμηση εκείνου του Τούρκου ναύαρχου, του Πίρι Ρέις, που έμεινε στην ιστορία με τη γκάφα του ως σύμβολο του μπουνταλά σε θέματα ναυτοσύνης με τη θρυλική φράση: "Μάλτα γιοκ!"

Το παιχνίδι πια, θα παίζεται με την ατάκα: "Πού ' ν' το, πού ' ν' το νησί!"

Και δε θα είναι παιγνίδι... Αλλά η τραγική νέα κατάσταση που η ανοησία του ανθρώπου προκάλεσε. Ανοησία άλλου επιπέδου και μορφής από εκείνη του Τουρκαλά που δεν κατάφερε να βρει τη Μάλτα... Γιατί αν ο εκείνος ατύχησε σε ναυτικές γνώσεις, και δεν κατάφερε να εντοπίσει ένα νησί υπαρκτό, το πρόβλημα σήμερα λέγεται αληθινή εξαφάνιση νησιών.

Πρόσφατα είχαμε αναδείξει το ζήτημα με το άρθρο μας: Ένα αρχιπέλαγος εκπέμπει SOS Τώρα επανερχόμαστε με ακόμη πιο συγκλονιστικά στοιχεία. Η είδηση δημοσιεύτηκε στο Pathfinder πριν από δύο μέρες. Χάνονται τα νησιά της Ινδονησίας!

Όπως δήλωσε ο Ινδονήσιος υπουργός Ναυτικών Υποθέσεων, Φρέντι Νουμπέρι, το αρχιπέλαγος της Ινδονησίας έχασε τα τελευταία χρόνια, 24 παρακαλώ νησιά!!! λόγω φυσικών καταστροφών ή βλαβών που προκλήθηκαν στο περιβάλλον!

Η είδηση έρχεται να αποκαλύψει το μέγεθος του προβλήματος που έχει προκαλέσει η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη Γη και να αποδείξει ότι ο κίνδυνος που χρόνια τώρα πρόβαλλαν οι οικολογικές οργανώσεις δεν είναι αποκύημα φαντασίας κάποιων γραφικών που ασχολούνται με το περιβάλλον αλλά απόλυτα υπαρκτός και δυσοίωνα απειλητικός.

Η ανακοίνωση του κ. Νουμπέρι έγινε ενώ η χώρα του ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τις επόμενες δυο εβδομάδες στο Μπαλί μια σημαντική διάσκεψη για το κλίμα. Ο υπουργός μάλιστα φρόντισε να μας μαυρίσει κι άλλο την καρδιά αναφέροντας ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις των επιστημόνων η Ινδονησία μπορεί να χάσει τουλάχιστον 2.000 νησιά ως το 2.030!!!

Εντάξει, η Ινδονησία, μπορεί κανείς να σκεφτεί, έχει περίσσευμα νησιών. Και τι έγινε αν από τα 17.504 κατέβηκε στα 17.480 ή αν σε δέκα χρόνια θα έχει 15.500;

Το τι έγινε ή το τι θα γίνει έρχεται από το μέλλον η φωνή των παιδιών μας να μας το φωνάξει και να μας κατηγορήσει για την αδιαφορία μας και την ακηδία μας. Που έτσι διοδεύουμε τις μέρες μας λες και ο πλανήτης μας ανήκει. Ε, όχι. Αυτόν τον κόσμο τον δανειστήκαμε από τα παιδιά μας και από τα παιδιά των παιδιών μας. Τον δανειστήκαμε από όλες τις επόμενες γενιές και χρωστάμε να τους τον παραδώσουμε αν όχι καλύτερο από όσο τον παραλάβαμε, τουλάχιστον όχι χειρότερο από αυτόν που μας άφησαν οι πρόγονοί μας.

Το όλο πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην υπερβολική εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα που οι σημερινές δραστηριότητες του ανθρώπου παράγουν. Κάθε φορά που άσκοπα θέτεις σε κίνηση το αυτοκίνητο, κάθε φορά που καταναλώνεις πετρέλαιο χωρίς να υπάρχει πραγματικός λόγος, γίνεσαι ένας εγκληματίας κατά του γήινου περιβάλλοντος. Γιατί όλο αυτό το διοξείδιο του άνθρακα είναι ο σημαντικότερος λόγος που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Και δεν είναι μόνο το πετρέλαιο αλλά και η χρήση όλων των άλλων ορυκτών καυσίμων. Γιατί η καύση όλων αυτών απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα διοξείδιο του άνθρακα. Τι σημαίνει αυτό; Πως απορρυθμίζεται η φυσική διαδικασία των ποσών θερμότητας που η Γη καθημερινά εισπράττει από τον ήλιο αλλά και καθημερινά επανεκπέμπει στο διάστημα.

Στην πραγματικότητα η διατήρηση της ζωής στον πλανήτη έχει ανάγκη τη λειτουργία ενός είδους θερμοκηπίου... Ενός φυσικού θερμοκηπίου όμως και όχι εκείνου που εννοούμε σήμερα με τον όρο "φαινόμενο θερμοκηπίου" και που σημαίνει τη διατάραξη της ισορροπίας της ατμόσφαιρας από την παρουσία αερίων που προκύπτουν από τις δραστηριότητες του σύγχρονου τρόπου ζωής του ανθρώπου. Αναφέραμε ήδη το διοξείδιο του άνθρακα γιατί είναι και ο πιο επιβαρυντικός παράγοντας. Αλλά παρόμοια ένοχα είναι και άλλα αέρια. Όπως: οι υδρατμοί (H2O), το μεθάνιο (CH4), το υποξείδιο του αζώτου (N2O), οι χλωροφθοράνθρακες (CFCs) και το τροποσφαιρικό όζον (O3).

Και ας δούμε αναλυτικά τη διαφορά του φυσικού θερμοκηπίου από το άλλο... Θα πρέπει να πούμε ότι αν η ίδια η ατμόσφαιρα της Γης δε λειτουργούσε ως θερμοκήπιο, η θερμοκρασία στον πλανήτη μας θα ήταν -18 βαθμούς Κελσίου. Καταλαβαίνετε όλοι ότι με τέτοια θερμοκρασία δε θα μπορούσε να διατηρηθεί η ζωή. Επομένως αυτό το φυσικό θερμοκήπιο είναι ταυτόσημο με την ύπαρξη της ζωής στη Γη. Δηλαδή πρέπει να υπερισχύει η θερμότητα που μπαίνει στο οικοσύστημα της Γης από τον ήλιο από τη θερμότητα που αποβάλλει η Γη στο διάστημα.

Τη λειτουργία αυτή, όπως αναφέραμε, εδώ και εκατομμύρια χρόνια την εξασφαλίζει η ατμόσφαιρα της γης. Η δομή της και η σύνθεσή της είναι τέτοιες που επιτρέπουν στην ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στο έδαφος της γης με μεγαλύτερη ευκολία από ό,τι να ακτινοβοληθεί εκ νέου προς το διάστημα.

Ρόλο στη διαδικασία όμως διαδραματίζει και το έδαφος. Συγκεκριμένα τα φυτά και περισσότερο τα δέντρα. Το γιατί είναι εύκολο να το καταλάβει κανείς... Ακόμη και τα παιδάκια του δημοτικού γνωρίζουν πως τα δεντράκια είναι εκείνα που απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα και "εκπνέουν" οξυγόνο. Στις μέρες μας όμως τα δέντρα και τα δάση αντί να αυξάνονται για να καλύψουν το νέο τρόπο ζωής του ανθρώπου, εξαφανίζονται με γοργούς ρυθμούς και έτσι το πρόβλημα της υπερβολικής παρουσίας διοξειδίου του άνθρακα στη γήινη ατμόσφαιρα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο. Με λίγα λόγια η αποψίλωση του εδάφους δραστικά ενεργεί στην αλλαγή της σύνθεσης των αερίων που αποτελούν την ατμόσφαιρα.

Έτσι η νέα μας ατμόσφαιρα έχει υπερβολικό όγκο από αέρια που εμποδίζουν τη θερμοκρασία της γης να ακτινοβοληθεί προς το διάστημα και επομένως ανατρέπεται καθημερινά και συνεχώς το δυναμικό της γης σε θερμότητα. Ο πλανήτης διαρκώς ζεσταίνεται όλο και περισσότερο. Το πόσο και με ποιους ρυθμούς μπορείτε να τα διαβάσετε σε σχετικό άρθρο του in.gr ή και σε εκατοντάδες άλλα άρθρα που υπάρχουν σήμερα στο διαδίκτυο.

Εμείς με απλά λόγια - γιατί το πρόβλημα ξεκινά και από όσα κάνουν οι απλοί άνθρωποι στην καθημερινότητά τους - θα πούμε εδώ ότι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που οι επιστήμονες προσπαθούν να προβλέψουν αλλά όλοι καταλαβαίνουμε πως την πραγματική εικόνα δεν είναι σε θέση να την αποδώσουν. Οι πάγοι και τα χιόνια των οροσειρών θα λιώσουν, το επίπεδο των ωκεανών θα ανέβει (όχι μόνο από τους λιωμένους πάγους αλλά και από τη διαστολή του νερού) οι υδρατμοί από την εξάτμιση του νερού των θαλασσών θα αυξηθούν θεαματικά και θα έχουμε μεγάλες και έντονες βροχοπτώσεις (φυσικά και πλημμύρες). Και με λίγα λόγια έτσι που το πάμε, το παιγνιδάκι που λέγαμε θα καταντήσει σε οιμωγές απελπισίας:

Πού είναι τόπος να σταθώ, γωνιά να περπατήσω...

και στερνή μου γνώση να σ' είχα πρώτα...

Αφιέρωμα στην Κατερίνα μας